Przejdź do treści

Na terenie trzech województw północnej Polski przebiega szlak kulturowy poświęcony jednemu z największych astronomów w dziejach świata – Mikołajowi Kopernikowi. Szlak ten łączy miejsca, w których w ciągu swojego życia miał okazję przebywać nasz słynny rodak. Długość całego szlaku przebiegającego przez kilkadziesiąt miejscowości wynosi ponad 450 km i można go przebyć pieszo (zajmuje to ok. 30 dni), rowerem lub samochodem. Poniżej przedstawione zostały najważniejsze punkty na Szlaku Kopernikowskim.

Przykład tablicy informacyjnej

Ryc. 1. Przykład tablicy informacyjnej (szlak drogowy)

Olsztyn

Trasa szlaku rozpoczyna się w stolicy województwa warmińsko-mazurskiego, przy Wysokiej Bramie w Olsztynie. W mieście tym Kopernik żył w latach 1516-1519 oraz 1520-1521, z przerwą na pobyt we Fromborku. Pełnił funkcję administratora dóbr Kapituły Warmińskiej mieszkając w tutejszym zamku, w którym obecnie znajduje się Muzeum Warmii i Mazur. Olsztyn odwiedzał również w późniejszych latach: 1524, 1531, 1535 oraz 1538 roku.

Wspomniane muzeum posiada stała wystawę poświęconą Kopernikowi, a najważniejszym z eksponatów jest tablica astronomiczna, będąca jedynym na świecie przyrządem wykonanym własnoręcznie przez astronoma, który przetrwał do naszych czasów. Przed Zamkiem Kapituły Warmińskiej stoi pomnik Kopernika, siedzącego na ceglanej ławce (spoglądającego oczywiście w niebo). Inną olsztyńską atrakcją związaną ze słynnym naukowcem jest olsztyńskie planetarium, będące jednym z największych w kraju, wybudowane w 1973 r., w pięćsetną rocznicę urodzin Kopernika.

Pomnik Kopernika w Olsztynie

Ryc. 2. Pomnik Mikołaja Kopernika w Olsztynie 

Frombork

Frombork jest miastem, w którym Kopernik spędził najwięcej lat. Mieszkał w nim w latach 1510-1516, 1519-1520, 1521-1543. Niemal wszystkie zabytki związane z astronomem znajdują się na Wzgórzu Katedralnym, na którym wnosi się jego najstarsza budowla – Bazylika Katedralna pochodząca z połowy XIV wieku. W jej wnętrzu zobaczyć możemy m.in. epitafium Mikołaja Kopernika z połowy XVIII wieku oraz jego współczesny nagrobek z czarnego kamienia. Sam pochówek Kopernika w 2010 r. był nie lada sensacją, po tym jak odnalezione w 2005 r. szczątki zdołano z bardzo dużym prawdopodobieństwem rozpoznać jako szczątki wielkiego astronoma.

Na Wzgórzu znajdują się również inne, związane z Kopernikiem zabytki, z których najciekawszymi są: dawny pałac biskupi, w którym obecnie mieszczą się główne ekspozycje Muzeum Mikołaja Kopernika oraz Wieża Kopernika, będąca własnością astronoma w latach 1504-1543. Zwiedzając Wzgórze Katedralne warto również wstąpić do Wieży Radziejowskiego, w której zawieszone jest jedno z najdłuższych w Polsce wahadeł Foucaulta. Na zakończenie wycieczki należy zobaczyć stojący u stóp Wzgórza, sześciometrowy pomnik Kopernika, postawiony z okazji pięćsetnej rocznicy urodzin wielkiego Polaka. Jego mniejsza, czterometrowa kopia stoi w jednym z parków w stolicy Meksyku.

Wzgórze Katedralne we Fromborku

Ryc. 3. Wzgórze Katedralne we Fromborku

Toruń

Toruń jest miastem, w którym 19 lutego 1473 r. urodził się Mikołaj Kopernik. Jego rodzina należała do zamożnych i posiadała co najmniej kilka nieruchomości na terenie Torunia, z tego względu ciężko jednoznacznie stwierdzić, w którym z domów urodził się młody Mikołaj. Powszechnie przyjmuje się, że mieszkał przy ówczesnej ulicy św. Anny (dziś kamienice przy ul. Kopernika 15 oraz 17) oraz przy Rynku Staromiejskim 36. Opuścił Toruń w wieku 18 lat, wyjeżdżając na studia do Krakowa. Dalszą część życia związany był głównie z miastami Warmii.

W późnogotyckich domach przy dawnej ulicy św. Anny utworzono Muzeum Mikołaja Kopernika, posiadające w swoich zbiorach wiele codziennych przedmiotów pochodzących z epoki, w której żył astronom. Innymi ciekawymi toruńskimi obiektami związanymi z Kopernikiem są: Katedra św. Janów – miejsce chrztu sławnego Polaka oraz pomnik Kopernika na Rynku Staromiejskim, odsłonięty w 1853 r. Będąc w Toruniu koniecznie trzeba zwiedzić również tutejsze planetarium oraz Centrum Astronomii w Piwnicach.

Dom Kopernika w Toruniu

Ryc. 4. Dom Kopernika w Toruniu


Więcej informacji:

 

Grzegorz Iwanicki

 

Ryc. 1. (http://hobbymazury.pl/index.php-option=com_content&view=article&id=80&Itemid=20.htm)

Ryc. 2. (http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kopernikus-Olsztyn.jpg)

Ryc. 3. (http://olsztyn.naszemiasto.pl/serwisy/warminsko_mazurskie_zamki/wzgorze-katedralne-we-fromborku,778910,art,t,id,tm.html)

Ryc. 4. (http://pl.wikipedia.org/wiki/Miko%C5%82aj_Kopernik)