Przejdź do treści

Urania nr 4/2018



Spis treści
 

 

Słowo wstępne do numeru


Artykuły

 

Wulkany na Czerwonej Planecie, Hieronim Hurnik
Od prehistorii do dnia dzisiejszego Mars, obok Księżyca, jest najbardziej badanym obiektem planetarnym. Na każdym etapie wyniki badań „Czerwonej Planety” zależały od możliwości technicznych w danym okresie. Zaczęło się od obserwacji wizualnych czerwonego Marsa, bo ta barwa wyróżniała go wśród innych obiektów zmieniających położenie między gwiazdami. Pierwsze lunety i teleskopy pozwoliły na obserwacje powierzchni planety, co pobudziło zainteresowanie i powstawanie nawet fantastycznych hipotez porównujących Marsa i Ziemię. Analiza widmowa zapoczątkowała badanie atmosfery i wyznaczenie parametrów fizycznych planety. Badaniami Marsa zaczęli się zajmować fizycy, chemicy, geologowie i geofizycy. Znalezienie meteorytów marsjańskich pozwoliło sięgnąć w przeszłość planety, a współczesna technika kosmiczna daje możliwości badania Marsa nie tylko przy pomocy automatów, ale też planować misje załogowe. To wszystko jest treścią tej książki (ze Wstępu Autora).

Marsjańskie spekulacje, Jerzy Kuczyński
Przeczytane w Nature i Science: Czy na Marsie istniały kiedyś oceany? A może było tam też życie? Naukowcy ciągle poszukują odpowiedzi na te pytania. W ostatnim okresie ukazały się wyniki całkiem sporej liczby badań analizujących różne aspekty tych problemów: na przykład odkrycie cyklicznych zmian ilości metanu, badania związków organicznych występujących w marsjańskim gruncie czy analizy trzęsień sejsmicznych na planecie.

Wielka opozycja w Rypinie - polskie kratery na Marsie, Agnieszka Górska-Pukownik
Fascynacja artystów astronomią i zachwyt astronomów i fizyków nad tym, co artyści widzą w gwiazdach, dają niezwykłe efekty. Zderzenie tych dwóch światów owocuje często długimi nocnymi rozmowami w niezwykłych okolicznościach, np. pod radioteleskopem RT-4 Kopernik w Piwnicach pod Toruniem.

Gdy planeta zakrywa planetę (I) - Mars za Wenus i przed Jowiszem, Przemysław Rudź
Wyjątkowo spektakularną i ciekawą grupę zjawisk, jakie możemy obserwować na nocnym niebie, są zakrycia planet przez inne planety bądź księżyce. Niektóre takie zjawiska są wyjątkowo rzadkie i zdarzają się raz na kilka tysięcy lat, zaś inne można dostrzec kilka razy w roku. Dzięki dzisiejszej technologii jesteśmy w stanie łatwo sprawdzić, kiedy one astąpią, zweryfikować historyczne relacje i – być może – przygotować się do obserwacji.

Dlaczego nocne niebo nie jest czarne?, Tomasz Ściężor
Kruczoczarne niebo usiane gwiazdami to marzenie każdego obserwatora. Oczywiście nie spełni się ono pod niebem miejskim rozjaśnionym światłem ulicznych latarni. Jednak nawet na zupełnym bezludziu niebo ziemskie nigdy nie jest doskonale czarne. Światło Księżyca i Drogi Mlecznej, aktywność Słońca, pyły i aerozole zawieszone w atmosferze – te i inne obiekty oraz zjawiska rozjaśniają nasze nocne niebo.

Jesteśmy w trakcie trzeciej rewolucji kosmicznej
Rozmowa z prezesem Polskiej Agencji Kosmicznej o stanie polskiego przemysłu kosmicznego, Krajowym Programie Kosmicznym i planach agencji na najbliższe lata.

 

Dawno temu w Uranii

Co nam mówią barwy na powierzchni Marsa?

 

Kronika

kwiecień 2018 - maj 2018

 

Mała Urania

2.  Mars

 

100-lecie PTMA

Nowe władze Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii

 

100 lat Uranii

"Urania - Postępy Astronomii" 1998-2018

 

Ciemne niebo

Dlaczego nocne niebo nie jest czarne?

 

Przeczytane w Nature i Science

Marsjańskie spekulacje

 

W skrócie

Kolejna planetoida spoza nasezgo układu?

Nieoczekiwane zwiększenie prędkości 'Oumuamua

Łazik Curiosity znalazł materiały organiczne w marsjańskich skałach

Odkryto 12 nowych księżyców Jowisza

70-lecie Krakowskiego Oddziału PTMA

Otwarcie astronomicznego labiryntu w Wałbrzychu

Liczba Międzynarodowych Parków Ciemnego Nieba przekroczyła setkę

Następca Teleskopu Hubble'a dopiero w 2021 roku

 

Astropodróże

Kosmiczna saga Kopenhagi

 

Astronomia w szkole

Z inicjatywy rodziców

 

Cyrqlarz No 228

Aktywność meteorów nad Polską w 2017 roku zarejestrowana przez Polish Fireball Network

 

Komeciarz

Wybuch komety C/2017 S3 (PanSTARRS)

 

Kącik olimpijczyka

Rozwiązanie zadania zawodów I stopnia LXI Olimpiady Astronomicznej

LXII Olimpiada Astronomiczna 2018/2019 - pierwsza seria zadań zawodów I stopnia

 

 

Wywiady

Jesteśmy w trakcie trzeciej rewolucji kosmicznej

 

Kalendarz astronomiczny

Niebo nad Polską we wrześniu i październiku 2018

Spójrz w niebo: Jesień w z błęktnymi akcentami

 

Kalendarz astronomiczny

W 30 sekund na Marsa?



Konkurs na fotki z Uranią

Dalekie podróże z Uranią

 

Ciekawe strony internetowe

Universe Sandbox2 albo narysuj Wszechświat...


Obserwator Słońca

Festyn parafialny w Przeźmierowie

Raport nr 5/2018

Raport nr 6/2018

 

Astrofotografia amatorska

NLC czerwcowe

Najdłuższe zaćmienie stulecia


Inne materiały

Konkurs Astro Pi

Mapa topograficzna Marsa

Meteoryt Łowicz niedaleko domu

Poczta

Zaproszenia, odczyty, wykłady, wydarzenia

IAU100

Komunikat PTA

Relaks z Uranią - krzyżówka

Astrożarty Jacka D.