Przejdź do treści

Czy burzliwe protogwiazdy mogą dać życie nowym układom gwiazd?

Burzliwe protogwiazdy mogą przyczyniać się do powstawania nowych systemów gwiazd. Gwiazdy błyszczące na nocnym niebie, gdy patrzymy z Ziemi, mogą wyglądać na pojedyncze punkty światła.

Nie są one jednak tak samotne, jak się wydaje. Większość gwiazd krąży z co najmniej jednym towarzyszem.

Gwiazdy rodzą się, gdy wirujące chmury gazu i pyłu łączą się razem pod wpływem sił grawitacyjnych.Obłok taki ostatecznie zapada się w sferę, która jest otoczona dyskiem protoplanetarnym z pozostałości, z których później tworzą się planety.

Dwa modele, które opisują narodziny układów wielokrotnych gwiazd, oparte są na symulacjach numerycznych. Jednym z nich jest burzliwa fragmentacja, która mówi, że pewien typ turbulencji wewnątrz jądra nowo formującej się gwiazdy powoduje, że liczne grupy gęstego gazu po pewnym czasie oddzielają się w centrum.

W ramach tego modelu niezależnie tworzą się skupiska gwiazd, jednak powstałe w ten sposób gwiazdy kończą na orbicie ze wspólnym środkiem masy. Inny model skupia się na procesie zwanym fragmentacją dysku. W modelu tym, grawitacyjnie niestabilne wnętrze dysku protogwiazdowego może powodować nagłe zapadnięcie się gazu do małego fragmentu dysku.

Tworzy to inny, mniejszy dysk wewnątrz istniejącego już dysku, ostatecznie tworząc układ podwójny gwiazd o różnych masach, krążących wokół wspólnego środka masy. Chociaż nie ma aktualnie sposobu, aby bezpośrednio obserwować układy takich gwiazd i móc je zobaczyć, zebrane przez naukowców dane pozwalają mieć narzędzie do zawężenia możliwości do jednego z tych dwóch proponowanych modeli.

W nowym badaniu opublikowanym w Astrophysical Journal Letters, Stella Offner i jej współpracownicy pokazali, jak moment pędu i zbieżności gwiazd w systemie MULTISTAR mogą ujawnić, jak te systemy pierwotnie powstały.

Źródło: space.com

Opracował:
Adam Tużnik

Więcej informacji:
Stormy Protostars Can Give Birth to Multi-Star Systems

Na ilustracji:
Artystyczna wizja binarnego układu planetarnego HK Tau pokazuje dyski nieprawidłowo ustawionych gwiazd. Źródło: space.com 

Reklama