Przejdź do treści

Pierwsze obserwacje H.E.S.S. II ujawniają sygnał pulsara

Obserwatorium H.E.S.S. w Namibii
Międzynarodowe konsorcjum H.E.S.S. pochwaliło się pierwszymi udanymi obserwacjami z wykorzystaniem nowego dużego teleskop do obserwacji promieniowania gamma o średnicy 28 metrów. Udało się zarejestrować sygnał od pulsara Vela. W projekcie bierze udział Polska. O sukcesie poinformowało Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN w Warszawie, które jest koordynatorem konsorcjum polskich instytutów naukowych.

Stereoskopowego Systemu Wysokich Energii (H.E.S.S.) obejmuje obecnie pięć teleskopów Czerenkowa. Obserwatorium zostało unowocześnione w 2012 roku, a najnowszy z teleskopów H.E.S.S. II jest jednocześnie największym i ma 28 metrów średnicy. Umiejscowiono go w centrum, a otoczony jest przez cztery mniejsze teleskopy. Łącznie cały system jest w stanie prowadzić obserwacje wysokoenergetycznego promieniowania gamma o energiach do 30 GeV.

Dzięki nowemu teleskopowi, określanemu jako CT5, udało się zarejestrować pulsy promieniowania gamma od pulsara Vela. To pierwszy pulsar zaobserwowany przez obserwatorium H.E.S.S., pierwszy na półkuli południowej i drugi wykryty przez naziemne teleskopy gamma (pierwszym był pulsar w mgławicy Krab w 2011 roku).

Teleskopy wchodzące w skład H.E.S.S. nie rejestrują promieniowania gamma bezpośrednio, gdyż nie przepuszcza go  ziemska atmosfera. Zamiast tego obserwują promieniowanie Czerenkowa. Są to optyczne błyski pochodzące z atmosfery, a wywoływane przez kaskadę cząstek elementarnych spowodowaną promieniowanie kosmicznym i fotonami promieniowania gamma, gdy te natrafią na ziemską atmosferę.

W projekcie H.E.S.S. bierze udział Polska. W skład polskiego konsorcjum wchodzą Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN w Warszawie (jako koordynator), Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Fizyki Jądrowej im. H. Niewodniczańskiego PAN w Krakowie, Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Polska uczestniczy także w projekcie Cherenkov Telescope Array (CTA), w ramach którego zbudowane zostanie kolejne naziemne obserwatorium do obserwacji promieniowania gamma wysokich energii, które będzie obejmować około stu teleskopów umieszczonych w dwóch miejscach na dwóch półkulach naszej planety. CTA ma zacząć obserwacje w 2017 roku.

Więcej informacji:

Źródło: CAMK PAN




Reklama