Hipotetyczne odkrycie masywnej i upierścienionej planety okrążającej gwiazdę należącą do gwiazdozbioru Oriona wymaga potwierdzenia. I ty możesz pomóc w tym zawodowym astronomom! Już we wrześniu tego roku.
Chodzi o opisywaną już wcześniej w portalu Uranii, młodą gwiazdę zaćmieniową PDS 110. Naukowcy sądzą, że za jej nietypowe spadki jasności może odpowiadać duża gazowa planeta (lub niewielki brązowy karzeł) z rozległym, systemem pierścieni i satelitów. Podobnie było już wcześniej z układem J1407, który okazał się zawierać olbrzymie pierścienie planetarne z przerwami, najprawdopodobniej utworzonymi na skutek oddziaływania z tamtejszymi, krążącymi wokół planety księżycami. Takie same upierścienione planety może też zdaniem niektórych astronomów posiadać PDS 110.
PDS 110 to gwiazda należąca do asocjacji OB1a położonej na północny zachód od Pasa Oriona. Asocjacja ta zawiera młode i dość masywne gwiazdy. Wiek samej PDS 110 oceniany jest na 7 do 10 milionów lat. Jej masa to około 1,6 masy Słońca. Jednak w przeciwieństwie do niego gwiazda ta emituje dużo światła podczerwonego, najprawdopodobniej pochodzącego z otaczającego ją pyłu i gazu, podgrzewanych przez jej własne promieniowania radiacyjne.
Naukowcy analizujący dane z kilku zautomatyzowanych przeglądów, w tym z projektu Wide Wide Search for Planets (WASP) i Kilodegree Extremely Little Telescope (KELT), zauważyli interesujące zmiany w jasności gwiazdy w czasie. W grudniu 2008 roku i styczniu 2011 jej światło znacznie osłabło na kilka tygodni - o około 30% swej wartości początkowej. Rozważano różne wyjaśnienia takiego stanu rzeczy, w tym otaczające gwiazdę skupiska pyłu. Jednak oszacowano, że nie mogłyby one przetrwać aż tak długo - powinny były już wcześniej rozłożyć się równomiernie na orbicie gwiazdy.
Zamiast tego sugeruje się dziś, że towarzyszy jej planeta o masie od 2 do 80 razy większej od masy Jowisza, okrążająca PDS 110 z okresem 808 ziemskich dni. Co ciekawsze - podczas gdy samotne planety na orbitach wokółgwiazdowych powodują, że jasność gwiazdy okresowa spada w sposób równomierny, dwa zaćmienia zaobserwowane do tej pory w systemie PDS 110 są znacznie głębsze niż taki typowy tranzyt i są charakterystycznie poszarpane. A to wskazuje na jakiś inny, nowy rodzaj struktury przyćmiewającej światło gwiazdy. Według astronomów może to być planeta z bardzo silnie rozwiniętymi pierścieniami. Musiałyby to być pierścienie o wiele większe niż w przypadku “naszego” Saturna.
Zaćmienia PDS 110 były jak na razie tylko dwa. Jeśli hipoteza upierścienionej planety bądź planet jest słuszna, kolejne z nich będziemy mogli badać już we wrześniu 2017 roku. Naukowcy przygotują do tego czasu dokładne mapki otoczenia gwiazdy i instrukcje, jak ją znaleźć na niebie i właściwie obserwować. Dokładne dane są potrzebne m. in. do określenia, czy masywnej planecie towarzyszą satelity podobne do galileuszowych księżyców Jowisza. A jeśli tak - to czy może istnieć na nich życie?
W Polsce, planeta pozasłoneczna będzie również obserwowana przez miłośników astronomii. W tym celu, na Facebooku utworzono stronę "PDS 110 - akcja obserwacyjna". Społeczność będzie informowana o aktualnym stanie zjawiska (np. czy już jest widoczne, co teraz się dzieje?), a także pozna sposób jak samodzielnie podjąć próby rejestracji zjawiska. Autor fanpage (Gabriel Murawski) będzie prowadził transmisje internetowe z obserwacji potencjalnej egzoplanety z pierścieniami. Link można odnaleźć pod artykułem.
Czytaj więcej:
Źródło: Sky&Telescope
Zdjęcie (wizja artystyczna): Astronomowie sądzą, że za obserwowane spadki jasności PDS 110 - młodej gwiazdy położonej w Orionie - może odpowidać duża planeta z rozległymi pierścieniami.
Źródło: University of Warick, UK
Chodzi o opisywaną już wcześniej w portalu Uranii, młodą gwiazdę zaćmieniową PDS 110. Naukowcy sądzą, że za jej nietypowe spadki jasności może odpowiadać duża gazowa planeta (lub niewielki brązowy karzeł) z rozległym, systemem pierścieni i satelitów. Podobnie było już wcześniej z układem J1407, który okazał się zawierać olbrzymie pierścienie planetarne z przerwami, najprawdopodobniej utworzonymi na skutek oddziaływania z tamtejszymi, krążącymi wokół planety księżycami. Takie same upierścienione planety może też zdaniem niektórych astronomów posiadać PDS 110.
PDS 110 to gwiazda należąca do asocjacji OB1a położonej na północny zachód od Pasa Oriona. Asocjacja ta zawiera młode i dość masywne gwiazdy. Wiek samej PDS 110 oceniany jest na 7 do 10 milionów lat. Jej masa to około 1,6 masy Słońca. Jednak w przeciwieństwie do niego gwiazda ta emituje dużo światła podczerwonego, najprawdopodobniej pochodzącego z otaczającego ją pyłu i gazu, podgrzewanych przez jej własne promieniowania radiacyjne.
Naukowcy analizujący dane z kilku zautomatyzowanych przeglądów, w tym z projektu Wide Wide Search for Planets (WASP) i Kilodegree Extremely Little Telescope (KELT), zauważyli interesujące zmiany w jasności gwiazdy w czasie. W grudniu 2008 roku i styczniu 2011 jej światło znacznie osłabło na kilka tygodni - o około 30% swej wartości początkowej. Rozważano różne wyjaśnienia takiego stanu rzeczy, w tym otaczające gwiazdę skupiska pyłu. Jednak oszacowano, że nie mogłyby one przetrwać aż tak długo - powinny były już wcześniej rozłożyć się równomiernie na orbicie gwiazdy.
Zamiast tego sugeruje się dziś, że towarzyszy jej planeta o masie od 2 do 80 razy większej od masy Jowisza, okrążająca PDS 110 z okresem 808 ziemskich dni. Co ciekawsze - podczas gdy samotne planety na orbitach wokółgwiazdowych powodują, że jasność gwiazdy okresowa spada w sposób równomierny, dwa zaćmienia zaobserwowane do tej pory w systemie PDS 110 są znacznie głębsze niż taki typowy tranzyt i są charakterystycznie poszarpane. A to wskazuje na jakiś inny, nowy rodzaj struktury przyćmiewającej światło gwiazdy. Według astronomów może to być planeta z bardzo silnie rozwiniętymi pierścieniami. Musiałyby to być pierścienie o wiele większe niż w przypadku “naszego” Saturna.
Zaćmienia PDS 110 były jak na razie tylko dwa. Jeśli hipoteza upierścienionej planety bądź planet jest słuszna, kolejne z nich będziemy mogli badać już we wrześniu 2017 roku. Naukowcy przygotują do tego czasu dokładne mapki otoczenia gwiazdy i instrukcje, jak ją znaleźć na niebie i właściwie obserwować. Dokładne dane są potrzebne m. in. do określenia, czy masywnej planecie towarzyszą satelity podobne do galileuszowych księżyców Jowisza. A jeśli tak - to czy może istnieć na nich życie?
W Polsce, planeta pozasłoneczna będzie również obserwowana przez miłośników astronomii. W tym celu, na Facebooku utworzono stronę "PDS 110 - akcja obserwacyjna". Społeczność będzie informowana o aktualnym stanie zjawiska (np. czy już jest widoczne, co teraz się dzieje?), a także pozna sposób jak samodzielnie podjąć próby rejestracji zjawiska. Autor fanpage (Gabriel Murawski) będzie prowadził transmisje internetowe z obserwacji potencjalnej egzoplanety z pierścieniami. Link można odnaleźć pod artykułem.
Czytaj więcej:
Źródło: Sky&Telescope
Zdjęcie (wizja artystyczna): Astronomowie sądzą, że za obserwowane spadki jasności PDS 110 - młodej gwiazdy położonej w Orionie - może odpowidać duża planeta z rozległymi pierścieniami.
Źródło: University of Warick, UK
