Nie lecimy, a jedziemy… Łuna 17

Ogromny sukces, jaki stanowiło lądowanie na Księżycu i pobór próbki jego powierzchni przez Łunę 16, a następnie wysłanie tej próbki bezpiecznie na Ziemię, na nowo dodał „kosmicznych skrzydeł” całemu radzieckiemu przemysłowi kosmicznemu.

10 listopada 1970 roku o godzinie 14.44 GMT z kosmodromu Bajkonur w Kosmos wyprawiono kolejną Łunę (indeks COSPAR: 1970-95A) – tym razem był to typ E-8, posiadający na swym pokładzie następcę nieodżałowanego Łunochoda 201 z 1969 roku. Po bezpiecznym wejściu na niską orbitę ziemską, wiozący statek kosmiczny Blok D odpalił swój silnik, przechodząc na trajektorię translunarną. 15 listopada statek, nazwany Łuna 17, wszedł na wokółksiężycową, okrągłą orbitę o promieniu 85 kilometrów i inklinacji 141 stopni; następnie rozpoczęto manewry obniżające lot i przygotowujące maszynę do osiągnięcia powierzchni Księżyca. Właściwe lądowanie rozpoczęło się po zejściu na orbitę eliptyczną o wymiarach 85 x 19 km; osiągnięcie Srebrnego Globu nastąpiło 17 listopada o godzinie 3.46 UTC – Łuna 17 bezpiecznie osiadła na pylistym regolicie w niedużym kraterze w rejonie Morza Deszczów, na południe od Zatoki Tęczy i krateru Heraklidesa. Niedługo później sonda rozłożyła blaszane rampy, po których na powierzchnię Księżyca zjechał Łunochod 1, rozpoczynając właściwą część misji.

Łuna 17 oraz Łunochod 1 zostały sfotografowane przez okrążający Srebrny Glob od 2009 roku Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) – na zdjęciu widoczne są również ślady kół Łunochoda 1 pozostawione w miękkim regolicie. Sam Łunochod, w trakcie swojej podróży przez usiany kraterami krajobraz, raz „odwiedził” swoją „rodzicielkę” w czasie przejazdu w kierunku księżycowej północy – nieprawdą jest plotka, jakoby wykonywał on jedynie krótkie ekspedycje, raz po raz wracając do statku macierzystego. Sama Łuna 17 na fotografiach sondy LRO z oddali jest widoczna jako dość jasny, acz drobny punkcik na szarej powierzchni „Księcia Nocy”…

Panorama wykonana przez kamerę boczną Łunochoda 1, tuż przed opuszczeniem okolicy lądowania Łuny 17. Źródło: http://mentallandscape.com/C_CatalogMoon.htm

Tomasz A. Miś