Firma SpaceX przeprowadziła 10. start swojej rakiety Falcon 9 w 2022 roku. W misji Starlink 4-10 wysłała kolejny zestaw 48 satelitów internetowej konstelacji Starlink.
9 marca 2022 r. z kosmodromu Cape Canaveral na Florydzie przeprowadzono kolejny udany lot rakiety Falcon 9. Start odbył się z wyrzutni SLC-40. Rakieta wystartowała o 14:45 czasu polskiego.
Wszystkie fazy lotu rakietowego przebiegły pomyślnie i po dwóch odpaleniach górnego stopnia znalazł się on wraz z ładunkiem na docelowej orbicie wstępnej o wysokości nieco ponad 300 km. Wszystkie 48 satelitów zostało wypuszczonych naraz niecałą 1 godzinę i 6 minut po starcie.
W locie wykorzystano używany dolny stopień rakiety Falcon 9 o oznaczeniu seryjnym B1052. Brał on udział do tej pory w trzech misjach: Arabsat 6A i STP-2 (w obu jako boczny człon rakiety Falcon Heavy) oraz CSG-2 (już jako część rakiety Falcon 9). Po raz czwarty stopień wrócił na Ziemię. Wylądował o własnym napędzie na barce autonomicznej ASOG na Oceanie Atlantyckim.
O satelitach Starlink
W misji Starlink 4-10 wyniesiono kolejną grupę satelitów systemu Starlink. Starlink to sieć satelitów na niskiej orbicie okołoziemskiej, która ma zapewnić tani dostęp do sieci Internet w miejscach, gdzie naziemne usługi są zawodne bądź w ogóle niedostępne.
W 2021 r. SpaceX zakończył budowę pierwszej powłoki orbitalnej sieci satelitów Starlink. Obecnie świadczone są usługi testowe dla dziesiątek tysięcy użytkowników na całym świecie, również w Polsce. Obecnie priorytetem firmy jest zapełnienie kolejnej powłoki orbitalnej, o bardzo podobnych parametrach do tej pierwszej: wysokości 540 km i inklinacji 53,2 stopni. W tym roku to na tę powłokę trafiają wszystkie wysyłane Starlinki. Do końca roku SpaceX chce przeprowadzić 40 takich misji. Pozwoli to zwiększyć całkowitą przepustowość i powiększyć grono klientów. Po tym starcie w ramach sieci aktywnie działa już ponad 2000 statków!
Obecnie w misjach są wysyłane satelity Starlink wersji V1.5. Każdy z nich ma masę powyżej 260 kg. Ich ładunek telekomunikacyjny składa się z anten obsługujących pasma radiowe Ka i Ku oraz laserów i systemów odbiorczych do międzysatelitarnej komunikacji laserowej. Statki mają też zamontowane specjalne osłony zmniejszające odbijanie promieni słonecznych od nich. Po wypuszczeniu na orbicie rozkładają swoje pojedyncze panele słoneczne i po testach działania każde z urządzeń odpala silniki jonowe Halla, by trafić na docelową orbitę kołową.
Starlink pomaga Ukrainie
SpaceX starało się tak jak w wielu krajach wcześniej uzyskać pozwolenie na świadczenie satelitarnych usług telekomunikacyjnych w Ukrainie. 24 lutego 2022 r., kiedy Rosja zaatakowała Ukrainę, takie pozwolenie nie zostało jeszcze uzyskane. 26 lutego wicepremier Ukrainy Mychajło Fedorow nieformalnie udzielił takiej zgody i prosił Elona Muska za pośrednictwem Twittera o partię terminali do sieci Starlink, które pozwoliłyby uzyskać dostęp do Internetu w sytuacji gdy infrastruktura naziemna może być niszczona przez wroga. Pierwsza partia urządzeń umożliwiających odbiór satelitarnego Internetu dotarła już 2 dni później.
Później upubliczniona została informacja o kolejnej dostawie. Internet z sieci Starlink będzie najprawdopodobniej używany w Ukrainie w miejscach krytycznych dla obecnego działania państwa i wojskowych operacji obronnych. Trzeba mieć przy tym na uwadze, że wysyłanie informacji za pośrednictwem anten generuje sygnał, który może zostać wychwycony przez rosyjskiego agresora. Zarówno nasłuch spektrum radiowego, jak i wykrywanie źródeł ciepła (anteny nagrzewają się mocno) może pozwolić na lokalizowanie miejsc ich użycia. Według analityków wydaje się to jednak mało prawdopodobne, by w obecnej fazie konfliktu miejsca użycia sieci były celowane przez Rosjan.
5 marca 2022 r. Elon Musk na Twitterze poinformował, że firma SpaceX przerzuca zasoby na pracę nad cyberbezpieczeństwem i pokonywaniem zagłuszania sygnału oraz że prace te opóźnią nieco rozwój systemu rakietowego Starship i nowej wersji satelitów Starlink V2. Ma to najprawdopodobniej związek z użytkowaniem terminali w Ukrainie i trudnościami wynikającymi z zastosowaniem przez Rosjan technologii walki elektronicznej. Wcześniej terminale miały doczekać się aktualizacji oprogramowania, które zmniejszyło zużycie przez nie energii elektrycznej.
Podsumowanie
10. start rakiety Falcon 9 nie kończy marca dla SpaceX. Jeszcze w tym miesiącu powinny zostać przeprowadzone co najmniej dwa starty: kolejny lot Starlink 4-12 oraz pierwsza prywatna misja SpaceX do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej Axiom-1.
Na podstawie: SpaceX/NSF
Opracował: Rafał Grabiański
Na zdjęciu: Start rakiety Falcon 9 z satelitami misji Starlink 4-10. Źródło: SpaceX.
