Przejdź do treści

50 lat temu odbył się pierwszy amerykański spacer kosmiczny

Ed White przebywający na spacerze kosmicznym 3 czerwca 1965

3 czerwca 1965 roku Edward White członek załogi misji Gemini IV jako pierwszy Amerykanin wykonał spacer w przestrzeni kosmicznej. W dzisiejszym dniu obchodzimy 50-tą rocznicę tego wydarzenia, które było jednym z kroków milowych w historii amerykańskich lotów kosmicznych. W niniejszym artykule prezentujemy ciekawostki związane z tym wydarzeniem oraz inne fakty dotyczące misji Gemini IV.

W czerwcu 1965 roku NASA planowała wykonać swoją najbardziej dotychczas ambitną misję – Gemini IV. Oprócz planowanego spaceru kosmicznego, misja ta miała być pierwszym wielodniowym, załogowym lotem kosmicznym odbytym przez Amerykanów. W rezultacie oba cele zakładane przez NASA zostały zrealizowane. White spędził ok. 20 minut przebywając poza statkiem w przestrzeni kosmicznej, a cała misja trwała 4 dni (od 3 do 7 czerwca) tj. dłużej niż wszystkie wcześniejsze amerykańskie misje załogowe razem wzięte.

Gemini IV była pierwszą misją prowadzoną z nowego Centrum Kontroli Misji w Houston. Pięć lat później usłyszeliśmy pamiętne „Houston, mamy problem”, które wypowiedział Jack Swigert z misji Apollo 13. Lot Gemini IV był wyjątkowy również pod względem medialnym, ponieważ była to pierwsza misja transmitowana na żywo poza granice Stanów Zjednoczonych. Ciekawostką jest fakt, iż White nie chciał zbyt szybko wracać z kosmicznego spaceru. Zrobił to dopiero po ponagleniach ze strony kontroli lotu. Gdy wracał do statku powiedział, że jest to najsmutniejszy moment w jego życiu.

Statek, w którym załoga Gemini IV spędziła 4 dni w kosmosie możemy obecnie podziwiać w Narodowym Muzeum Lotnictwa i Przestrzeni Kosmicznej w Waszyngtonie. Misja została uwieczniona w formie pary znaczków pocztowych wydanych w 1967 roku, przedstawiających astronautę podczas spaceru kosmicznego oraz statek Gemini IV.

Należy zaznaczyć, że misja Gemini IV miała dla Amerykanów znaczenie prestiżowe, ponieważ w tamtych latach odbywał się kosmiczny wyścig pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Radzieckim, z którego zwycięsko zazwyczaj wychodziło drugie z wymienionych mocarstw. Sowieci mogli się pochwalić pierwszym spacerem kosmicznym w historii ludzkości, dokonanym przez Aleksieja Leonowa podczas misji Woschod 2 rozpoczętej 18 marca 1965. Dodatkowo rekordowym pod względem długości przebywania na orbicie był pięciodniowy lot, który Walerij Bykowski odbył na statku Wostok 5 w dniach 14-19 czerwca 1963, a więc dwa lata wcześniej niż lot Gemini IV. 

Więcej informacji: Gemini IV - Learning to Walk in Space

Opracowanie:
Grzegorz Iwanicki

Źródło: NASA

Na zdjęciu: Ed White przebywający na spacerze kosmicznym 3 czerwca 1965
Źródło: NASA/Jim McDivitt

 

Reklama