19 sierpnia 2014 roku, przy użyciu chińskiej rakiety Long March-4B na orbitę okołoziemską wyniesiony został polski satelita naukowy Heweliusz, będący, podobnie jak wyniesiony rok wcześniej Lem, częścią międzynarodowego projektu badawczego BRITE.
Konsorcjum BRITE tworzyły trzy kraje: Austria, Polska i Kanada. Nasz kraj w konsorcjum reprezentowały Centrum Badań Kosmicznych PAN / Space Research Centre PAS i Centrum Astronomiczne im. M. Kopernika PAN. Dodatkowo w prace nad satelitami byli zaangażowani naukowcy z Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego, Politechnika Śląska, Narodowe Centrum Badań Jądrowych, Instytut Fizyki Jądrowej PAN. Każdy z trzech krajów konsorcjum zbudował po dwa satelity. Polska wysłała w kosmos „Lema” i „Heweliusza”.
Konstelacja pięciu satelitów (szósty, czyli kanadyjski satelita, spłonął w atmosferze wraz z rakietą, od której nie udało mu się odseparować) #BRITE prowadzi badania pulsacji najjaśniejszych gwiazd naszej galaktyki i w ten sposób dostarcza kluczowych informacji z punktu widzenia poprawnego modelowania budowy wewnętrznej gwiazd.
Jak podkreślono w materiałach konsorcjum, Heweliusz różni się od pozostałych satelitów konstelacji BRITE kilkoma istotnymi szczegółami: zaprojektowanym w CBK teleskopem oraz eksperymentalnym ładunkiem technologicznym, złożonym z urządzeń, które konstruktorzy CBK zaprojektowali z myślą o przyszłych misjach kosmicznych. Są to m.in. mały wysięgnik antenowy, czy mechanizm służący do zabezpieczania i zwalniania podsystemów satelitarnych. Na Heweliuszu zainstalowano także osłonę przeciwpromienną ochraniającą światłoczułą matrycę teleskopu przed szkodliwym promieniowaniem kosmicznym.
Projekt BRITE był ważnym doświadczeniem w budowie kompetencji przez wielu polskich specjalistów, a dziś wciąż może inspirować także najmłodszych, niewykluczone, że przyszłych astrofizyków czy konstruktorów urządzeń wynoszonych w przestrzeń kosmiczną.
Trwa konkurs #POLSA #MojeKosmiczneWakacje, w czasie którego cennym „budulcem” lub wzorem do wykorzystania przy tworzeniu prac może być udostępniony przez konsorcjum 3-wymiarowy model satelity BRITE do samodzielnego wydrukowania i złożenia.
Źródło: POLSA
Oprac. Paweł Z. Grochowalski
