Neil Armstrong i Buzz Aldrin spędzili na powierzchni Księżyca 21 godzin i 36 minut, z czego około 2 godziny poza lądownikiem Eagle. W trzeciej części artykułu o przebiegu misji Apollo 11 opisujemy, co astronauci robili podczas historycznego spaceru księżycowego.
Po otwarciu włazu lądownika Eagle Armstrong rozłożył specjalne ramię z czarno-białą kamerą, która miała zarejestrować historyczny moment zejścia z lądownika na powierzchnię Księżyca. Po zejściu na ostatni dolny stopień drabiny na wszelki wypadek wykonał kilka skoków z nogi lądownika na pierwszy stopień. Następnie zaanonsował zejście z lądownika. Była wtedy 21.56 czasu Houston. Kiedy postawił lewą stopę na powierzchni, powiedział słynne słowa: Dla człowieka to jeden mały krok, dla ludzkości – skok ogromny.
Klatka z transmisji telewizyjnej zejścia Neila Armstronga z lądownika Eagle na powierzchnię Księżyca. Źródło: NASA.
Pierwszym zadaniem Armstronga na powierzchni było zarejestrowanie kamerą stanu lądownika – jak przetrwał lądowanie, jak głęboko zakopał się w księżycowym regolicie i jak wyrzut z silnika rakietowego wpłynął na otoczenie. Następnie zebrał niewielką próbkę materiału z powierzchni – na wypadek, gdyby należało awaryjnie wrócić do lądownika.
Po kilku minutach z lądownika Eagle wyszedł Aldrin. Astronauta przy wyjściu zażartował w swoim stylu: Teraz zamknę częściowo właz. Dopilnuje, by nie zamknąć go całkowicie. Armstrong zaśmiał się i natychmiast pochwalił zamiary Aldrina.
Aldrin schodzący z lądownika księżycowego Eagle. Źródło: NASA.
Armstrong później zdemontował kamerę rejestrującą wcześniej zejście i ustawił ją tak, by ludność na Ziemi mogła oglądać kolejne aktywności astronautów na żywo. Aldrin w tym czasie rozkładał w pobliżu lądownika eksperyment pomiaru jonów wiatru słonecznego.
Następnie dwójka astronautów wyjęła amerykańską flagę ze struktury pod drabiną i wbiła ją kilka metrów przed lądownikiem. Potem przez następne dwie minuty astronauci rozmawiali przed kamerą z prezydentem Nixonem.
Po rozmowie Aldrin przystąpił do eksperymentu pomiaru spoistości gruntu za pomocą kopania butem w regolit. Armstrong wrócił po „bardziej profesjonalny” sprzęt do lądownika, celem pobrania większej ilości próbek. Aldrin zrobił też wtedy zdjęciowe panoramy miejsca lądowania.
Aldrin stojący przy sejsmometrze. Źródło: NASA.
Następnie Aldrin przekazał kamerę Armstrongowi i sam poszedł do lądownika po dwa eksperymenty – pasywny sejsmometr i retroreflektor laserowy. Aldrin umieścił sejsmometr, natomiast Armstrong zamontował na powierzchni lustra retroreflektora.
Aldrin następnie zajął się zbieraniem próbek, Armstrong natomiast oddalił się 50 m do krateru Little West, gdzie wykonał fotografie panoramiczne. Później wrócił, by pomóc Aldrinowi w pracy z pobraniem gruntu.
Panorama wykonana przez Armstronga. Po prawej krater Little West. Z lewej w oddali lądownik Eagle. Źródło: NASA.
Na koniec spaceru Aldrin złożył eksperyment pomiaru jonów wiatru słonecznego. Następnie obaj spakowali próbki i nagrane taśmy filmowe i wrócili z materiałami do lądownika. Jeszcze przed wejściem, Armstrong przypomniał sobie o konieczności pozostawienia pamiątkowych rzeczy wziętych na misję, Aldrin podał mu je z lądownika i Armstrong zostawił je na powierzchni. Były tam: płyta krzemowa z życzeniami od 73 światowych przywódców, emblemat misji Apollo 1, w której zginęła trójka astronautów, dwa medale radzieckie honorujące kosmonautów: Komarowa, który zginął w statku Sojuz 1 oraz Gagarina – pierwszego człowieka w przestrzeni kosmicznej, który zginął w 1968 roku w katastrofie lotniczej.
Zdjęcie wykonane z lądownika po zakończeniu spaceru. Źródło: NASA.
Po powrocie do lądownika załoga zaczęła proces hermetyzacji i następnie zdejmowania skafandrów. Potem przyszedł czas na zasłużony obiad i sen – po 21 godzinach aktywności.
Na podstawie: NASA
Więcej informacji:
- strona NASA poświęcona 50. rocznicy lądowania Apollo 11
- przebieg lądowania i operacji księżycowych misji Apollo 11 (NASA)
Na zdjęciu: Astronauci misji Apollo 11 wbijający flagę Stanów Zjednoczonych na powierzchni Księżyca. Źródło: NASA.
