Bardzo głośno było o marsjańskich podbojach i sukcesach misji eksplorujących Czerwoną Planetę. Już na początku roku swoje 10. urodziny obchodziła marsjańska misja Opportunity. Ta sama misja pobiła rekord odległości, jaką do tej pory przebyła jakakolwiek misja pozaziemska poruszająca się po powierzchni obiektu kosmicznego. Łącznie łazik pokonał ponad 40 kilometrów. Początkowo planowano, że w ramach misji sonda pokona tylko około jednego kilometra na Czerwonej Planecie.
Na początku roku z hibernacji wybudziła się Rosetta. Sonda podążała za kometą 67P/Churyumov-Gerasimenko. Rosetta weszła na orbitę wokół jądra komety w sierpniu, a 12 listopada lądownik Philae wylądował na powierzchni komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko. Lądowanie Philae niestety nie przebiegło tak jak zakładali to naukowcy. Dopiero za trzecim podejściem do lądowania udało się instrumentowi osiąść na powierzchni komety. Ostatecznie Philae znalazł się w bardzo niekorzystnym położeniu, co praktycznie uniemożliwia odpowiednie ładowanie baterii poprzez panele słoneczne. Naukowcy nie są w stanie powiedzieć, co aktualnie dzieje się z instrumentem.
W 2014 ze stanu hibernacji wybudzona została należąca do NASA sonda kosmiczna New Horizon. Misja ta ma na celu zbadanie Plutona już w 2015 roku.
Należące do Europejskiej Agencji Kosmicznej Obserwatorium Gaia rozpoczęło pracę w przestrzeni kosmicznej na początku 2014 roku. Planowany czas misji to pięć lat, a głównym jej celem naukowym jest wykonanie precyzyjnej i sięgającej aż po granice Drogi Mlecznej mapy pozycji jednego miliarda gwiazd. Pomimo trudności – sonda bombardowana jest przez znacznie większą liczbę kosmicznych drobin, niż początkowo zakładali naukowcy, instrument dzielnie radzi sobie w przestrzeni kosmicznej. W 2014 roku Gaia odkryła swoją pierwszą supernową, nazwaną Gaia14aaa, będącą najprawdopodobniej obiektem typu Ia.
Rok 2014 obfitował również w odkrycia nowych planet, między innymi dzięki wykorzystaniu Kosmicznego Teleskopu Keplera, czy też 7 nowych źródeł promieniowania gamma najwyższych energii (łącznie znanych jest ich obecnie około 150).
Także polscy astronomowie, astrofizycy i inżynierowie przyczynili się w minionym roku do wielkich osiągnięć w dziedzinie astronomii. Polskie konsorcjum POLFAR podpisało umowę dotyczącą budowy trzech polskich stacji obserwatorium LOFAR w Polsce. A w Krakowie zainaugurowano prototyp małego teleskopu dla obserwatorium CTA. Mechaniczna struktura prototypu stanęła w Instytucie Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.
W minionym roku rozpoczęła się również nowa era polskiej astronautyki. W lipcu Sejm RP przegłosował ustawę o powstaniu Polskiej Agencji Kosmicznej (ang. Polish Space Agency), w skrócie POLSA.
Liczymy, że 2015 rok przyniesie jeszcze więcej astronomicznych odkryć i sukcesów!
Opracowanie: Alicja Wierzcholska
Źródło: fermi/ESA/NASA/Astronomy.cm
(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie edukacyjnym PTA Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)
Na zdjęciu: Wizja artystyczna misji Rosetta. Źródło: ESA–C. Carreau/ATG medialab
