Creotech Instruments pracuje nad satelitą ultrafioletowym UVSat. Ma on być gotowy do wystrzelenia na orbitę już za 3 lata. Jego masa osiągnie wartość około 40 kilogramów – to 5 razy więcej niż w przypadku poprzednich polskich satelitarnych misji naukowych LEM i HEWELIUSZ.
UVSat ma dostarczać dane, z których będą korzystać zarówno polscy, jak i zagraniczni astronomowie – przez około 5 lat. Stanie się najprawdopodobniej jednym z najważniejszych narzędzi polskiej astronomii obserwacyjnej w latach 20-tych XXI wieku. Dla Creotech Instruments S.A. budowa UVSat to kolejny krok we wdrożeniu autorskiej platformy mikrosatelitarnej HyperSat, opracowywanej przez tę spółkę.
29 sierpnia 2021 roku Creotech Instruments S.A., Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz Centrum Astronomiczne Mikołaja Kopernika podpisały umowę konsorcjum. Jej celem jest współpraca przy opracowaniu dokumentacji projektowej, budowa, wystrzelenie i eksploatacja polskiego systemu satelitarnego przeznaczonego do obserwacji w zakresie ultrafioletu (UV).
Na zdjęciu: Galaktyka M31 w ultrafiolecie. Źródło: svs.gsfc.nasa.gov
Misja satelity UVSat narodziła się już 5 lat temu, kiedy przeprowadzono pierwsze prace studyjne nad koncepcją tej misji kosmicznej. Satelita dostarczy polskiemu środowisku astronomów możliwości realizacji niezależnej, krajowej misji kosmicznej o dużym potencjale badawczym. Jego celem jest obserwacja Galaktyki w widmie nadfioletowym. Pozwoli to na dokładniejsze zbadanie gwiazd zmiennych i innych obiektów, takich jak egzoplanety czy zjawisk towarzyszących aktywności czarnych dziur.
Na początku 2020 roku koncepcja realizacji misji UVSat-a uzyskała pozytywną rekomendację zespołu doradczego powołanego zarządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Tym samym została wpisana na Polską Mapę Infrastruktury Badawczej (znalazło się na niej 70 projektów z różnych dziedzin, a UVSat jest jedynym satelitą umieszczonym na tej mapie). W lipcu 2021 roku ruszyły konsultacje publiczne Krajowego Programu Kosmicznego, który jest przygotowywany przez Polską Agencję Kosmiczną. Wśród wymienionych w programie działań znajduje się m.in. budowa mikrosatelity przeznaczonego do celów naukowych.
Celem zawiązanego konsorcjum jest stworzenie ram do realizacji misji UVSat, która może być objęta finansowaniem pochodzącym z Krajowego Programu Kosmicznego. Wchodzące w skład porozumienia podmioty wyznaczyły jasny podział kompetencji w planowanym projekcie. Centrum Astronomiczne Mikołaja Kopernika odpowiedzialne jest za cześć naukową projektu, Centrum Badań Kosmicznych PAN odpowiada za opracowanie i wyprodukowanie instrumentu naukowego dla satelity, a Creotech Instruments S.A. – za dostarczenie platformy satelitarnej dla misji. Jest ona zgodna ze standardem HyperSat, nad którym firma pracuje od 4 lat.
Ambicje spółki Creotech sięgają znacznie dalej: W perspektywie kolejnej dekady nastąpi gwałtowny wzrost liczby satelitów operujących na ziemskiej orbicie. Do roku 2025 w ramach kilkudziesięciu konstelacji satelitarnych działać ma ich nawet przeszło 10 000. Większość z nich stanowić będą satelity klasy mikro, o masie nieprzekraczającej kilkudziesięciu kilogramów – mówi Grzegorz Brona, prezes Creotech Instruments S.A.
Czytaj więcej:
- Creotech pracuje nad satelitą UVSat. Będzie obserwował galaktykę i dostarczy danych naukowcom
- Creotech zrealizuje pierwsze komercyjne zlecenie na platformę satelitarną HyperSat
Źródło: Creotech Instruments S. A.
Opracowanie: Elżbieta Kuligowska
Na ilustracji: Wizualizacja satelity UVSat na orbicie. Źródło: Creotech Instruments