Przejdź do treści

Kryzys w produkcji gwiazd

Kryzys w produkcji gwiazd?

Powszechnie przyjęty model ewolucji Wszechświata przewiduje, że gwiazdy zaczęły się formować około 13,4 miliarda lat temu czyli 300 tysięcy lat po Wielkim Wybuchu. Uważa się, że wiele z tych gwiazd były ogromnych rozmiarów w porównaniu do dzisiejszych standardów. Ich masa przekraczała nawet 100 mas Słońca. Takie potwory starzeją się bardzo szybko, zużywają paliwo i eksplodują jako supernowa zaledwie w ciągu około paru milionów lat. Gwiazdy o mniejszych masach żyją znacznie dłużej tj. kilka miliardów lat.

Duża część gazu i pyłu pochodząca z wybuchów gwiazd była (i nadal jest) ponownie wykorzystywana do formowania coraz to nowych pokoleń gwiazd. Nasze Słońce uważa się za gwiazdę trzeciego pokolenia i jego masa jest bardzo typowa według dzisiejszych standardów. Niezależnie od ich masy i właściwości gwiazdy stanowią kluczowy składnik wszystkich galaktyk. Zatem badanie historii formacji gwiazdowej jest bardzo ważne z punktu widzenia poznania i zrozumienia jak ewoulują galaktyki.

Naukowcy, wykorzystując teleskopy takie jak United Kingdom Infrared Telescope (UKIRT), Very Large Telescope (VLT) oraz teleskop Subaru, wykonali dotychczas najbardziej szczegółowy przegląd formujących gwiazdy galaktyk, które znajdują się w różnych odległościach. Wraz z wyznaczeniem odległości do obiektu, możemy również policzyć ile czasu potrzebowało światło by do nas dotrzeć. Dzięki temu możemy pogrupować galaktyki ze względu na ich wiek i określić warunki jakie panowały w tamtym okresie czasu we Wszechświecie.

W oparciu o światło pochodzące z obłoków gazu i pyłu w galaktykach aktywnie formujących gwiazdy, grupa badaczy wyznaczyła tempo formowania gwiazd w różnych okresach czasu. Uzyskany wynik pokazał, że we Wszechświecie jako całości tempo produkcji gwiazd w ciągu ostatnich 11 miliardów lat stale spada. Obecne tempo jest ponad 30 razy mniejsze niż było 11 miliardów lat temu, kiedy było najwyższe.

Jeśli tempo spadku produkcji gwiazd się utrzyma to w ciągu następnych lat ewolucji Wszechświata zostanie wyprodukowane zaledwie 5% dodatkowych nowych gwiazd, nawet jeśli będziemy czekać w nieskończoność. Obecne badania pokazują, że żyjemy we Wszechświecie zdominowanym przez stare gwiazdy. Połowa z tej populacji gwiazd była wyprodukowana w okresie 11 a 9 miliardów lat temu. Pozostała część potrzebowała 5 razy więcej czasu. Przyszłość zatem rysuje się w czarnych barwach, ale mamy to szczęście, że żyjemy w Galaktyce, która aktywnie formuje gwiazdy.

Wyniki badań, uzyskanych pod kierunkiem Davida Sobral z University of Leiden w Holandii, zostały opublikowane w czasopiśmie “Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”.

 

Źródło: Hubert Siejkowski | Science Daily

Na ilustracji: Wykres przedstawiający historię zmian tempa produkcji gwiazd we Wszechświecie. Najnowsze wyniki wskazują, że tempo produkcji gwiazd spadło o 97% od czasów jego maksimum, które miało miejsce 11 miliardów lat temu. (Źródło: D. Sobral)

(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)

Reklama