Przejdź do treści

Kwiaty na Marsie

Konkrecja o nazwie "Sól tarninowa" ('Blackthorn Salt')

Łazik Curiosity zrobił w tym tygodniu zdjęcie czegoś intrygującego na powierzchni Marsa. Choć wygląda jak maleńki kwiatek, a może nawet stworzenie organiczne, sfotografowany obiekt jest formacją mineralną o delikatnej strukturze, utworzoną przez wytrącające się z wody minerały. 

Podobne krystaliczne struktury były widziane przez Curiosity już wcześniej. Inną nazwą tych niezwykłych formacji jest konkrecja. Konkrecja to inaczej agregat mineralny powstały wskutek stopniowego narastania minerałów wokół jakiegoś obiektu w skale. Obiektem tym może być niewielki kamyk lub nawet ziarenko piasku. Przyrastanie konkrecji odbywa się zawsze od środka na zewnątrz. Badania pokazują, że obiekty te pierwotnie są osadzone w skale, która z czasem uległa erozji. Wygląda jednak na to, że same skupiska minerałów są na erozję odporne.

Wcześniej niezwykłe w swoich kształtach konkrecje mineralne zostały znalezione przez łazik Opportunity. Nazwano je Jagodami (Blueberries), ponieważ były małe i okrągłe. Przeprowadzone przez Opportunity badanie konkrecji bogatych w hematyt, podczas trzymiesięcznej pierwszej misji łazika na początku 2004 roku, dostarczyło dowodów na istnienie w odległej przeszłości wodnego środowiska na Marsie.

Sferule o nazwie "Jagody" ('Bluberries') znalezione przez łazil Opportunity

Na ilustracji: Małe sferule na powierzchni Marsa znajdujące się w pobliżu krateru Fram odwiedzonego przez NASA Mars Exploration Rover Opportunity. To zdjęcie zostało zrobione podczas 84 dnia marsjańskiego (sol), czyli dnia pracy łazika na Marsie (19 kwietnia 2004). Pokazany obszar ma średnicę 3 cm. Obraz pochodzi z mikroskopu umieszczonego na ramieniu łazika Opportunity, a informacje o kolorze zostały dodane z panoramicznej kamery łazika. Źródło: NASA/JPL-Caltech

 

Kilka lat później, w roku 2008, łazik Spirit znalazł skałki, które zostały nazwane Kalafiorem ze względu na ich guzowate wypukłości.

Konkrecje o nazwie "Kalafior" znalezione przez łazik SpiritNa ilustracji: Kalafior (Cauliflower), czyli bogate w krzemionkę skały w kształcie kalafiora sfotografowane przez łazik Spirit w pobliżu formacji skalnej Home Plate w kraterze Gusev w 2008 roku. Źródło: NASA/JPL-Caltech.

 

Konkrecje w kształcie kulek oraz kwiatu, które w tym tygodniu (sol 3397) znalazła Curiosity, są pokazane na zdjęciu poniżej. Do wykonania tego zbliżenia użyto obiektywu Mars Hand Lens Imager, zwanego MAHLI. Jest to marsjański odpowiednik szkła powiększającego jakie geolodzy zwykle noszą ze sobą w terenie. Zbliżenia MAHLI ukazują minerały i tekstury powierzchni skał. Pod tym linkiem możesz zaś zobaczyć trójwymiarowy model Soli tarninowej zbudowany przez Simeona Schmaussa. 

Konkrecja o nazwie "Sól tarninowa" znaleziona przez CuriosityNa ilustracji: Konkrecja o nietypowym kształcie znaleziona przez łazik Curiosity. Ta konkrecja otrzymała nazwę Sól tarninowa (Blackthorn Salt). Źródło: NASA/JPL-Caltech/MSSS/Kevin M. Gill

Inną kwiatopodobną konkrecję Curoisity znalazła w roku 2013, badając skały w płytkiej depresji pełnej jasnych skał o nazwie Zatoka Yellowknife (Yellowknife Bay). Jedna mała skałka zbliżona wielkością do 2 mm kamyka lub dużego ziarna piasku, przyciągnęła uwagę badaczy, ponieważ wygląda jak mały kwiatek lub skamielina. Początkowo sądzono, że może to być kawałek plastiku z łazika, ale naukowcy szybko ustalili, że jest to w rzeczywistości część skały.

Konkrecja znaleziona prze Curiosity na skale o nazwie "Jezioro Gillespie"Na ilustracji: Konkrecja znaleziona przez łazik Curiosity w roku 2013 na skale o nazwie Jezioro Gillespie (Gillespie Lake). Źródło: NASA/JPL-Caltech.

 

Duża skała, której częścią jest powyższa konkrecja, nosi nazwę Jeziora Gillespie i jest stosunkowo wolnym od pyłu, gruboziarnistym piaskowcem z kilkoma większymi ziarnami, które są interesujące ze względu na ich kolor, połysk i kształt. Wypatrzona przez Curoisity konkrecja jest jaśniejsza i prawie nieprzejrzysta, co wskazuje, że może mieć skład inny niż reszta skały.

Kevin Gill, który przetworzył obrazy wykonane w Sol 3397, zgromadził kolekcję wspaniałych zdjęć zrobionych m.in. przez Curiosity. Można je zobaczyć na jego stronie Flickr pod tym linkiem.


Więcej informacji: 

 

Opracowanie: Joanna Molenda-Żakowicz
 

Na ilustracji: Konkrecja o nazwie „Sól tarninowa” (‘Blackthorn Salt’) znaleziona przez łazik Curiosity. Źródło: NASA/JPL-Caltech/MSSS/Kevin M. Gill.

Reklama