Amerykański łazik Perseverance wylądował na powierzchni Marsa. Pojazd miękko przyziemił w planowanej strefie wewnątrz Krateru Jezero.
Do Marsa doleciała trzecia już w tym roku misja. Po udanym wejściu na orbitę statków al-Amal Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Tianwen 1 Chin, przyszedł czas na lądowanie nowego łazika NASA nazwanego Perseverance (z ang.: wytrwałość). Pojazd został opuszczony na linach przez specjalną platformę rakietową i dotknął powierzchni Marsa 18 lutego 2021 r. około 21:43 czasu polskiego.
Informację o lądowaniu otrzymaliśmy po 21:54. Na komunikat o udanym lądowaniu musieliśmy poczekać 11 minut. Tyle właśnie czasu potrzeba, by sygnał radiowy z łazika został odebrany przez anteny sieci Deep Space Network na Ziemi.
Perseverance to kolejny amerykański łazik wysłany na Marsa. Jest to do tej pory najbardziej skomplikowany pojazd robotyczny wysłany poza Ziemię. Jego misją będzie szukanie potencjalnych śladów dawnego życia na Czerwonej Planecie i przetestowanie technologii, które mogą przydać się w przyszłych załogowych misjach. Za pomocą łazika Perseverance zostaną też pobrane próbki marsjańskich skał, które zostaną w przyszłości zabrane na Ziemię przez inny statek.
Jak wyglądało zniżanie i lądowanie łazika Perseverance?
Ostatnia faza wejścia w atmosferę, zniżania i lądowania łazika zaczęła się o 21:26. Wtedy od kapsuły, w której schowany był łazik odłączył się, niepotrzebny już stopień podróżny, który zapewniał pojazdowi zasilanie i napęd podczas lotu międzyplanetarnego.
Około 21:37 kapsuła weszła w atmosferę Marsa. Już 75 sekund po wejściu na osłonę termiczną umieszczoną z przodu kapsuły zaczęły oddziaływać największa przeciążenia termiczne.
O 21:40 nastąpiło otwarcie spadochronu. Podsystem komputera pokładowego Range Trigger wykrył wtedy, że statek znajduje się w odpowiedniej odległości do celu.
Kilkanaście sekund po otworzeniu spadochronu od kapsuły odłączył się spód, który odsłonił zawieszony w kapsule łazik. Łazik aktywował wtedy swój radar patrzący w dół.
Gdy kapsuła opadająca na spadochronie znalazła się na wysokości nieco ponad 2 km, plecak rakietowy z przymocowanym łazikiem odłączył się od niej i chwilę później uruchomiły się silniki hamujące na plecaku.
Łazik za pomocą autonomicznego systemu Terrain-Relative Navigation zaczął kierować się podczas opadania do najbliższego bezpiecznego miejsca w wyznaczonej strefie lądowania. Miejsce to zostało znalezione za pomocą porównania obrazu z kamer rejestrujących powierzchnię planety z mapą zapisaną w specjalnej bazie w komputerze.
Gdy łazik znalazł się około 20 m nad wybranym miejscem, plecak rakietowy opuścił go na nylonowych linach i zaczął ostatni etap powolnego zniżania. To trwało do momentu aż koła łazika dotknęły powierzchni.
Gdy tylko sensory umieszczone w systemie jezdnym poczuły, że łazik dotyka ziemi, odpaliły się ładunki pirotechniczne odcinające liny i plecak rakietowy odleciał na bezpieczną odległość od łazika i rozbił się na powierzchni.
Jakie będą pierwsze działania łazika? Kiedy pierwsze zdjęcie?
Komputer pokładowy łazika Perseverance przechodzi od razu po wylądowaniu z trybu EDL do trybu działania na powierzchni. Wykonuje wtedy serię autonomicznych pierwszych czynności.
Jednym z pierwszych zadań będzie zrobienie pary zdjęć za pomocą kamer inżynieryjnych Hazcam z przodu i z tyłu pojazdu. Zdjęcia zostaną wykonane z niezdjętymi osłonami przeciwpyłowymi, więc na pewno będą zabrudzone wznieconym przez lądowanie pyłem. Jeszcze dzisiaj miniaturowe wersje tych fotografii zostaną wysłane przez łazik na Ziemię. Gdy tylko to się stanie opublikujemy je na łamach naszego portalu.
Następnie jutro rano (wg czasu polskiego) powinniśmy otrzymać te same zdjęcia w już nieco większej rozdzielczości, a następnie po południu zdjęcia z kamer Hazcam skierowanych na koła łazika w wysokiej rozdzielczości.
Dopiero w weekend (20–21.02.2021 r.) powinniśmy otrzymać pierwsze zdjęcia z kamer Navcam i Mastcam-Z na maszcie, które pokażą dokładnie miejsce lądowania oraz zdjęcia i dźwięk zrobione podczas lądowania łazika.
Opracował: Rafał Grabiański
Na podstawie: NASA
Więcej informacji:
Na zdjęciu: Wizja artystyczna łazika Perseverance w kraterze Jezero. Źródło: NASA/JPL-Caltech.
