Sonda Europejskiej Agencji Kosmicznej Mars Express wykonała za pomocą wysokiej rozdzielczości kamery stereo (HRSC) serię zdjęć okolic krateru Becquerel w obszarze Arabia Terra na Marsie. Jest to obszar przejściowy między południowymi wyżynami i północnymi nizinami planety.
Nazwa krateru wywodzi się od Henri Becquerela, francuskiego fizyka i współodkrywcy zjawiska promieniotwórczości. Krater, największy w okolicy, ma średnicę 167 km i głębokość około 3,5 km. W jego wnętrzu znajdują się kolejne kratery, przez co jego dno ma złożoną strukturę powierzchni.
Bardzo intrygującym jest znajdujący się w jego wnętrzu spory kopiec, bardzo dobrze widoczny na ilustracjach topograficznych i trójwymiarowych. Wynosi się on na około kilometr nad dno krateru i składa się z setek jasno zabarwionych warstw osadów ze skał siarkowych o grubości kilku metrów. Możliwe, że kiedyś całe dno krateru wypełniały takie osady, jednak z biegiem czasu zostały one zerodowane przez wiatr.
Podobne osady skał siarkowych znajdują się na całym obszarze Arabia Terra, wliczając w to ściany kraterów. Przypuszcza się, że te same zjawiska zachodziły w całym regionie. Jedna z popularniejszych teorii zakłada, że następowały spore zmiany w nachyleniu osi obrotowej Marsa, wpływając na zmiany klimatu, objawiające się w grubości i powtarzalnych wzorach znajdowanych w warstwach osadowych, a także w późniejszym powstrzymaniu erozji.
Osady powstały najprawdopodobniej 3,8-3,5 miliarda lat temu, w czasie gdy Mars ewoluował z ciepłego i wilgotnego świata w suchą i zimną planetę, znaną nam współcześnie. Głównym czynnikiem erodującym powierzchnię pozostał wiatr, co uwidacznia się przez charakterystyczne wydmy i ciemne osady, możliwe że wulkanicznego pochodzenia. Na zdjęciach uzyskanych przez sondę widać szeroką, ciemną smugę. Złożona topografia wpłynęła na to, że wewnątrz kraterów pył był znacznie mniej podatny na działanie wiatru, niż odsłonięte równiny wokół.
Zjawiska erozji ciągle zachodzą na Marsie. Szczegółowe badania wzorów osadów naniesionych przez wiatry mogą przynieść kolejne interesujące odkrycia dotyczące historii Czerwonej Planety.
Źródło: Wieńczysław Bykowski | ESA
Na zdjęciu: Topografia krateru Becquerela. Źródło: ESA
(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)