Przejdź do treści

Modernizacja paneli słonecznych stacji ISS na ukończeniu

img

Astronauci Koichi Wakata i Nicole Mann wykonali w ostatnich tygodniach dwa spacery kosmiczne kontynuujące proces modernizacji systemu paneli słonecznych na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.


Pierwszy spacer kosmiczny w 2023

Pierwszy tegoroczny spacer na stacji ISS EVA-84 odbył się 20 stycznia 2023 r. Na zewnątrz kompleksu wyszli Japończyk Koichi Wakata i amerykańska astronautka Nicole Mann. Celami spaceru było dokończenie prac montażowych nowych paneli iROSA na prawym końcu stacji: miejscach struktury szkieletowej truss stacji oznaczonych jako S6 i S4.

 


O nowych panelach iROSA

Większość energii elektrycznej na ISS wytwarza zestaw ośmiu ogromnych skrzydeł paneli słonecznych SAW (Solar Array Wing). Były one stopniowo dołączane do stacji, a ostatni egzemplarz trafił na orbitę w misji wahadłowcowej STS-119 w 2009 roku. W szczytowym momencie panele te dostarczały łącznie 250 kW energii elektrycznej.

Z czasem jednak ich wydajność malała z powodu stopniowej degradacji komórek fotowoltaicznych. Obecnie generowana przez nie moc wynosi około 160 kW. Coraz większa liczba eksperymentów naukowych i montowanych na ISS systemów doprowadziły do decyzji o modernizacji systemu zasilania. Zdecydowano, by na sześciu z ośmiu starych paneli umieścić dodatkowe mniejsze panele iROSA.

Panele iROSA częściowo zasłaniają stare panele słoneczne, ale mimo to znacząco zwiększają moc generowaną przez cały system. Niezasłonięte przez iROSA stare panele będą łącznie generować nadal około 95 kW, a nowe urządzenia wytworzą kolejne 120 kW. W konsekwencji całkowita dostarczana moc wzrośnie do 215 kW.

iss
Obecny stan prac. Zielonymi znakami oznaczone zostały miejsca montażu struktur Modification Kit, żółtymi zamontowane nowe panele. Praca w drugim omawianym tutaj spacerze kosmicznym dotyczyła montażu Modification Kit przy linii 1A, która tutaj nie została jeszcze oznaczona. Źródło: NASA TV.

W 2022 roku zakończono montaż trzeciego i czwartego nowego skrzydła. Do zakończenia modernizacji pozostała więc instalacja dwóch paneli. Te powinny przybyć na stację w statku Dragon 2 tego lata.

imgPorównanie wielkości paneli słonecznych. Z lewej panele SAW – główne panele na ISS, po środku nowe, montowane właśnie panele iROSA, a po prawej podobny panel iROSA, który będzie zasilał moduł elektryczno-napędowy PPE stacji wokółksiężycowej Gateway. Źródło: NASA



Astronauci wyszli z modułu Quest o 14.14 czasu polskiego i po zebraniu potrzebnych narzędzi przeszli do rejonu prac. Najpierw do samego krańca stacji - S6. Tam czekał na nich zamontowany w ubiegłym roku Modification Kit dla nowego panelu słonecznego przy linii zasilania 1B. Należało tam jedynie dokręcić dwie śruby.

Potem dwoje astronautów przeszło bliżej środka stacji do sekcji S4, gdzie ich zadaniem był montaż ostatniego już Modification Kit przy linii zasilania 1A. Udało się złożyć niemal całą strukturę na maszcie panelu słonecznego. Trudności sprawiła ostatnia belka, której nie udało się dokręcić i zadanie to pozostawiono na następne wyjście.

img
Nicolę Mann podczas debiutanckiego spaceru kosmicznego 20 stycznia 2023 r. Źródło: NASA.

Astronauci nie mogli przez te problemy wykonać dodatkowych planowanych zadań i wrócili do wnętrza stacji. Spacer zakończył się oficjalnie o 21.35, po 7 godzinach i 21 minutach. Było to pierwsze wyjście spacerowe dla obojga.


Modernizacja paneli słonecznych ISS na ukończeniu

Nicole Mann i Koichi Wakata wyszli ponownie razem na zewnątrz ISS 2 lutego. Celem spaceru EVA-85 było dokończenie montażu struktury Modification Kit dla nowego panelu iROSA w linii zasilania 1A. Spacer rozpoczął się o 13.45 czasu polskiego, kiedy astronauci przeszli na zasilanie wewnętrzne swoich skafandrów.

spacer
Astronauci wykonujący oba omawiane w tym artykule spacery kosmiczne. Źródło: NASA TV.

Para poradziła sobie z dokończeniem montażu chociaż zajęło to im trochę czasu i kilka prób. W końcu astronauci mogli przejść do dodatkowych planowanych na ten spacer zadań. Pierwszym było przemieszczenie okablowania przygotowując pod montaż nowych paneli przy linii 1A i 1B.

Na koniec astronauci przenieśli element przytwierdzenia stóp astronautów do innego miejsca pod wykonanie przyszłych spacerów. Po tym zadaniu powrócili do modułu Quest. Ponowna hermetyzacją modułu rozpoczęła się o 20.26, oficjalnie kończąc spacer po 6 godzinach i 41 minutach.

Dla Mann i Wakaty był to 2. spacer kosmiczny w karierze. Debiutowali razem w styczniu 2023 r. Na pokładzie ISS był to 259. spacer w historii.

 

 

Więcej informacji:

 

Na podstawie: NASA/NSF/SN

Opracowanie: Rafał Grabiański

 

Na zdjęciu tytułowym: Astronauci Nicole Mann i Koichi Wakata w skafandrach spacerowych podczas przygotowań do spaceru kosmicznego 20 stycznia 2023 r. Na zdjęciu po środku pozują przygotowujący ich do wyjścia Josh Cassada i Frank Rubio.

 

Reklama