24 kwietnia minęło 30 lat od wyniesienia na orbitę okołoziemską Kosmicznego Teleskopu Hubble'a. Słynny teleskop do dzisiaj służy astronomom w poznawaniu tajemnic Wszechświata. Z okazji tej rocznicy agencje kosmiczne NASA i ESA prezentują piękne zdjęcie miejsca narodzin gwiazd.
Na rocznicowym zdjęciu teleskop uwiecznił olbrzymią mgławicę NGC 2014 (w kolorze czerwonym) i jej mniejszą sąsiadkę NGC 2020 (kolor niebieski). Obie są częścią obszaru gwiazdotwórczego w Wielkim Obłoku Magellana (LMC), galaktyce sąsiadującej z naszą Drogą Mleczną. Odległość do LMC wynosi 163 tysiące lat świetlnych.
NASA poetycko zatytułowała zdjęcie „Kosmiczna rafa”, ponieważ przypomina widoki z podwodnego świata. W centralnym elemencie mgławicy widać grupę jasnych gwiazd. Każda z nich ma masę od 10 do 20 razy większą niż Słońce. Z kolei odizolowana niebieska mgławica została utworzona przez jedną gigantyczną gwiazdę
Trudne początki
24 kwietnia 1990 roku z Kennedy Space Center na Florydzie wystartował prom kosmiczny Discovery, zabierając ze sobą na pokładzie Kosmiczny Teleskop Hubble'a. Umieszczenie teleskopu na orbicie nastąpiło dzień później. W ten sposób zaczęła się nowa era w astronomii, a kosmiczny teleskop dostarczył wielu niesamowitych zdjęć kosmosu i przyczynił się do mnóstwa odkryć w badaniach Wszechświata. Pierwsze światło teleskop uzyskał 20 maja.
Początki nie były jednak proste. Szybko okazało się, że obrazy są nieostre z powodu wady zwierciadła. Aby projekt nie okazał się spektakularną porażką NASA, konieczna była misja naprawcza, która w 1993 roku zainstalowała moduł korygujący i wymieniła główną kamerę. Później jeszcze kilkakrotnie astronauci naprawiali i modernizowali teleskop. Rozmowę z jednym z nich możecie obejrzeć w Urania TV w odcinku pt. „Spaceman od Teleskopu Hubble'a”.
Słynne odkrycia i piękne zdjęcia
Teleskop Hubble'a był ważny nie tylko dla naukowców - astronomów, ale przyczynił się do przybliżenia społeczeństwu badań kosmosu poprzez niesamowite zdjęcia obiektów astronomicznych.
Do czołowych odkryć, dokonanych dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Hubble'a (HST), można zaliczyć pomiary tempa ekspansji Wszechświata i ustalenie, że to tempo wzrasta; stwierdzenie, iż czarne dziury są powszechne w galaktykach; wiele badań planet pozasłonecznych, czy oglądanie najdalszych zakątków Wszechświata.
Do tej pory Teleskop Hubble'a wykonał 1,4 miliona obserwacji, na których podstawie wydano ponad 17 tysięcy recenzowanych publikacji naukowych. Zebrane przez teleskop dane będą istotne dla badań astronomicznych jeszcze przez kolejne dekady.
Kiedy następca?
Wygląda na to, że wiekowy już teleskop jeszcze trochę będzie służył naukowcom. NASA uważa, że przez kolejne lata nadal będzie sprawny, a zapowiadany jako jego następca – Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) – jak na razie ma ciągle przekładane terminy startu. Według najnowszych planów NASA, wystrzelenie teleskopu JWST ma nastąpić w marcu 2021 roku, ale w marcu 2020 roku zawieszono prace z powodu pandemii koronawirusa, więc można spodziewać się kolejnego przesunięcia tej daty.
Kosmiczny Teleskop Hubble'a jest projektem NASA prowadzonym we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA).
Więcej informacji:
- NASA: Hubble Marks 30 Years in Space With Tapestry of Blazing Starbirth
- ESA: Hubble celebrates its 30th anniversary with a tapestry of blazing starbirth
- Space Telescope Science Institute: Hubble Marks 30 Years in Space With Tapestry of Blazing Starbirth
Opracowanie: Krzysztof Czart
Źródło: NASA / ESA
Na zdjęciu:
Mgławice NGC 2014 (w kolorze czerwonym) i NGC 2020 (kolor niebieski) w Wielkim Obłoku Magellana. Zdjęcie uzyskano przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Hubble'a. Źródło: NASA, ESA i STScI.