NASA wraca do zajęć, z których słynęła, gdy jeszcze nie wysyłała sond i ludzi w przestrzeń kosmiczną. Po raz pierwszy od kilkunastu lat agencja wesprze budowę pilotowanego eksperymentalnego samolotu naddźwiękowego.
Agencja podpisała 2 kwietnia kontrakt z firmą Lockheed Martin, opiewający na kwotę prawie 250 milionów dolarów. W tej cenie do końca 2021 roku firma ma dostarczyć do Centrum Badań NASA im. Armstronga prototyp naddźwiękowej maszyny.
Słynna amerykańska agencja kosmiczna ma swoje początki w testach samolotów. W 1946, jeszcze pod akronimem NACA został tam oblatany pierwszy naddźwiękowy samolot: Bell X-1. Przez wiele lat obok budowy systemów rakietowych, wysyłania sond i ludzi agencja prowadziła działalność eksperymentalną w lotnictwie.
Nowe zadanie agencji zostało nazwane Low-Boom Flight Demonstrator. Nadrzędnym celem będzie udowodnienie technicznych możliwości latania hipersonicznego, które nie generuje zbyt głośnych dla obserwatorów naziemnych gromów dźwiękowych - nieprzyjemnego zjawiska akustycznego towarzyszącemu podróżom naddźwiękowym.
Przypomnijmy, że w nie tak odległej przeszłości istniały na świecie możliwości cywilnych podróży z prędkością hipersoniczną. Do 2003 roku latały legendarne brytyjsko-francuskie Concordy, a w latach 80. przez krótki czas ich radziecka kopia - samolot Tu-144.
Gwoździem do trumny Concorda był oficjalny zakaz lotów nad kontynentem amerykańskim i wieloma państwami Europy, właśnie z powodu nieprzyjemnych i potencjalnie groźnych gromów dźwiękowych. To ograniczało podaż samolotu do podróży transatlantyckich.
Okazuje się, że kształt kadłuba samolotu może niwelować efekty akustyczne. W latach 2003-2004 NASA oblatała myśliwiec F-5E Tiger II, którego nos był tak skonstruowany, że grom wytwarzany podczas przekraczania prędkości dźwięku przez samolot był znacznie zredukowany.
Nowy samolot “X” będzie bazował na projekcie QueSST, który został rozwinięty przez Lockheed Martin przy współpracy z NASA w 2016 roku. Rok temu zakończono testy aerodynamiki modelu samolotu w tunelu.
Samolot będzie mierzył prawie 29 metrów długości, a jego rozpiętość skrzydeł wyniesie 9 metrów. Będzie go rozpędzał pojedynczy silnik F414, wykorzystywany także w myśliwcach F/A-18E/F. Prędkość przelotowa maszyny będzie wynosić 1,42 Ma.
NASA wyśle eksperymentalny samolot nad kilka wybranych miast w Stanach Zjednoczonych, by przekonać się czy obecna technologia umożliwia już nieuciążliwe loty hipersoniczne.
Program został podzielony na trzy fazy:
faza pierwsza (2019-2021) - przegląd projektu i przygotowanie do konstrukcji, następnie budowa samolotu, przetestowanie bezpieczeństwa w locie i dostarczenie do agencji NASA
faza druga (2022) - testy hipersoniczne samolotu nad bazą lotniczą Edwards w południowej Kalifornii
faza trzecia (2023-2025) - testy wpływu na obserwatorów naziemnych, początkowo z bazy Armstrong, a potem nad amerykańskimi miastami (zostaną wybrane 4-6)
Źródło: NASA/Universe Today
Więcej informacji:
Na zdjęciu: Koncepcja artystyczna prototypu nowego samolotu naddźwiękowego obok hangaru firmu Lockheed Martin w Palmdale w stanie Kalifornia. Źródło: Lockheed Martin.
