Astronomowie wykonali przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Hubble'a zdjęcia Europy, księżyca Jowisza, na których widać przypuszczalne "erupcje" pary wodnej nad powierzchnią.
Naukowcy uważają, że Europa posiada pod lodową skorupą podpowierzchniowy ocean ciekłej wody, który może zawierać nawet więcej wody niż znajduje się w ziemskich oceanach. Na obecność oceanu wskazują dane zebrane przez sondę Galileo. Położony jest najprawdopodobniej kilkanaście kilometrów pod powierzchnią. Jednak występowanie gejzerów pary wodnej może oznaczać, że potencjalna sonda kosmiczna wysłana w celu zbadania oceanu nie będzie musiała aż tak głęboko przekopywać się przez kilometry lodu, gdyż być może są obszary gdzie ocean występuje nieco płyciej.
Najnowsze dane z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a pokazują coś, co może być wyrzutami pary wodnej z powierzchni Europy. Rozciągają się na nawet na wysokość 160-200 km nad powierzchnią księżyca.
Zdjęcia wykonano gdy Europa przechodziła na tle Jowisza. Celem obserwacji było sprawdzenie czy księżyc ma cienką, rozciągniętą atmosferę, korzystając z tej samej metody, jaka jest używana do wykrywania atmosfer planet pozasłonecznych. Gdy planeta pozasłoneczna ma atmosferę, to przechodząc na tle gwiazdy, atmosfera ta blokuje nieco światła. Podobnie będzie w przypadku Europy przechodzącej na tle Jowisza. Dlatego poszukiwano absorpcji w pobliżu brzegu tarczy Europy.
Udało się zaobserwować tranzyty Europy na tle Jowisza w 10 osobnych przypadkach w okresie 15 miesięcy. W trzech z nich dostrzeżono prawdopodobne erupcje pary wodnej.
Obserwacje te są dodatkowym wsparciem dla hipotezy o wyrzutach pary wodnej. Wcześniej, w 2012 roku, inny zespół obserwował podobne zjawisko w okolicach południowego bieguna Europy. Również w tym przypadku wykorzystano spektrograf obrazujący Kosmicznego Teleskopu Hubble'a, stosując jednak inną metodą analizy danych. Wyniki obu prac są zgodne.
Jeśli wyrzuty pary wodnej na Europie zostaną potwierdzone, będzie to drugi księżyc w Układzie Słonecznym z gejzerami wyrzucającymi parę wodną. W 2005 roku amerykańska sonda Cassini wykryła dżety pary wodnej wyrzucane z powierzchni Enceladusa, księżyca Saturna.
Wyniki badań wyrzutów pary wodnej z powierzchni Europy ukazały się 29 września 2016 r. w czasopiśmie "Astrophysical Journal".
Naukowcy uważają, że Europa posiada pod lodową skorupą podpowierzchniowy ocean ciekłej wody, który może zawierać nawet więcej wody niż znajduje się w ziemskich oceanach. Na obecność oceanu wskazują dane zebrane przez sondę Galileo. Położony jest najprawdopodobniej kilkanaście kilometrów pod powierzchnią. Jednak występowanie gejzerów pary wodnej może oznaczać, że potencjalna sonda kosmiczna wysłana w celu zbadania oceanu nie będzie musiała aż tak głęboko przekopywać się przez kilometry lodu, gdyż być może są obszary gdzie ocean występuje nieco płyciej.
Najnowsze dane z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a pokazują coś, co może być wyrzutami pary wodnej z powierzchni Europy. Rozciągają się na nawet na wysokość 160-200 km nad powierzchnią księżyca.
Zdjęcia wykonano gdy Europa przechodziła na tle Jowisza. Celem obserwacji było sprawdzenie czy księżyc ma cienką, rozciągniętą atmosferę, korzystając z tej samej metody, jaka jest używana do wykrywania atmosfer planet pozasłonecznych. Gdy planeta pozasłoneczna ma atmosferę, to przechodząc na tle gwiazdy, atmosfera ta blokuje nieco światła. Podobnie będzie w przypadku Europy przechodzącej na tle Jowisza. Dlatego poszukiwano absorpcji w pobliżu brzegu tarczy Europy.
Udało się zaobserwować tranzyty Europy na tle Jowisza w 10 osobnych przypadkach w okresie 15 miesięcy. W trzech z nich dostrzeżono prawdopodobne erupcje pary wodnej.
Obserwacje te są dodatkowym wsparciem dla hipotezy o wyrzutach pary wodnej. Wcześniej, w 2012 roku, inny zespół obserwował podobne zjawisko w okolicach południowego bieguna Europy. Również w tym przypadku wykorzystano spektrograf obrazujący Kosmicznego Teleskopu Hubble'a, stosując jednak inną metodą analizy danych. Wyniki obu prac są zgodne.
Jeśli wyrzuty pary wodnej na Europie zostaną potwierdzone, będzie to drugi księżyc w Układzie Słonecznym z gejzerami wyrzucającymi parę wodną. W 2005 roku amerykańska sonda Cassini wykryła dżety pary wodnej wyrzucane z powierzchni Enceladusa, księżyca Saturna.
Wyniki badań wyrzutów pary wodnej z powierzchni Europy ukazały się 29 września 2016 r. w czasopiśmie "Astrophysical Journal".
Więcej informacji:
Na ilustracji:
Przypuszczalne erupcje pary wodnej na brzegu Europy, księżyca Jowisza. Widać je na pozycji godziny siódmej. Rozciągają się na wysokość 160 km powierzchnią. Zdjęcie zostało wykonane za pomocą Kosmicznego Teleskopu Hubble'a. Nałożono na nie fotografię Europy złożoną ze zdjęć wykonanych przez sondy Galileo i Voyager. Źródło: NASA/ESA/W. Sparks (STScI)/USGS Astrogeology Science Center
