Galaktyka, w której żyjemy – Droga Mleczna – wcale nie ma kształtu zbliżonego do płaskiego naleśnika, w jakim zwykle jest przedstawiana na ilustracjach. Nowa, dokładna trójwymiarowa mapa naszej Galaktyki pokazuje, jak bardzo w rzeczywistości jest ona zakrzywiona i skręcona.
Astronomowie z Chin i Australii stworzyli przełomową mapę Drogi Mlecznej na bazie badań rozkładu gwiazd znanych jako klasyczne Cefeidy. To szybko ewoluujące, pulsujące gwiazdy zmienne, które żyją dość krótko jak na kosmiczne standardy, ale są sto tysięcy razy jaśniejsze od Słońca. Połączenie ich obserwowanych okresów pulsacji i znanej jasności pozwoliło naukowcom określić położenia tych gwiazd w Galaktyce z wysoką dokładnością, wynoszącą w tym przypadku 3–5 procent.
Wyznaczone w ten sposób położenia prawie 1400 klasycznych cefeid leżących w naszej Galaktyce, naniesione w trzech wymiarach na mapę, precyzyjnie odzwierciedlają jej kształt. Okazuje się, że dysk galaktyczny Drogi Mlecznej jest skręcony i zakrzywia się w różnych kierunkach, wykazując przy tym wyraźnie spiralny wzorzec. Co więcej, Galaktyka zdaje się być bardziej powykrzywiana w swych obszarach zewnętrznych. Jest to prawdopodobnie efektem działających tam sił wynikających z jej szybkiego ruchu obrotowego.
Zdaniem badaczy informacje te będą kluczowe z punktu widzenia dalszych badań nad kinematyką i dawną historią naszej galaktyki. Artykuł na ten temat ukazał się właśnie w „Nature Astronomy”.
Na zdjęciu: Otrzymana przez naukowców mapa – symulacja kształtu Drogi Mlecznej. Źródło: Nature Astronomy
Czytaj więcej:
- Cały artykuł
- Oryginalna publikacja: Xiaodian Chen et al., An intuitive 3D map of the Galactic warp’s precession traced by classical Cepheids (Nature Astronomy)
Źródło: The Space Academy/Nature
Opracowanie: Elżbieta Kuligowska
Na zdjęciu powyżej: Mapa Drogi Mlecznej (wizja artystyczna oparta na danych naukowych). Źródło: AFP/NASA
