Przejdź do treści

Niebo w maju 2021 - Superksiężyc, Ares i Antares

img

Jeżeli dopisze pogoda, majowe niebo A.D. 2021 nie da nam odetchnąć. Niemal każdego wieczora dzieje się coś ciekawego na firmamencie. Niekiedy mamy nawet kumulację zjawisk - dzieje się tak np. 13-go. Przypadek? Na pewno szczęśliwy dla miłośników astronomii ; ) A w bonusie mamy jeszcze konkurs z atrakcyjną nagrodą - nic, tylko oglądać nasz filmowy kalendarz astronomiczny! Zapraszamy!

Całkiem udał nam się kwietniowy Superksiężyc. Świadectwem tego są liczne zdjęcia nadesłane przez naszych Czytelników i Widzów - od ujęć teleskopowych ukazujących Srebrny Glob w nieco "drapieżnej" postaci, przez astropejzaże z Księżycem w dyniowatym kształcie, na ujęciach ze smartfona kończąc. Pięknie dziękujemy!

Już możemy szykować się na majową powtórkę. Tak, tak! W 2021 roku wypadają aż dwie Superpełnie. Ta druga zdarzy się wieczorem 26 maja po całkowitym zaćmieniu Księżyca - z Polski, niestety, niewidocznym. Krótko po zachodzie Słońca patrzmy na południowy-wschód - oczywiście pod warunkiem, że mamy odkryty i w miarę płaski widnokrąg. Ujrzymy majestatycznie wznoszącą się, mocno zaróżowioną tarczę Księżyca, a w miarę zapadania ciemności po prawej stronie i nieco w dół ukaże się Antares - najjaśniejsza gwiazda Skorpiona, wyróżniająca się intensywnie czerwoną, wręcz rubinową barwą i nie mniej intensywnym migotaniem. Superksiężyc w koniunkcji z Antaresem będzie praktycznie przez całą noc, więc czasu na obserwacje nam nie zabraknie.

Nie powinno go też zabraknąć przy polowaniu na Merkurego. Tegoroczna zimowa kampania przyniosła - oględnie mówiąc - umiarkowane efekty, więc mamy niedosyt. W maju powinno być lepiej. Teoretycznie planetę widać na tle wieczornej zorzy, nisko nad pn-zach. widnokręgiem od 05-go do 20-go, ale w praktyce szukajmy jej do 13-go, kiedy do Merkurego dołącza młody Księżyc tworząc ciasną parę w odległości 2.5 stopnia kątowego. Doświadczeni obserwatorzy wieczorem 13 maja z pewnością zasadzą się jeszcze na Wenus świecącą znacznie poniżej i po prawej od księżycowego sierpika z Merkurym. Jest to wyzwanie ekstremalne, wymagające płaściutkiej linii horyzontu oraz niezwykle przejrzystego nieba. Tylko do 21:30 mamy czas, aby odnaleźć Wenus niziuteńko nad widnokręgiem, na wysokości zaledwie 2 stopni. Z kolei 28 maja od 21:45 do 22:00 patrząc nisko nad widnokręgiem w kierunku pn-zach. w odległości tylko pół stopnia kątowego(!) na lewo od Wenus powinniśmy dostrzec Merkurego. Na jego ujrzenie gołym okiem nie mamy szans, gdyż będzie już świecił zbyt słabo, ale kiedy sięgniemy po lornetkę lub zrobimy zdjęcie z ogniskową przynajmniej 200-300 mm, to powinno się udać.

W majowe wieczory szczególnie atrakcyjnie prezentuje się Księżyc "z profilu". 15 maja księżycowy rogalik dołącza do Marsa. Czerwona Planeta jest już niepozornym punktem na tle gwiazd, ale jej złączenia z Księżycem to zawsze atrakcja - tym bardziej, że w postaci punktu o jasności 1.6 mag. wydaje się nawet czerwieńsza niż zwykle. A księżycowy gruby rogal na tle granatowego nieba oświetlony w sposób uwypuklający rzeźbę jego terenu, kratery, łańcuchy górskie, formacje wydobywające się z cienia wzdłuż linii terminatora to dla wielu z nas najpiękniejszy widok wiosny na firmamencie. W takiej właśnie postaci ujrzymy Srebrny Glob wieczorem 17 maja w złączeniu z gwiezdnym Żłóbkiem, czyli gromadą M44. Po 22:00 przez lornetkę lub teleskop w odległości 4 stopni na lewo od Księżyca szukajmy czegoś, co przypomina diamenciki rozsypane na aksamicie nieba. To właśnie gromada otwarta M44. Światło Księżyca w 30% iluminacji będzie na tyle słabe, że pozwoli zarówno na obserwacje wizualne, jak i na fotografowanie niecodziennej koniunkcji.

W kolejne wieczory nasz satelita będzie rósł i nabierał blasku wędrując ku kolejnym obiektom. I tak 19 maja Księżyc w pierwszej kwadrze dołącza do Regulusa - najjaśniejszej gwiazdy Lwa. 22 maja ujrzymy go blisko gwiazdy Porrima, a 23-go - w złączeniu ze Spiką (obie gwiazdy z konstelacji Panny). Wreszcie dochodzimy do omawianego już Superksiężyca, który 26 maja ukazuje się w towarzystwie Antaresa, czyli serca Skorpiona.

Warto jeszcze wspomnieć o przelotach Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) na wieczornym niebie w drugiej połowie maja. Po szczegóły kiedy dokładnie co do minuty stacja przelatuje nad wybraną miejscowością odsyłam do witryny www.heavens-above.com. Powodzenia!

Piotr Majewski

Reklama