Masa oraz skład chemiczny gwiazdy to główne czynniki, które określają ścieżkę ewolucjyną gwiazdy. Badanie gwiazd o zbliżonej masie i składzie do Słońca, zwanych potocznie “słonecznymi bliźniakami”, pozwala na uzyskanie informacji również na temat naszej gwiazdy. Obserwacje “słonecznych bliźniaków”, które są w różnym wieku, pokazuje nam jak ewoluowało nasze Słońce oraz jaki jest jego dalszy los (Rys. 1).
Satelita CoRoT prowadzi dokładne obserwacje, z których możliwe jest wyznaczenie okresów rotacji gwiazd. Obecna grupa wybrała najlepszych kandydatów na słonecznych bliźniaków, których prędkości rotacji są zbliżone do rotacji Słońca, aby móc prześledzić ewolucję rotacji w szczegółach. Ponieważ słoneczne bliźniaki są bardzo słabe, badacze wykorzystali High Dispersion Spectrograph (HDS) zamontowany na Teleskopie Subaru, aby móc zaobserwować trzech najlepszych kandydatów. Skrupulatna analiza danych pokazała, że jeden z kandydatów - CoRoT Sol 1 - jest gwiazdą, której masa i skład chemiczny są bardzo podobne do Słońca. Odkrycie jest na tyle cenne, że gwiazda jest nieco starsza od naszego Słońca i może być wskaźnikiem tego co będzie czekać naszą gwiazdę.
Wyznaczanie wieku gwiazdy jest dość trudne, ale wysokiej jakości widma znacznie to ułatwiają. CoRoT Sol 1 jest około 2 miliardy lat starsza od Słońca, ale okres rotacji jest bardzo zbliżony. Widma wykonane przez HDS pokazały, że skład chemiczny jest podobny do Słońca, ale dokładne ilości pierwiastków nieco się różnią, np. litu (Li), którego ilość maleje z wiekiem gwiazdy, jest mniej niż w Słońcu (Rys. 2).
W przeciwieństwie do innych słonecznych bliźniaków, które są nieco jaśniejsze, CoRoT Sol 1 jest ponad 200 razy słabsza od najjaśniejszego znanego słonecznego bliźniaka. To właśnie zwierciadło Teleskopu Subaru o średnicy 8.2 m i zdolność rozdzielcza HDS pozwoliła na wykonanie obserwacji widmowych tej słabej gwiazdy. Grupa badaczy planuje użyć Teleskopu Subaru do dalszych badań, które mają na celu określenie czy Słońce jest typową gwiazdą. Chcą określić ewolucję rotacji poprzez znalezienie reprezentatywnej próbki słonecznych bliźniaków, które będą się różnić wiekiem. Dzięki temu będzie można określić jak Słońce wpisuje się w taką próbkę.
Czytaj więcej:
- Artykuł: Nascimento, J. et al. The Future of the Sun: An Evolved Solar Twin Revealed by CoRoT, Astrophysical Journal Letters. arxiv.org/abs/1305.3652
Źródło: Hubert Siejkowski | phys.org
Na zdjęciu: Wizja artystyczna gwiazdy CoRoT Sol 1 oraz droga ewolucyjna dla gwiazdy podobnej do Słońca. Ilustracja przedstawia jak odkrycie CoRoT Sol 1 pomoże nam zrozumieć ewolucję Słońca i pozwoli astronomom testować teorie ewolucji gwiazd poprzez porównanie ich do innych starszych gwiazd, bliźniaczych do naszego Słońca. Źródło: do Nascimento et al.
(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)