Astronomowie odkryli istnienie planety pozasłonecznej, która ma bardzo ciekawy okres orbitalny – 3,14 dnia. Jest to także wartość jednej z najważniejszych stałych matematycznych – liczby Pi.
O istnieniu planety K2-315 b dowiedziano się dzięki analizie danych zebranych w 2017 roku w ramach misji K2 przez działający w kosmosie teleskop Keplera. W danych archiwalnych udało się wykryć 20 niewielkich osłabień blasku gwiazdy oznaczonej jako EPIC 249631677. W roku 2020 na gwiazdę K2-315 skierowano naziemną sieć teleskopów SPECULOOS. W lutym udało się w ciągu kilku nocy obserwacyjnych dostrzec trzy kolejne osłabienia blasku spowodowane tranzytem planety (dwa zarejestrowano teleskopami na półkuli południowej, a jedno na półkuli północnej). Dzięki tym nowym obserwacjom udało się potwierdzić, że faktycznie mamy do czynienia z planetą okrążającą gwiazdę.
Badacze szacują, że planeta ma rozmiar 0,95 średnicy Ziemi. Okrąża chłodną, małomasywną gwiazdę, której rozmiary to jedna piąta wielkości Słońca. Okres orbitalny wynosi 3,14 dni, a prędkość po jakiej porusza się wokół gwiazdy to 81 km/s.
Nie jest znana masa planety, ale przypuszcza się, że jest to obiekt typu planety skalistej. Raczej nie nadaje się do zamieszkania, gdyż krąży na tyle blisko swojej gwiazdy, że temperatura na powierzchni osiąga 450 kelwinów (około 177 stopni Celsjusza).
Wyniki badań opublikowano we wrześniu 2020 r. w czasopiśmie „Astrophysical Journal”. Tytuł artykułu to „π Earth: a 3.14-day Earth-sized Planet from K2’s Kitchen Served Warm by the SPECULOOS Team”. Zespołem badawczym kierował Prajwal Niraula z Massachusetts Institute of Technology.
Projekt SPECULOOS, czyli The Search for habitable Planets EClipsing ULtra-cOOl Stars, to sieć czterech jednometrowych teleskopów optycznych na pustyni Atakama w Chile. Śledzą one niebo półkuli południowej. Niedawno do zestawu dodano piąty teleskop zlokalizowany na półkuli północnej. Celem projektu są poszukiwania egzoplanet typu ziemskiego w pobliżu bardzo chłodnych karłów (małych, chłodnych, słabych gwiazd).
Okres obiegu planety wynoszący 3,14 dnia bardzo przypomina wartość liczby Pi, która jest stałą matematyczną opisująca stosunek długości obwodu koła do długości jego średnicy. Pi jest liczbą niewymierną. Ma wartość mniej więcej 3,141592, ale w uproszczonych obliczeniach przyjmuje się zwykle właśnie 3,14. Obecnie znamy bardzo wiele cyfr w rozwinięciu dziesiętnym liczby Pi, które obliczane są przez superkomputery lub obliczenia rozproszone. Na przykład w marcu 2019 roku ogłoszono wartość liczby Pi dla 31 bilionów miejsc po przecinku. Do tych obliczeń, które trwały prawie 112 dni, wykorzystano infrastrukturę Google Cloud.
Więcej informacji:
- Astronomers discover an Earth-sized “pi planet” with a 3.14-day orbit
- Publikacja naukowa: π Earth: a 3.14-day Earth-sized Planet from K2’s Kitchen Served Warm by the SPECULOOS Team
Opracowanie: Krzysztof Czart
Źródło: MIT
Na ilustracji:
Artystyczne wyobrażenie planety pozasłonecznej K2-315 b, która ma okres orbitalny 3,14 dnia. Wokół niej symbolicznie wypisano wartość liczby Pi. Źródło: NASA Ames/JPL-Caltech/T. Pyle, Christine Daniloff, MIT.
