Przejdź do treści

Ognisty spektakl narodzin i śmierci gwiazd

Wielki Obłok Magellana to jedna z najbliższych nam galaktyk. Astronomowie wykorzystali możliwości teleskopu VLT, aby zbadać obszar NGC 2035. Nowe zdjęcie przedstawia obłoki gazu i pyłu, które są kształtowane przez promieniowanie i wiatry wiejące z młodych gwiazd. Jednak po lewej stronie widoczne są włókna, które powstały podczas wybuchu supernowej. Źródło: ESO

Astronomowie wykorzystali możliwości obserwacyjne należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ang. European Southern Observatory, ESO), Bardzo Dużego Teleskopu (ang. Very Large Telescope, VLT) do zbadania jednego z mniej znanych obszarów Wielkiego Obłoku Magellana. Nowe zdjęcie przedstawia obłoki gazu i pyłu widoczne w obszarach, gdzie rodzą się nowe gwiazdy, które poprzez wiejący z ich powierzchni wiatr i wysyłane promieniowanie "rzeźbią" swoje otoczenie w ciekawe kształty. Na zdjęciu widoczne są również efekty śmierci jednej z gwiazd, czyli włókna powstałe podczas wybuchu supernowej.

Oddalony około 160 000 lat świetlnych w kierunku gwiazdozbioru Złotej Ryby (niebo południowe), Wielki Obłok Magellana jest jednym z najbliższych sąsiadów. Posiada on wiele obszarów, w których aktywnie rodzą się gwiazdy i niektóre z tych regionów są tak jasne, że można je dostrzec gołym okiem z powierzchni Ziemi, np. Mgławica Tarantula. Nowe zdjęcie wykonane przez Bardzo Duży Teleskop przedstawia obszar zwany NGC 2035 (na zdjęciu po prawej), czasem nazywany Mgławicą Głowy Smoka.

NGC 2035 jest tzw. obszarem HII lub mgławicą emisyjną,  zbudowaną  z obłoków świecącego gazu. Gaz ten świeci w wyniku oddziaływania z promieniowaniem pochodzącym od młodych gwiazd powodując oderwanie elektronów z atomów. Jony i atomy następnie rekombinują emitując przy tym światło. Jeśli do tego dodamy ciemne obłoki pyłu, które raczej absorbują światło niż emitują, otrzymujemy falujące włókna i ciemne kształty wzdłuż całej mgławicy. Włókniste kształty widoczne po lewej nie powstały jednak podczas narodzin gwiazd, lecz w trakcie wybuchu supernowej, czyli śmierci gwiazdy.

Przyglądając się zdjęciu dość trudno określić skalę, ale pomiary wskazują, że rozmiar obłoków sięga setek lat świetlnych. Należy zwrócić uwagę, że nie znajdują się one w naszej Galaktyce, lecz dużo dalej. Wielki Obłok Magellana wydaje się być duży, jednak w porównaniu do Drogi Mlecznej jego rozmiar jest prawie dziesięciokrotnie mniejszy.

Zdjęcie zostało wykonane przy pomocy instrumentów FOcal Reducer oraz spektrografu zamontowanego na Bardzo Dużym Teleskopie, który stoi na wzgórzu Cerro Paranal w Chile, stanowiąc część  Obserwatorium Paranal.

 

Źródło: Hubert Siejkowski | phys.org

Na zdjęciu: Wielki Obłok Magellana to jedna z najbliższych nam galaktyk. Astronomowie wykorzystali możliwości teleskopu VLT, aby zbadać obszar NGC 2035. Nowe zdjęcie przedstawia obłoki gazu i pyłu, które są kształtowane przez promieniowanie i wiatry wiejące z młodych gwiazd. Jednak po lewej stronie widoczne są włókna, które powstały podczas wybuchu supernowej. Źródło: ESO

(Tekst ukazał się pierwotnie w Serwisie edukacyjnym PTA Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)

Reklama