Firmy SpaceX i Axiom Space przeprowadziły pierwszy w historii w pełni komercyjny start załogowy do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Rakieta Falcon 9 wyniosła statek Crew Dragon “Endeavour” z czteroosobową załogą na orbitę, rozpoczynając 10-dniową misję Axiom-1.
Szósty start załogowy w historii działania firmy SpaceX został przeprowadzony 8 kwietnia 2022 r. Rakieta Falcon 9 wystartowała z astronautami na szczycie o 17.17 czasu polskiego ze stanowiska SLC-39A.
Wszystkie fazy lotu na niską orbitę okołoziemską przebiegły pomyślnie. Drugi stopień rakiety Falcon 9 zakończył działanie 8 minut i 48 sekund po starcie. Statek Crew Dragon wraz z tym członem znalazł się już wtedy na wstępnej orbicie. Kilka minut później statek odłączył się od rakiety, rozpoczynając samodzielny lot w kierunku stacji ISS.
Teraz statek Crew Dragon wykona serię manewrów, które zbliżą go do ISS i pozwolą na przeprowadzenie manewru zbliżenia i dokowania. Dokowanie w amerykańskiej części stacji powinno nastąpić około 20 godzin po starcie.
W misji Axiom-1 wykorzystywana jest kapsuła statku Crew Dragon, która brała wcześniej udział już w dwóch misjach załogowych - historycznej pierwszej misji załogowej SpaceX do ISS Demo-2 w 2020 r. oraz kontraktowej misji dla NASA Crew-2 w 2021 r.
Używanym komponentem misji był też dolny stopień rakiety Falcon 9. Człon o numerze fabrycznym B1062 brał wcześniej udział w czterech misjach: GPS III SV04, GPS III SV05, załogowym locie Inspiration4 oraz misji Starlink 4-5. Teraz po raz piąty rozpędzał rakietę i ponownie powrócił na Ziemię, miękko lądując o własnym napędzie na autonomicznej barce ASOG na Oceanie Atlantyckim.
O misji
Axiom-1 to pierwsza komercyjna misja do ISS organizowana przez amerykański podmiot. Firma Axiom Space organizuje ten lot dzięki współpracy z firmą SpaceX, która dostarcza astronautów na stację oraz agencją NASA, która przyjmuje członków załogi na pokładzie stacji.
Załoga lotu Axiom-1 spędzi na orbicie 10 dni, z czego 8 na pokładzie stacji. Tam przeprowadzi 25 eksperymentów naukowych i wykona działania popularyzacyjne.
Załoga misji Axiom-1 podczas treningu w statku Crew Dragon. Od lewej: Mark Pathy, Larry Connor, Michael López-Alegría i Eytan Stibbe. Źródło: SpaceX.
Dowódcą lotu jest Michael López-Alegría (USA) - były astronauta agencji NASA i pilot testowy Marynarki Wojennej USA. Michael brał udział wcześniej aż w czterech misjach kosmicznych: latał wahadłowcami w lotach STS-73, STS-92 i STS-113 oraz poleciał na orbitę w Sojuzie TMA-9.
Pilotem misji jest Larry Connor (USA) - właściciel spółki inwestującej w nieruchomości Connor Group. Larry jest prywatnie pilotem akrobacyjnym i amatorskim kierowcą wyścigowym.
Specjalistami misji są: Mark Pathy z Kanady - właściciel spółki inwestycyjnej Mavrik i Eytan Stibbe z Izraela - inwestor, emerytowany pilot myśliwski, służący w Siłach Powietrznych Izraela. Eytan będzie pierwszym obywatelem Izraela na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Podsumowanie
Rakieta Falcon 9 przed misją Axiom-1 na stanowisku SLC-39A oraz w tle rakieta SLS na stanowisku 39B podczas testów przed jej pierwszym lotem. Źródło: NASA/Jamie Peer.
Był to 37. udany start rakiety orbitalnej na świecie w 2022 roku. Była to druga w tym roku orbitalna misja załogowa. Firma SpaceX rozpoczęła swoją szóstą misję załogową. Do tej pory przeprowadziła cztery loty do stacji ISS: testową Demo-2 i trzy misje w ramach kontraktu wymiany załóg dla NASA: Crew-1, Crew-2 oraz Crew-3. W 2021 r. na orbitę okołoziemską poleciała też załoga komercyjnej misji Inspiration4. Jej załoga nie leciała jednak na stację, a spędziła kilka dni w statku Crew Dragon okrążając naszą planetę.
Firma SpaceX wykona w kwietniu jeszcze jedną misję do stacji. Pod koniec kwietnia w statku Crew Dragon poleci do ISS czteroosobowa załoga Crew-4 na długoterminową ekspedycję.
Teraz po przeprowadzonym starcie Axiom-1, NASA przejdzie wraz ze swoimi partnerami do powtórzenia próby generalnej przed startem superciężkiej rakiety SLS. System SLS to rakieta NASA, za pomocą której w tej dekadzie mają zostać przeprowadzone załogowe misje w kierunku Księżyca, pierwsze od czasów programu Apollo. Trwają testy odliczania do startu rakiety na wyrzutni. Pierwsza próba napotkała problemy, ale od 9 kwietnia działania te zostaną wznowione. Rakieta SLS poleci w swoim pierwszym bezzałogowym locie ze statkiem Orion najwcześniej w czerwcu 2022 r.
Na podstawie: SpaceX/NASA/NSF
Więcej informacji:
Opracował: Rafał Grabiański
Na zdjęciu: Rakieta Falcon 9 startująca z załogową misją Axiom 1 do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Źródło: SpaceX.
