Zalążkiem dzisiejszego Zakładu Fizyki Słońca Centrum Badań Kosmicznych PAN we Wrocławiu była utworzona w 1969 r. Pracownia Związków Słońce - Ziemia, powołana przy Instytucie Geofizyki PAN w Warszawie. Wrocławski zespół pod kierunkiem prof. Jana Mergentalera był pionierem polskich eksperymentów kosmicznych. Grupa składająca się z kilku pracowników (astronom, inżynier, elektronik, technik, mechanik) zrealizowała w roku 1970 pierwszy polski eksperyment kosmiczny. Był to spektroheliograf rentgenowski, który na radzieckiej rakiecie geofizycznej Wertikal1 (start: 28.11.1970) osiągnął wysokość 500 km nad powierzchnią Ziemi. Przez 10 minut obserwował on Słońce, wykonując serię zdjęć rentgenowskich. Sukces misji spowodował, że ten sam spektrometr umieszczony został również na pokładzie kolejnej rakiety z serii Wertikal (Wertikal2, start: 20.08.1971).
Na zdjęciu: Spektroheliograf rentgenowski. Źródło: CBK PAN
Na zdjęciu: Rakieta Wertikal. Źródło: CBK PAN
Źródło: Centrum Badań Kosmicznych PAN
(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie edukacyjnym PTA Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)
Na zdjęciu: Rentgenowskie zdjęcie Słońca, wykonane 28 listopada 1970 roku. Źródło: CBK PAN
