Zespół naukowców kierowany przez prof. Andrzeja Niedzielskiego z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu odkrył kolejną planetę pozasłoneczną oraz drugi obiekt, który najprawdopodobniej jest brązowym karłem. To już czternasta planeta odkryta przez toruńską grupę badawczą.
Obserwowany układ nosi oznaczenie TYC 1422-614-1 i jest odległy o 233 lata świetlne. Gwiazda znajduje się w stadium czerwonego olbrzyma, ma masę o około 15% większą niż Słońce oraz siedmiokrotnie większy promień. Prawdopodobnie będzie dalej się rozszerzać i za 120-130 milionów lat pochłonie swoje planety. Gwiazdy tej nie dostrzeżemy gołym okiem, ale można ją zaobserwować poprzez amatorskie teleskopy, widoczna jest w konstelacji Lwa.
W odległości 0,69 jednostki astronomicznej (au) od gwiazdy znajduje się planeta o masie 2,5 razy większej niż masa Jowisza. Planeta otrzymała oznaczenie „b”. W dalszej odległości (1,37 au) krąży drugi obiekt o masie co najmniej 10 mas Jowisza. Najprawdopodobniej jest to więc brązowy karzeł, czyli obiekt pośredni pomiędzy gwiazdą, a planetą. Gdybyśmy nowo odkryte obiekty umieścili w Układzie Słonecznym, to znajdowałyby się mniej więcej w okolicach orbit Wenus i Marsa.
Odkrycia dokonano dzięki obserwacjom prowadzonym za pomocą 9,2-metrowego teleskopu Hobby-Eberly (HET) w Teksasie, 3,58–metrowego Telescopio Nazionale Galileo (TNG) na Wyspach Kanaryjskich.
Toruńscy astronomowie wskazują, że układ jest drugim najbardziej wyewoluowanym spośród znanych systemów planetarnych. Pierwszy również został odkryty przez tę samą grupę badawczą (przy gwieździe BD+20 2457). Układ wyróżnia także jednoczesna obecność zarówno planety, jak i brązowego karła. Co więcej, naukowcy podejrzewają, że planeta przez 4 miliardy lat znajdowała się w strefie, w której na powierzchni woda może występować w stanie ciekłym. Ponieważ jednak sama planeta jest raczej obiektem gazowym, podobnym do Jowisza, to miejsca na potencjalny rozwój życia można upatrywać ewentualnie na księżycu planety, o ile taki posiadała.
Artykuł z wynikami badań ukazał się w czasopiśmie naukowym „Astronomy & Astrophysics”.
Pełen skład zespołu badawczego: prof. Andrzej Niedzielski (UMK), Eva Villaver (Universidad Autónoma de Madrid), prof. Aleksander Wolszczan (Pennsylvania State University), mgr Monika Adamów (UMK), mgr Kacper Kowalik (UMK), dr Gracjan Maciejewski (UMK), dr Grzegorz Nowak (Instituto de Astrofísica de Canarias Teneryfa oraz UMK), Anibal García-Hernández (Instituto de Astrofísica de Canarias, Teneryfa), mgr Beata Deka (UMK) oraz mgr Michalina Adamczyk (UMK).
Obserwowany układ nosi oznaczenie TYC 1422-614-1 i jest odległy o 233 lata świetlne. Gwiazda znajduje się w stadium czerwonego olbrzyma, ma masę o około 15% większą niż Słońce oraz siedmiokrotnie większy promień. Prawdopodobnie będzie dalej się rozszerzać i za 120-130 milionów lat pochłonie swoje planety. Gwiazdy tej nie dostrzeżemy gołym okiem, ale można ją zaobserwować poprzez amatorskie teleskopy, widoczna jest w konstelacji Lwa.
W odległości 0,69 jednostki astronomicznej (au) od gwiazdy znajduje się planeta o masie 2,5 razy większej niż masa Jowisza. Planeta otrzymała oznaczenie „b”. W dalszej odległości (1,37 au) krąży drugi obiekt o masie co najmniej 10 mas Jowisza. Najprawdopodobniej jest to więc brązowy karzeł, czyli obiekt pośredni pomiędzy gwiazdą, a planetą. Gdybyśmy nowo odkryte obiekty umieścili w Układzie Słonecznym, to znajdowałyby się mniej więcej w okolicach orbit Wenus i Marsa.
Odkrycia dokonano dzięki obserwacjom prowadzonym za pomocą 9,2-metrowego teleskopu Hobby-Eberly (HET) w Teksasie, 3,58–metrowego Telescopio Nazionale Galileo (TNG) na Wyspach Kanaryjskich.
Toruńscy astronomowie wskazują, że układ jest drugim najbardziej wyewoluowanym spośród znanych systemów planetarnych. Pierwszy również został odkryty przez tę samą grupę badawczą (przy gwieździe BD+20 2457). Układ wyróżnia także jednoczesna obecność zarówno planety, jak i brązowego karła. Co więcej, naukowcy podejrzewają, że planeta przez 4 miliardy lat znajdowała się w strefie, w której na powierzchni woda może występować w stanie ciekłym. Ponieważ jednak sama planeta jest raczej obiektem gazowym, podobnym do Jowisza, to miejsca na potencjalny rozwój życia można upatrywać ewentualnie na księżycu planety, o ile taki posiadała.
Artykuł z wynikami badań ukazał się w czasopiśmie naukowym „Astronomy & Astrophysics”.
Pełen skład zespołu badawczego: prof. Andrzej Niedzielski (UMK), Eva Villaver (Universidad Autónoma de Madrid), prof. Aleksander Wolszczan (Pennsylvania State University), mgr Monika Adamów (UMK), mgr Kacper Kowalik (UMK), dr Gracjan Maciejewski (UMK), dr Grzegorz Nowak (Instituto de Astrofísica de Canarias Teneryfa oraz UMK), Anibal García-Hernández (Instituto de Astrofísica de Canarias, Teneryfa), mgr Beata Deka (UMK) oraz mgr Michalina Adamczyk (UMK).
Diagram przedstawiający drogi ewolucyjne gwiazd i umiejscowienie na nich Słońca oraz czerwonego olbrzyma TYC 1422-614-1. Źródło: UMK.
Porównanie układu planetarnego TYC 1422-614-1 oraz Układu Słonecznego. Źródło: UMK.
Prof. Andrzej Niedzielski przy jednym z teleskopów Centrum Astronomii UMK. Fot.: Andrzej Romański / UMK.
Źródło: UMK
