NASA poinformowała o awarii w systemie zasilania jednej z kamer Chandra X-Ray Observatory. To teleskop rentgenowski prowadzący obserwacje z orbity okołoziemskiej. Zdecydowano o zawieszeniu obserwacji i przejściu instrumentów w tryb awaryjny.
Chandra X-Ray Observatory, czyli Obserwatorium Rentgenowskie Chandra, pracuje już bardzo długo. Zostało wyniesione na orbitę przez wahadłowiec Columbia w lipcu 1999 roku. Początkowo planowano, że będzie służyć naukowcom przez pięć lat, ale minęły już ponad 22 lata i nadal prowadzi obserwacje.
Jednak 9 lutego, w ramach rutynowego monitorowania danych otrzymanych z teleskopu, wykryto problem z zasilaniem kamery High Resolution Camera. Postanowiono, że obserwacje zostaną wstrzymane, cztery instrumenty naukowe przełączono w tryb awaryjny i aktualnie trwa analiza sytuacji i możliwych rozwiązań. NASA poda komunikat, gdy będzie wiadomo coś więcej. Natomiast teleskop jako całość jest bezpieczny i funkcjonuje poprawnie.
Teleskop Chandra miewał już awarie wcześniej. W kwietniu 2020 roku obserwacje zostały zawieszone na kilka miesięcy, gdyż uszkodzona została elektronika głównej kamery. Innym razem wystąpiła awaria jednego z żyroskopów.
Chandra to obserwatorium rentgenowskie. Ma cztery instrumenty naukowe czułe na fale w zakresie od 0,12 do 12 nanometrów (0,1 - 10 keV). Teleskop krąży po mocno eliptycznej orbicie okołoziemskiej, która w najdalszym punkcie przebiega poza orbitami satelitów geostacjonarnych. Chandra jest więc jednym z najdalszych sztucznych satelitów Ziemi. Dzięki takiemu przebiegowi orbity może prowadzić nieustanne obserwacje do maksymalnie 55 godzin (jedno okrążenie wokół Ziemi zajmuje teleskopowi 65 godzin).
Nazwa teleskopu nawiązuje do Subrahmanyana Chandrasekhara, hinduskiego astrofizyka pracującego w Stanach Zjednoczonych, laureata Nagrody Nobla w 1973 roku. Chandrasekhara wykazał m.in. że istnieje maksymalny limit masy białego karła, nazywany obecnie granicą Chandrasekhara (1,44 masy Słońca).
Więcej informacji:
Autor: Krzysztof Czart
Źródło: NASA
Na ilustracji:
Artystyczna wizja Chandra X-ray Observatory. Źródło: NASA/CXC & J.Vaughan.