Przejdź do treści

Pył wulkaniczny na Meridiani Planum

Na ilustracji: Meridiani Planum, na północnym krańcu południowych gór marsjańskich, leży pomiędzy obszarem wulkanicznym Tharsis na zachodzie, a położonym niżej basenem uderzeniowym Hellas Panitia na południowym wschodzie. Widziane przez teleskop Meridiani Planum jest ciemnym obszarem znajdującym się blisko równika marsjańskiego. Północ znajduje się po prawej stronie zdjęcia. Źródło: ESA/DLR/FU Berlin (G. Neukum)

Opad wulkanicznego pyłu sprawił, że Meridiani Planum zyskało nowe barwy. Obszar ten został zaobserwowany przez kamerę o wysokiej zdolności rozdzielczej High-Resolution Stereo Camera (HRSC) zamontowanej na pokładzie sondy Mars Express. Kształt pozostawiony przez pył posłuży do wyznaczenia przeważającego kierunku wiatru wiejącego w tym obszarze.

Meridiani Planum to równina leżąca na północnym krańcu południowych gór marsjańskich. Znajduje się ona w połowie drogi pomiędzy zachodnim obszarem wulkanicznym Tharsis, a basenem uderzeniowym Hellas Panitia na południowym wschodzie. Meridiani Planum widziane przez teleskop wydaje się być ciemnym obszarem w pobliżu równika marsjańskiego.

Meridiani Planum osiąga rozmiary 127 km na 63 km i łącznie stanowi powierzchnię 8 000 kilometrów kwadratowych, co odpowiada rozmiarowi Cypru. Obszar ten został wybrany jako punkt odniesienia dla geograficznego układu współrzędnych na Marsie. Zatem marsjański południk zerowy, odpowiednik ziemskiego Greenwich w Zjednoczonym Królestwie, przebiega właśnie przez ten obszar.

W centrum tego zdjęcia, wykonanego przez HRSC, znajduje się krater uderzeniowy o szerokości około 50 kilometrów, którego dno jest pokryte ciemnym materiałem. Przypomina on pył wulkaniczny, którego głównymi składnikami są pirokseny i oliwiny. Spod ciemnego przykrycia, w niektórych miejscach wystają małe kopce, które najprawdopodobniej są zrobione z bardziej odpornego materiału. Miękki materiał wokół nich został wyerodowany i wywiany przez północno-wschodnie wiatry tworząc przy tym charakterystyczne ciemne smugi.

Na powierzchni krateru uderzeniowego o szerokości 15 km (na zdjęciu po lewej na górze), również widoczne są ślady tego ciemnego materiału. Możliwym jest, że materiał ten został tu przywiany z większego krateru. Pobliskie ciemne struktury to z pewnością wydmy zbudowane z osadów bogatych w wulkaniczny pył. W przeciwieństwie do powyższych przykładów, inny krater uderzeniowy o szerokości 34 kilometrów (na zdjęciu na dole po prawej) w większości wypełniony jest jasnym materiałem.

Na południowym obszarze (po lewej stronie zdjęcia), poniżej mniejszego krateru, widoczne są również ciemne struktury. Znajdują się one po osłoniętej stronie grzbietów i prawdopodobnie są to pokłady bogate w pył wulkaniczny, które również nagromadziły się tu w wyniku wiatru wiejącego z kierunku większego krateru.
 

Źródło: Hubert Siejkowski

Na ilustracji: Meridiani Planum, na północnym krańcu południowych gór marsjańskich, leży pomiędzy obszarem wulkanicznym Tharsis na zachodzie, a położonym niżej basenem uderzeniowym Hellas Panitia na południowym wschodzie. Widziane przez teleskop Meridiani Planum jest ciemnym obszarem znajdującym się blisko równika marsjańskiego. Północ znajduje się po prawej stronie zdjęcia. Źródło: ESA/DLR/FU Berlin (G. Neukum)

(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)

Reklama