Dawn (ang. „Świt”) to bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona we wrześniu 2007roku przez NASA. Jej celem było dotarcie na orbitę gigantycznej planetoidy Westa, a następnie przelot na orbitę planety karłowatej Ceres. Przez ostatni rok sonda dogłębnie zbadała nieznany dotąd świat asteroid.
Podstawowym celem misji jest scharakteryzowanie warunków i procesów panujących we wczesnej epoce istnienia Układu Słonecznego poprzez zbadanie dwóch spośród największych znalezionych w nim protoplanet (dużych asteroid), które pozostały praktycznie niezmienne od czasu swego powstania. Misja umożliwi określenie znaczenia, jakie mają wielkości i masy takich ciał oraz procentowa zawartość wody dla ich dalszej ewolucji. Ceres i Westa są najmasywniejszymi obiektami w pasie planetoid. Ich dalszy wzrost został prawdopodobnie zatrzymany przez powstanie Jowisza. Ewolucja tych ciał potoczyła się przy tym różnymi drogami. Ceres charakteryzuje się dużą zawartością wody i prawdopodobnie stosunkowo dobrze zachowaną pierwotną budową. W przeciwieństwie do niej Westa wydaje się być pozbawiona wody i mieć silniej przekształconą strukturę (czytaj więcej na: NASA: Dawn Launch. Mission to Vesta and Ceres. Press Kit).
Zbierane przez sondę Dawn dane pomiarowe to przede wszystkim fotografie powierzchni planetoid w trzech barwach, ich obserwacje spektrometrem obrazującym w trzech zakresach: 0,35 – 0,9 μm, 0,8 – 2,5 μm i 2,4 – 5,0 μm, określenie zawartości na powierzchniach ciał pierwiastków takich jak Fe, Ti, O, Si, Ca, U, Th,K, Gd, Sm, H, C, N, Al i Mg, oraz pomiary ich pola grawitacyjnego.
W środę 4 września 2012 naukowcy zarejestrowali sygnał potwierdzający opuszczenie powierzchni Westy przez sondę. Dawn zmierza teraz ku swemu drugiemu przeznaczeniu - Ceres. Sonda osiągnęła orbitę Westy 15 lipca 2011. Przez ponad rok zdążyła wykonać kompletną mapę tego egzotycznego dla nas świata. Według naukowców badania te mogą wyjaśnić nam, jak dokładnie formował się Układ Słoneczny i Ziemia. Sonda opuściła słabe pole grawitacyjne Westy łagodnie i bez przeszkód. Jednak osiągnięcie przez nią orbity odległej Ceres spodziewane jest dopiero na rok 2015.
Źródło: Elżbieta Kuligowska | Astronomy.com
Na rysunku: To zdjęcie to jedna z ostatnich fotografii Westy wykonanych przez sondę Dawn. Przedstawia biegun północny asteroidy, widoczny w momencie odlotu sondy. Gdy Dawn przybyła tu w roku 2011, obszar ten pokryty był mrokiem. Jednak w ciągu roku biegun asteroidy zwrócił się ku Słońcu, przez co możemy go teraz podziwiać w pełnej krasie. Prawa autorskie: NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA
(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)
