Przejdź do treści

SpaceX wysłało na orbitę obserwatorium astronomiczne IXPE

img

Rakieta Falcon 9 wysłała dla agencji NASA i ISA astronomiczne obserwatorium rentgenowskie IXPE.

Start przeprowadzono 9 listopada 2021 r. z kosmodromu Kennedy Space Center na Florydzie. Rakieta Falcon 9 wystartowała o 1.00 w nocy czasu lokalnego ze stanowiska 39A. Lot rakietowy przebiegł pomyślnie. Górny stopień rakiety w pierwszym odpaleniu umieścił ładunek na wstępnej orbicie, a potem uruchomił się drugi raz żeby zmienić inklinacje niskiej orbity na równikową. Ładunek został wypuszczony około 33 minuty po starcie.

W misji wykorzystano używany dolny stopień rakiety Falcon 9 o oznaczeniu B1061. Wykonywał on już wcześniej cztery kosmiczne misje: załogowe loty do ISS Crew-1 i Crew-2, towarową misję do stacji CRS-23 oraz lot z satelitą telekomunikacyjnym SXM-8. Człon po wykonanej pracy powrócił na Ziemię i lądował na autonomicznej barce JRTI na Oceanie Atlantyckim. Odzyskano także obie połowy owiewki aerodynamicznej.


O teleskopie IXPE

IXPE (Imaging X-Ray Polarimetry Explorer) to obserwatorium polaryzacji promieniowania rentgenowskiego emitowanego przez najbardziej energetyczne zjawiska we Wszechświecie. Statek został zbudowany wspólnie przez amerykańską agencję kosmiczną NASA i włoską ISA.

IXPE został wyposażony w trzy teleskopy kosmiczne zdolne do wykrywania polaryzacji światła rentgenowskiego. Polaryzacja promieniowania rentgenowskiego może powiedzieć dużo o charakterystyce źródeł, które to światło emitują np. ułożenie pola magnetycznego, dystrybucję masy czy efekty relatywistyczne działające na rozgrzany gaz w pobliżu czarnych dziur.

IXPE ma dwa główne cele naukowe: ustalenie procesów generowania promieniowania rentgenowskiego przez wybrane źródła tego promieniowania oraz skatalogowanie tych źródeł, a także zbadanie efektów relatywistycznych i kwantowych w ekstremalnych środowiskach we Wszechświecie.

Praca IXPE będzie uzupełniać odkrycia dokonywane przez flagowy rentgenowski teleskop NASA Chandra X-Ray Observatory. Pierwsze światło z teleskopu powinno zostać uzyskane już w styczniu 2022 r.

IXPE bazuje na platformie satelitarnej BCP-100 dostarczonej przez Ball Aerospace & Technologies. Satelita waży zaledwie 325 kg więc jest bardzo małym statkiem jak na teleskop kosmiczny. Był to też najlżejszy ładunek jaki kiedykolwiek leciał samodzielnie na rakiecie Falcon 9. Czas zasadniczej misji IXPE ma wynosić 2 lata.


Podsumowanie

Na świecie przeprowadzono już w 2021 r. 122 udane starty rakiet orbitalnych. Była to 28. misja rakiety Falcon 9 w tym roku.

 

 

 

Więcej informacji:

Na podstawie: NASA/NSF/EOportal

Opracował: Rafał Grabiański

Na zdjęciu: Rakieta Falcon 9 startująca z misją IXPE. Źródło: NASA/Joel Kowsky.


 

Reklama