Przejdź do treści

Tajemniczy obiekt G2 w pobliżu czarnej dziury

Tajemnica dziwnego obiektu w centrum Drogi Mlecznej, który skierował się w kierunku ogromnej czarnej dziury znajdującej się w naszej Galaktyce, została rozwiązana przez astronomów z Uniwersytetu Kalifornijskiego Los Angeles (UCLA), dzięki wielkiemu teleskopowi z Obserwatorium W. M. Kecka. Naukowcy badali obiekt zwany G2 podczas jego najbliższego przejścia w pobliżu czarnej dziury i zauważyli, że G2 przetrwał to spotkanie. Wyniki zostały opublikowane w Astrophysical Journal Letters w wydaniu z 3 listopada.

Niektórzy naukowcy uważali, że obiekt ten jest obłokiem wodorowego gazu, który wkrótce się rozpadnie. Andrea Ghez, profesor fizyki z astronomią na UCLA i jej zespół udowodnili, że było to coś zupełnie innego. G2 przetrwał zbliżenie do czarnej dziur i dalej ją okrąża, podczas gdy obłok gazu został by rozerwany przez tak silną grawitację. powiedziała Zespół wykazał, że jest to układ podwójny gwiazd, który pod wpływem bardzo silnego pola grawitacyjnego czarnej dziury połączył się w jedną bardzo dużą gwiazdę okrążają czarną dziurę. „G2 nie jest sama. Obserwujemy nową klasę gwiazd w pobliżu czarnej dziury, a w konsekwencji samą czarną dziurę” – mówi Ghez, która użyła W.M. Keck do badania tysięcy gwiazd w sąsiedztwie supermasywnej czarnej dziury.

Obserwatorium Kecka wykorzystuje zaawansowaną technologię zwaną optyką adaptywną, która pomaga skorygować efekty zniekształcenia obrazu wywołane ziemską atmosferą w czasie rzeczywistym, i odkryć region przestrzeni wokół czarnej dziury. Z pomocą optyki adaptywnej Ghez i jej koledzy wyjaśnili wiele tajemnic dotyczących środowiska otaczającego supermasywne czarne dziury, odkrywając na przykład młode gwiazdy, których się tam nie spodziewano znaleźć, oraz stwierdzili brak starych gwiazd, które powinny tam być według przewidywań. Naukowcy nie byliby w stanie dotrzeć do takich wniosków bez zaawansowanej technologii Kecka.

„Jesteśmy świadkami zjawiska dotyczącego czarnych dziur, jakiego nie można zobaczyć nigdzie indziej we Wszechświecie. Zaczynamy rozumieć fizykę czarnych dziur w takim stopniu, w jakim nie było to dotąd możliwe, i ma to miejsce tylko w centrum galaktyki” – mówi Ghaz. Masywne gwiazdy w naszej Galaktyce początkowo były parami gwiazd. Gdy dwie gwiazdy stają się jedną, rozszerza się ona przez ponad milion lat, zanim opadnie. „Może się to zdarzać częściej, niż nam się wydaje. Gwiazdy w centrum galaktyki są ogromne i występują głównie w układach podwójnych. Jest możliwe, że oglądalibyśmy wiele gwiazd i nie wiedzielibyśmy, że są one produktem końcowym połączenia się dwóch gwiazd” – dodaje Ghez.

G2 krąży po eliptycznej orbicie wokół czarnej dziury z okresem obiegu około 300 lat. Grupa Ghez obliczyła, że najbliższe przejście obok czarnej dziury miało miejsce w lecie tego roku. Czarna dziura to bardzo gęsty obiekt, od którego grawitacji nie może uciec nawet światło. Nie można jej obserwować bezpośrednio, ale jej wpływ na sąsiednie gwiazdy jest widoczny i stanowi swoisty podpis czarnej dziury.

Więcej informacji:
Opracowanie: Agnieszka Nowak
Źródło: Obserwatorium Keck

Na zdjęciu: Zdjęcie z Obserwatorium W.M. Kecka w bliskiej podczerwieni ukazuje obiekt G2, który przetrwał przejście w pobliżu czarnej dziury.

Źródło:
Andrea Ghez, Gunther Witzel/UCLA Galactic Center Group/W. M. Keck Observatory

Reklama