Po raz pierwszy astronomowie wykorzystali Teleskop Webba do wykonania bezpośredniego zdjęcia egzoplanety.
Niezwykłe zdjęcie przedstawia gazowego olbrzyma HIP 65426b, o masie około 5-10 razy większej od Jowisza i uformowanego 15-20 milionów lat temu.
Prof. Sasha Hinkley z Uniwersytetu w Exeter powiedział: To przełomowy moment, nie tylko dla Webba, ale także ogólnie dla astronomii. Dzięki JWST istnieje zupełnie nowy zestaw fizyki, aby przyjrzeć się chemii tych planet.
Astronomowie odkryli planetę w 2017 roku za pomocą instrumentu SPHERE na Bardzo Dużym Teleskopie ESO w Chile. Poprzednie zdjęcie planety zostały wykonane przy użyciu krótkich fal podczerwonych i obejmowały jedynie stosunkowo wąski zakres całkowitej emisji z planety.
Obecność większości egzoplanet została wywnioskowana jedynie za pomocą metod pośrednich takich jak metoda tranzytu, w której część światła gwiazdy macierzystej jest blokowana przez przechodzącą przed nią planetę. Jednak wykonanie bezpośrednich zdjęć egzoplanet okazało się większym wyzwaniem, ponieważ gwiazdy macierzyste, wokół których krążą planety, są znacznie jaśniejsze. W przypadku HIP 65426b, planeta jest ponad 10 000 razy słabsza od swojej gwiazdy w bliskiej podczerwieni i kilka tysięcy raz słabsza w średniej podczerwieni.
Do nowego obrazu zespół badawczy wykorzystał średnie i termiczne światło podczerwone, ujawniając nowe szczegóły, których teleskopy naziemne nie były w stanie zebrać ze względu na nieodłączną podczerwoną poświatę ziemskiej atmosfery. Obejmują one szczegóły dotyczące składu chemicznego atmosfery planety, która wydaje się czerwona z powodu krzemianów tworzących drobny pył w atmosferze.
Zespół uważa, że obraz ten pokazuje nam, w jaki sposób potężne spojrzenie w podczerwieni teleskopu Webba może uchwycić więcej światów poza naszym Układem Słonecznym, wskazując drogę do przyszłych obserwacji, które ukażą więcej informacji niż kiedykolwiek wcześniej o układach egzoplanetarnych.
Planeta znajduje się około 100 razy dalej od swojej gwiazdy macierzystej niż Ziemia od Słońca, więc jest na tyle odległa od gwiazdy, że Webb może oddzielić na zdjęciu planetę od gwiazdy. Kamera bliskiej podczerwieni (NIRCam) i instrument średniej podczerwieni (MIRI) JWST są wyposażone w koronografy, czyli zestawy małych masek, które blokują światło gwiazd, umożliwiając Webbowi wykonanie bezpośrednich zdjęć niektórych egzoplanet takich jak ta. Pozycję gwiazdy, zasłoniętej przez przesłony koronografów, wskazuje biała gwiazdka.
Więcej informacji:
- First exoplanet image from James Webb Space Telescope revealed
- The JWST Early Release Science Program for Direct Observations of Exoplanetary Systems I: High Contrast Imaging of the Exoplanet HIP 65426 b from 2-16 μm
Opracowanie: Agnieszka Nowak
Źródło: University of Exeter
Na ilustracji: Obraz pokazujący egzoplanetę HIP 65425 b w różnych pasmach światła podczerwonego, widzianą przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba. Pozycję gwiazdy, zasłoniętej przez przesłony koronografów, wskazuje biała gwiazdka. Źródło: NASA/ESA/CSA, A Carter (UCSC), zespół ERS 1386, oraz A. Pagan (STScI).
