Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN otworzył swoje pierwsze laboratorium dla inżynierii stratosferycznej w Jabłonnie. Zbudowana hala posłuży do dokowania napełnionych helem aerostatów i umożliwi szybkie instalowanie na nich potrzebnych urządzeń bez względu na pogodę. W przyszłości laboratorium będzie bazą aerostatów helowych, które będą zdolne do wznoszenia się do stratosfery (na wysokość 20-25 km).
14 października 2021 r. Starostwo Powiatowe w Legionowie wydało pozwolenie na budowę budynku usług naukowo-badawczych przy ulicy Akademijnej w Jabłonnie. W ramach inwestycji powstała hala o kubaturze 560 m³, stanowiąca bazę inżynierii stratosferycznej. Przedsięwzięcie realizowane jest przez Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN (IPPT PAN) na działce o powierzchni przeszło 5,4 tys. m², w bezpośrednim sąsiedztwie KEZO (Centrum Badawczego PAN – Konwersja Energii i Źródła Odnawialne).
IPPT PAN, we współpracy ze spółką Adaptronica z Łomianek, pracuje nad kilkoma innowacyjnymi rozwiązaniami w zakresie inżynierii stratosferycznej. Projekty badawcze, w których uczestniczą, mają służyć m.in. promocji inżynierii stratosferycznej, jako narodowej specjalności w zakresie inżynierii kosmicznej. Jednym z efektów tej współpracy jest aerostat helowy na uwięzi MoniKite-105.
"Aerostat helowy na uwięzi MoniKite-105 pozwala na umieszczenie kamery na wysokości około 100 metrów nad ziemią w celu monitorowania obszaru zlokalizowanego poniżej. MoniKite-105 jest wyposażony w odpowiedni osprzęt do transmisji sygnału z kamery na aerostacie do monitora na ziemi. Może, zatem stanowić niezwykle atrakcyjne rozwiązanie, ułatwiające obserwację zdefiniowanego obszaru, dla przedstawicieli branży ochroniarskiej, służb państwowych, organizatorów imprez masowych, samorządów lokalnych itp.
MoniKite-105 wyposażony zostanie w kamerę oraz moduły zapewniające łączność z odbiornikiem sygnału na ziemi, które umożliwią transmisję rejestrowanego obrazu w czasie rzeczywistym. W standardzie MoniKite-105 jest wyposażony w kamerę GoPro9 do obserwacji przy świetle dziennym. Zastosowania MoniKite-105, w zależności od odbiorcy, można również wzbogacić o inne użyteczne funkcjonalności np. monitorowanie w porze nocnej, monitorowanie ruchu obiektów, badanie stężenia pyłów w powietrzu, itp." - można przeczytać na stronie firmy Adaptronika.
MoniKite-105 ma max. udźwig do 8 kg, osiąga max. pułap do 300 m, ale pułap optymalny to ok. 100 m. Porusza się z dopuszczalną prędkością wiatru do 100 km/h i może pracować także podczas opadów deszczu lub śniegu.
Pierwsze pomyślne testy aerostatu zostały przeprowadzono na terenie Centrum Badawczego PAN przy obwodnicy Jabłonny w lutym 2021 r. W przyszłości IPPT PAN planuje przy pomocy innych aerostatów helowych przeprowadzać badania w stratosferze.
Grafitowa hala powstająca na terenie Centrum badawczego KEZO w Jabłonnie będzie służyła do dokowania napełnionych helem aerostatów i instalowaniu na nich potrzebnych urządzeń, szczególnie w czasie wietrznej pogody, nad którymi nasi naukowcy będą prowadzić prace badawcze w ośrodku - wyjaśnia Piotr Kowalczyk, wicedyrektor IPPT PAN.
W ciągu trzech lat IPPT PAN planuje wydać na projekt 3 mln zł. Jak mówi wicedyrektor, aerostaty helowe, zdolne do wznoszenia się do stratosfery (na wysokość 20-25 km) i zawiśnięcia na długi czas będą idealną platformą do monitorowania np. stanu zanieczyszczenia atmosfery, stanu upraw, ale także ruchu drogowego, zagrożenia powodziowego lub pożarowego. Koszt umieszczenia i eksploatacji aerostatu jest nieporównywalnie niższy, niż np. satelity.
Źródło: IPPT PAN, Adaptronica, Gazeta Powiatowa, TuStolica,
Paweł Z. Grochowalski