Przejdź do treści

Zakrycie gwiazdy przez Trytona

Już 5 października czeka nas niezwykle interesujące zjawisko astronomiczne polecane do obserwacji. Tym razem dojdzie do zakrycia gwiazdy przez Trytona - największego księżyca Neptuna.

W nocy z 5 na 6 października o godzinie 23:46 UT dojdzie do rzadkiego zjawiska astronomicznego. Pas zakrycia będzie przebiegał przez środkową i zachodnią Europę, Atlantyk oraz wschodnie wybrzeże Stanów Zjednoczonych. Jednak to zjawisko polecane jest do obserwacji tylko dla osób, które dysponują teleskopem o minimalnej średnicy 20 cm, z powodu stosunkowo niskiego blasku zakrywających się obiektów. Z racji również tego wydarzenia na świecie organizowana jest ogólnoświatowa akcja obserwacyjna, w której może uczestniczyć każdy z nas!

W jaki sposób możemy zlokalizować te ciała na niebie? Neptun wraz z Trytonem będę znajdować się w konstelacji Wodnika. W momencie zakrycia powinniśmy ustawić nasz sprzęt w stronę południowego horyzontu. Lokalizacja gwiazdozbioru nie powinna stanowić większego trudu, ponieważ od północy graniczy on między innymi z Rybami, Pegazem, a od południa z Rzeźbiarzem. Warto też wiedzieć, że same zjawiska zakryciowe są obecnie jedną z najmniej poznanych jeszcze dziedziny nauki we współczesnej astronomii, i dlatego tak ważne są ich obserwacje.

Październikowe zjawisko będzie na pewno trudne, ale jednak możliwe do obserwacji, choćby ze względu na jasność zakrywających się obiektów. Gwiazda, która zostanie zakryta przez Trytona ma jasność około 12,5 mag, a księżyc Neptuna 13,5 mag. Dlatego jak widać do ich obserwacji potrzebny nam będzie tylko i wyłącznie odpowiedni teleskop oraz co równie ważne - ciemne niebo. Dodatkowo podczas tej właśnie nocy nastąpi pełnia Księżyca, który będzie znajdował się 33 stopnie od Trytona, lecz jak uważają obserwatorzy, nie powinno to znacząco utrudniać prowadzenia obserwacji. Warto też wiedzieć, że sam okres precesji Trytona trwa około 680 lat, i obecnie jego południowa półkula jest coraz bardziej oświetlana przez Słońce.

Jeśli dysponujemy kamerą CCD, która będzie potrafiła zarejestrować moment zakrycia - bez wahania użyjmy jej, ponieważ na pewno znacząco pomoże ona w późniejszej analizie zjawiska i być może będziemy mogli pochwalić się uzyskanym materiałem. Organizatorzy akcji zakryciowej zachęcają, by już znacznie wcześniej, nawet kilkadziesiąt minut przed rozpoczęciem zakrycia zacząć zbieranie materiału, tak by później w końcowym rezultacie mieć całkowitą pewność, że zdołaliśmy zarejestrować początek jak i koniec zjawiska.

W Polsce działa też między innymi Sekcja Obserwacji Pozycji i Zakryć należąca do Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii (PTMA), która skupia głównie osoby zainteresowane wykonywaniem tego typu obserwacji, a także prowadzeniem prac obliczeniowych związanych z tymi zjawiskami. Dlatego zachęcamy, by uzyskane wyniki naszych pomiarów z nocy 5/6 października, w miarę możliwości przesyłać do centrali SOPiZ PTMA, bo być może przyczynią się one do lepszego poznania natury Trytona.

Wszystkim obserwatorom zakrycia życzymy powodzenia podczas prowadzonych obserwacji!

Autor: Adam Tużnik

Więcej informacji:

Na ilustracji:

Pozycja Netuna i jego okolice w momencie zakrycia gwiazdy przez Trytona. Źródło: stellarium.org

Reklama