Przejdź do treści
Dodane przez grabianski - 14 kwi 2018

Astronauci znajdujący się teraz na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przywitali kwiecień przyjęciem zaopatrzeniowego statku Dragon. W kapsule znaleźli dużą ilość eksperymentów naukowych, zaopatrzenie dla załogi i sprzęt konserwacyjny do stacji. Zapraszamy na kolejny odcinek naszego cyklu "Aktualności z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej".

Ekspedycja 55. na ISS oprócz wypakowywania Dragona, zajęła się przeprowadzaniem masy badań naukowych. Część z nich opisujemy niżej.

Załoga z Centrum Kontroli Lotów Houston zajęła się też ostatnio zdalnym wyciąganiem z niehermetyzowanej części Dragona urządzenia obserwacyjnego ASIM. ASIM zostanie zamontowany na zewnętrznej platformie modułu Columbus. Będzie stamtąd patrzył na elektryczne wyładowania w górnych warstwach atmosfery Ziemi. W budowę eksperymentu zaangażowana była Polska.

Cumowanie Dragona CRS-14 do ISS


Burza widziana z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Źródło: DTU Space/ESA/NASA.

4 kwietnia do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej poleciał statek Dragon na szczycie rakiety Falcon 9. Kapsuła została przechwycona przez ramię robotyczne Canadarm2 w środę. Jak zwykle do kompleksu przy pomocy Dragona dotarła masa nowych eksperymentów i sprzętu naukowego.

Detektor wyładowań ASIM, w którego budowę zaangażowane były polskie podmioty i część pozostałych badań zostały już przez nas opisane przy okazji relacji ze startu. Dziś kontynuujemy ten przegląd.

Rozwój produkcji przemysłowej na orbicie


Na pokładzie europejskiego modułu Columbus zostanie przetestowane spiekanie materiałów, czyli samorzutnie zachodzące pod wpływem temperatury i ciśnienia zjawisko wiązania proszków metalicznych lub ceramicznych, szeroko wykorzystywane w produkcji przemysłowej.

Zaprojektowane w San Diego badanie NASA Cartridge Sample Assembly ma pozwolić zrozumieć właściwości fizyczne procesu spiekania w trakcie topnienia materiału - tzw. liquid-phase sintering wykorzystuje się przy produkcji materiałów kompozytowych o z góry ustalonym kształcie. Pewna klasa zniekształceń podczas takich produkcji jest spowodowana przez działanie grawitacji, dlatego eksperyment na orbicie pozwoli ustalić dokładną mechanikę tych procesów.

Wirówka do kontrolowania przeciążeń w eksperymentach


Na stację trafiła nowa wirówka laboratoryjna. Multi-Use Variable-G Platform (MVG) pozwoli wytwarzać w eksperymentach przeciążenia od 0 do 2 G. W urządzeniu będzie można badać próbki biologiczne takie jak np. tkanki, muszki owocowe czy kryształy białek.

Jest to całkowicie komercyjny produkt, zarządzany przez firmę Technet. Do wirówki będzie można jednocześnie wkładać 12 próbek, a sam sprzęt jest w stanie dostarczyć w czasie rzeczywistym wideo i zdjęć mikroskopowych. Astronauci na potrzeby konkretnych eksperymentów będą też mogli zmieniać temperaturę i wilgotność środowiska wewnątrz urządzenia.

Badanie szpiku kostnego w nieważkości

Do stacji przybył też sprzęt do kontynuacji prowadzonego już przez długi czas eksperymentu MARROW. Badanie sprawdza wpływ mikrograwitacji na szpik kostny. Brak odczuwanej grawitacji podobnie jak długotrwałe leżenie w łóżku ma negatywny wpływ na szpik, a co za tym idzie na produkcję krwinek.

W szpiku kostnym oprócz komórek produkujących krwinki znajdują się komórki tłuszczowe (wchodzą w skład szpiku żółtego). Przy długim przebywaniu w stanie mikrograwitacji komórki te zwiększają liczebność kosztem szpiku kostnego czerwonego, w którym powstają elementy morfotyczne krwi. To właśnie te komórki tłuszczowe są przedmiotem badania.

Astronauci są poddawani przed lotem do ISS, w trakcie i po badaniom, które mają na celu powiązać zmiany w żółtym szpiku kostnym i liczebności krwinek czerwonych i białych. Do tego celu na pokładzie stacji astronauci wykonują badania krwi i analizę chromatograficzną wydychanego powietrza.

Nauka na Stacji


Astronauta NASA Ricky Arnold podczas pracy z próbkami DNA w urządzeniu miniPCR. Źródło: NASA.

Zdrowie jest najważniejsze, nie tylko na Ziemi, ale też wysoko nad nią. Dlatego na pokładzie stacji trwa już druga edycja eksperymentu Microbial Tracking, którego celem jest katalogowanie i ocena zagrożeń związanych z występowaniem chorobotwórczych mikroorganizmów we wspólnej przestrzeni stacji.

Ustalenie bazowego środowiska szkodliwych mikroorganizmów w zmiennych warunkach ISS może pomóc we właściwej ocenie zdrowia astronautów i planowaniu przyszłych misji. Dlatego astronauci regularnie pobierają od siebie próbki (np. śliny), które następnie są przechowywane do późniejszych badań w lodówkach na pokładzie stacji.

Astronauci przygotowali do następnej serii eksperymentów platformę CIR (Combustion Integration Rack). Jest tam prowadzony eksperyment ACME (Advanced Combustion Microgravity Experiment), w którym przeprowadza się niezależnie 5 testów płomieni gazowych.

Celem badania jest poprawa efektywności spalania paliw i redukcja emisji szkodliwych substancji podczas kontrolowanych procesów spalania na Ziemi. Poza tym przy okazji sprawdzana jest palność różnych materiałów, a przez wyniki tych badań można będzie poprawić techniki prewencji pożarowej na statkach kosmicznych.

Źródło: NASA/SF101

Więcej informacji:


Na zdjęciu: Statek Dragon CRS-14 sfotografowany 5 kwietnia po cumowaniu z portem w module Harmony. Źródło: NASA