Przejdź do treści

Urania nr 5/2017



Spis treści
 



Słowo wstępne do numeru


Artykuły

Zanim zadrżały detektory LIGO, Michał Różyczka, Jean-Pierre Lasota
Niemały wkład w bezpośrednią rejestrację pierwszych fal grawitacyjnych ma polski zespół POLGRAW. Nim jednak doszło do tego przełomowego odkrycia, kilka pokoleń fizyków i astronomów, poczynając od samego Einsteina, prowadziło zawiłe rachunki teoretyczne, zdumiewające eksperymenty i śmiałe interpretacje coraz bardziej precyzyjnych obserwacji. Wśród nich także było wielu polskich uczonych.

Astronomia fal grawitacyjnych, Dorota Gondek-Rosińska, Tomasz Bulik
We wrześniu tego roku mijają dwa lata od rejestracji pierwszego zderzenia czarnych dziur. W ten sposób narodziła się nowa dziedzina astrofizyki obserwacyjnej - astronomia fal grawitacyjnych. To odkrycie, oraz najprawdopodobniej trzy kolejne, były możliwe dzięki niezwykle czułym detektorom Advanced LIGO oraz zaawansowanym technikom numerycznym. W odkryciu brali udział uczeni z kilkudziesięciu krajów, w tym z Polski.

Okiełznać szumy, Tomasz Bulik, Dorota Gondek-Rosińska
Czułość detektorow LIGO nie może się równać z żadną do tej pory zbudowaną na świecie aparaturą, tak słaby jest sygnał grawitacyjny, który próbują mierzyć. Nic dziwnego zatem, że dosłownie wszystko zakłóca te pomiary. Fala grawitacyjna jest ukryta na samym dnie gęstego lasu szumów "wstrząsających" detektorem.

Ciemna materia z laboratorium, Beata Zjawin
Ciemna materia jest jedną z największych zagadek astrofizyki. To nie pierwszy przypadek zjawiska, którego istnienie przypuszczamy, lecz nie możemy wprost go uchwycić. Od wielu dekad astrofizycy poszukują jej skupisk daleko we Wszechświecie, podczas gdy toruńscy fizycy przypuszczają, że jej ściany mogą przebiegać wprost przez ich laboratorium.

Czy przeżyłbyś na Marsie, wywiad z Ignacym Trzewiczkiem
Czy zastanawialiście się kiedyś, jak byście sobie poradzili w sytuacji bohatera powieści i filmu "Marsjanin" albo będąc członkami marsjańskiej ekspedycji? Na rynku ukazała się gra planszowa, w której można to sprawdzić. Jej autorem jest polski projektant, Ignacy Trzewiczek, bohater naszego wywiadu.

Przeczytane w Nature/Science

O czarnych dziurach

 

Czytelnicy obserwują

Fotometria lustrzankowa

 

Dawno temu w Uranii

Narodziny 5-metrowego zwierciadła astronomicznego
Może się przydać


Kronika

czerwiec 2017 - lipiec 2017

 

Galeria Uranii

Zdjęcia z zaćmień Słońca i Księżyca

 

W kraju

38. Zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego

Władze PTA na lata 2017-2021

 

Astropodróże

Turysta na szlaku Boskowicia i Milankowicia

 

Szkoła astropejzażu (15)

Księżyc w fotografii astropejzażowej

 

W skrócie

Burze śnieżne na Marsie

TRAPPIST-1 starszy od Układu Słonecznego

Pierwszy "obraz" zaćmienia Słońca?

Czy wykryto egzoksiężyc?

 

CYRQLARZ No 224

Podstawy nauki o meteorytach
 


Kącik olimpijczyka

LXI Olimpiada Astronomiczna 2017/2018  - pierwsza seria zadań zawodów I stopnia

Rozwiązanie zadania zawodów I stopnia LIII Olimpiady Astronomicznej


Kalendarz astronomiczny

Niebo w listopadzie i grudniu 2017

Spójrz w niebo: Obiekty pod choinkę


Astronomia i muzyka

Letnie poszukiwania kosmicznych dźwięków


Konkurs na fotki z Uranią

Czarne Słońce w Ameryce


Obserwator Słońca

Aktywność słoneczna w 2016 roku - najciekawsze wydarzenia

Raport nr 7/2017

Raport nr 8/2017


Ciekawe strony internetowe...

Nowy zwierzak w kosmicznym ZOO


Inne materiały

Zaproszenia, odczyty, wykłady, spotkania, wydarzenia, zloty, wyjazdy obserwacyjne

Poczta

Relaks z Uranią - krzyżówka