Pandemia koronawirusa dotknęła niemal wszystkich aspektów aktywności człowieka. Mimo to na pierwszy rzut oka nie widać tego w przemyśle rakietowym. To już trzeci rok z rzędu, kiedy udało się przeprowadzić ponad 100 misji orbitalnych.
Zobacz też: Podsumowanie roku w astronautyce
W 2020 roku wykonano 114 startów rakiet orbitalnych, 104 loty zakończyły się sukcesem. Aż 10 nieudanych misji to dużo, jednak trzeba podkreślić, że duża część z nich dotyczyła nowych konstrukcji. Wśród nich były takie, o których sami operatorzy mówili, że mogą się nie powieść.
104 udane misje to więcej niż w 2019 roku, kiedy 97 lotów zakończyło się udanym zorbitowaniem ładunku. Jest to jednak mniej niż w 2018 roku, kiedy udało się aż 112 startów.
Ranking państw
Najwięcej startów rakietowych przeprowadziły Stany Zjednoczone – 44, w tym 4 nieudane (jeśli do zestawienia zaliczamy firmę Rocket Lab, która ma spółkę-córkę w Nowej Zelandii i na razie tylko z tamtego kraju wysyłała rakiety). Drugie miejsce zajęły Chiny – 39 startów (31 w 2019 roku). Z tych prób również 4 były nieudane.
Trzecie miejsce, tak jak przed rokiem, zajmuje Rosja z 16 lotami na orbitę (25 w 2019 roku). Podobnie jak rok temu, wszystkie rosyjskie loty się powiodły.
Europejskie rakiety wykonały 5 startów, z czego 4 były udane (6 startów w 2019 roku). Na piątym miejscu uplasowała się Japonia z 4 lotami na orbitę (2 w 2019 roku). Po 2 starty wykonały Indie i Iran. Oba loty indyjskie się udały, irański tylko jeden. Zestawienie zamyka Izrael z jedną misją orbitalną.
Ranking rodzin rakiet
Najpopularniejszą rodziną rakiet były ex aequo stara generacja rakiet Długi Marsz (2, 3 i 4) oraz Falcon 9. Oba systemy nośne wykonały 25 lotów. Chińska rakieta Długi Marsz 3 zawiodła raz, Falcony były natomiast bezbłędne. Obie rodziny zwiększyły liczbę prób. Długi Marsz 2, 3, 4 startowały w 2019 roku 20 razy, a rakieta Falcon 9 13 razy (w tym przypadku mamy wzrost aż o 12 lotów w stosunku do ubiegłego roku!).
Podium zamknęła rosyjska konstrukcja Sojuz 2 z 15 lotami (to prawie wszystkie rosyjskie loty – oprócz testowej próby rakiety Angara A5). Widać trend zastępowania pierwszej generacji rakiet Długi Marsz, nowymi systemami. Rakiety serii Długi Marsz 5, 6, 7, 8 i 11 poleciały 9 razy (nie powiódł się jeden lot rakiety Długi Marsz 7A).
Kolejny udany rok ma za sobą firma Rocket Lab. Rakieta Electron leciała na orbitę 7 razy i 6 razy sztuka ta się udała.
Kolejne rodziny rakiet pod względem popularności w 2020 roku, wymienione te, które leciały co najmniej 2 razy:
- Atlas V – 5 lotów
- H-II – 4 loty
- Kuaizhou – 4 loty (2 nieudane)
- Ariane 5 – 3 loty
- Antares, PSLV, Rocket 3, Vega – po 2 loty
Zobacz wiadomości dotyczące wszystkich startów pod tagiem starty
Debiutanci
W 2020 roku debiutowało aż 8 rakiet nośnych. W marcu pierwszy i niestety nieudany lot wykonała rakieta Długi Marsz 7A. Wariant 7A to nowa konfiguracja rakiety Długi Marsz 7, która już leciała wcześniej 2 razy, wynosząc w 2017 roku statek transportowy Tianzhou 1 do próbnej stacji kosmicznej Tiangong 2.
5 maja swój pierwszy lot wykonał nowy wariant najcięższej chińskiej rakiety nośnej Długi Marsz 5. Rakieta Długi Marsz 5B wyniosła w locie testowym nowy statek załogowy, przeznaczony w przyszłości do lotów poza bliskie otoczenie Ziemi.
Chińczycy wykonali też w 2020 roku pierwsze loty rakietami: Kuaizhou 11 (nieudany) i Długi Marsz 8. Rakieta Długi Marsz 8 wyniosła z powodzeniem umieszczone na niej ładunki. W przyszłości system ten ma mieć odzyskiwalny dolny stopień i boczne człony.
W listopadzie chińska firma Galactic Energy osiągnęła orbitę za pomocą swojej rakiety Ceres 1. Stała się tym samym drugim (po firmie i-Space) chińskim przedsiębiorstwem prywatnym, które tego dokonało.
W kwietniu zostaliśmy zaskoczeni lotem irańskiej rakiety Qased. Pierwszy lot tej rakiety przeprowadziła Irańska Gwardia Rewolucyjna.
W Stanach Zjednoczonych swoje pierwsze próby wykonały rakiety LauncherOne firmy Virgin Orbit i Rocket 3 firmy Astra (w tym przypadku nawet dwie próby). Obie rakiety nie zdołały jednak osiągnąć orbity.
Debiutujące warianty rakiet:
Długi Marsz 7A (16 marca)
Qased (22 kwietnia)
Długi Marsz 5B (5 maja)
LauncherOne (25 maja)
Kuaizhou 11 (10 lipca)
Rocket 3 (12 września i 15 grudnia)
Ceres 1 (7 listopada)
Długi Marsz 8 (22 grudnia)
Ostatnie loty rakiet
W roku 2020 po raz ostatni oglądaliśmy start rakiety H-IIB. Za pomocą tego systemu wynoszone były statki japońskie zaopatrzeniowe HTV do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. H-IIB była największą do tej pory japońską rakietą nośną. Zastąpi ją już w 2021 roku rakieta H-III.
Opracował: Rafał Grabiański
