Czy będąc kobietą łatwiej, czy trudniej jest uprawiać naukę? W jaki sposób udział kobiet w badaniach astronomicznych zmieniał się na przestrzeni wieków i dekad? Próbę odpowiedzi na te pytania może przynieść konferencja popularnonaukowa „Astronomki” organizowana przy współudziale „Uranii” w najbliższy piątek w Toruniu.
Tym wyjątkowym, poświęconym kobietom w astronomii wydarzeniem organizatorzy pragną uczcić 120. rocznicę urodzin prof. Wilhelminy Iwanowskiej.
Początek Konferencji w piątek 24 października 2025 o godz. 9:00 na Wydziale Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK w Toruniu w Audytorium Aleksandra Jabłońskiego przy ul. Grudziądzkiej 5. W konferencji można wziąć udział bez opłat i rejestracji.
W programie znalazły się wystąpienia badaczy z wiodących ośrodków naukowych w Polsce i za granicą, poświęcone historii, dorobkowi i roli kobiet w rozwoju astronomii. Uczestnicy będą mieli okazję poznać niektóre, niezwykłe szczegóły życiorysu i osiągnięć prof. Iwanowskiej, która była jedną z twórczyń toruńskiej astronomii.
Podczas konferencji odbędzie się projekcja filmu „Ludzie Nauki Pomorza i Kujaw – Wilhelmina Iwanowska”, a na zakończenie unikatowy panel dyskusyjny „Kobiety – astronomki” z udziałem badaczek o zróżnicowanej tematyce naukowej oraz indywidualnych drogach życiowych: prof. Bożeny Czerny (Centrum Fizyki Teoretycznej PAN), dr hab. Agnieszki Słowikowskiej (Joint Institute for VLBI ERIC), dr Joanny Drążkowskiej (Max Planck Institute for Solar System Research), mgr Weroniki Puchalskiej (Instytut Astronomii UMK) oraz dr Agaty Karskiej (Innowacyjne Centrum Nowoczesnych Technologii UMK) jako prowadzącej i moderującej rozmowę.
Dodatkowo prezentowana będzie wystawa "Wilhelmina Iwanowska (1905-1999): pierwsza dama polskiej astronomii", przygotowana przez Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu we współpracy z Książnicą Kopernikańską w Toruniu.
Serdecznie zapraszamy wszystkich pasjonatów nauki, miłośników astronomii, nauczycieli, studentów i uczniów zainteresowanych historią astronomii oraz rolą kobiet w badaniach kosmosu.
Program konferencji:
9:15-9:45 - "Kobiety w polskiej astronomii na przestrzeni wieków", prof. Michał Tomczak (Instytut Astronomiczny Uniwersytetu Wrocławskiego)
9:50-10:10 - "Wileńskie lata Wilhelminy Iwanowskiej - narodziny uczonej", dr hab. Anna Supruniuk (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
10:15-11:00 - projekcja filmu "Ludzie Nauki Pomorza i Kujaw - Wilhelmina Iwanowska", Ewa Jarczyk (Telewizja Toruń)
11:30-11:50 - "Astronomka i Kopernikocentrystka. Rok Kopernikański 1973", dr Iwo Bohr (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
11:55-12:15 - "Wykładowca i dydaktyk - kobieta za katedrą", dr hab. Andrzej Strobel (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
12:20-12:40 - "Gwiazdy zmienne i rozmiary Wszechświata", dr hab. Maciej Mikołajewski ("Urania - Postępy Astronomii")
12:45-13:10 - "Emmy Noether i Wilhelmina Iwanowska na tle miast uniwersyteckich Getyngi i Torunia", mgr Wieńczysław Bykowski (Max Planck Institute for Solar System Research w Getyndze)
14.00-15.30 - panel dyskusyjny "Kobiety - astronomki"
Organizatorami konferencji są Międzynarodowe Centrum Badań Kopernikańskich UMK, Polskie Towarzystwo Astronomiczne, Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji i Innowacji w Toruniu, Książnica Kopernikańska w Toruniu, Centrum Popularyzacji Kosmosu Planetarium Toruń, Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii Oddział w Toruniu, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK, Archiwum UMK, Urania - Postępy Astronomii, Fundacja Aleksandra Jabłońskiego i Szkoła Podstawowa im. prof. Wilhelminy Iwanowskiej w Pigży.
Patronatów honorowych udzielili: Minister Edukacji, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Wojewoda Kujawsko-Pomorski - Michał Sztybel, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego - Piotr Całbecki, Prezydent Miasta Torunia - Paweł Gulewski, Kujawsko-Pomorski Kurator Oświaty, Polska Agencja Kosmiczna, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Organizację konferencji dofinansowano z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Więcej informacji:
Opracowanie: Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski
Źródło: UMK
