Chiński łazik Zhurong działa od ponad dwóch miesięcy na powierzchni Czerwonej Planety. Pierwszy pojazd z Państwa Środka przejechał już prawie 600 metrów i na swojej drodze spotkał spadochron, za pomocą którego w maju wylądował na Marsie.
15 maja 2021 r. na powierzchni Marsa wylądowała pierwsza chińska misja. Lądownik misji Tianwen-1 dotknął wtedy powierzchni Marsa na rozległej równinie Utopia Planitia. Tydzień później, 22 maja z platformy lądownika zjechał łazik Zhurong. Pojazd wykonał na lądowniku i później w pobliżu miejsca lądowania dużo zdjęć, po czym przystąpił do eksploracyjnej fazy misji.
Od samego początku Zhurong zaczął kierować się na południe. Łazik znajduje się w południowej części Utopii Planitia - miejscu, w którym znajdowała się kiedyś linia brzegowa pradawnego morza. Naukowcy spodziewają się tam wiele śladów dawnej aktywności wulkanów błotnych i struktur geologicznych, które powstały w wyniku degradacji bogatej w lód wodny wiecznej zmarzliny. To właśnie pod powierzchnią Utopia Planitia podejrzewa się obecność lodu wodnego w dużej objętości.
Każdego marsjańskiego dnia misji łazik fotografuje kamerami terenowymi swoje okolice. W trakcie wykonywania tych tras uruchamiany jest georadar do badania struktur skalnych pod powierzchnią, stacja meteorologiczna do rejestrowania warunków pogodowych oraz magnetometr do poszukiwania śladowych źródeł pola magnetycznego.
Historia trawersu łazika Zhurong (stan na 21 lipca 2021 r.). Czerwoną gwiazdką oznaczono miejsce lądowania. Na poziomej i pionowej osi naniesiono skalę odległości w metrach. Źródło: CNSA.
W miejscach szczególnie ciekawych pod względem geomorfologicznym używane są też spektrometry i kamery wielospektralne do badania składu chemicznego skał czy napotkanych wydm piaskowych.
26 czerwca łazik odwiedził jedną z formacji TAR (Transverse Aeolian Ridges) - jasne symetryczne grzbiety piaskowe - podobne trochę wielkością do wydm, ale kształtem przypominające bardziej ripplemarki (niewielkie zmarszczki powstające na piasku w wyniku transportu ziaren przez wiatry). Od odkrycia obiektów TAR na Marsie minęło już kilkadziesiąt lat, ale nadal nieznana jest natura ich powstawania.
Widok z łazika Zhurong na bardziej typową wydmę marsjańską. W tle w lewym górnym rogu zdjęcia widać fragment kapsuły, w której łazik opadał podczas zniżania. Kapsuła ta została odwiedzona przez łazik, o czym poniżej. Źródło: CNSA.
12 lipca łazik Zhurong dojechał do miejsca, w którym spadły kapsuła wraz ze spadochronem, które pomagały posadzić misję na powierzchni Marsa. Zhurong przejechał wtedy już ponad 450 metrów. Spadochron wraz z tylną częścią kapsuły zostały sfotografowane z odległości około 30 metrów.
Źródło: CNSA.
Do 23 lipca 2021 r. Zhurong przejechał łącznie 585 metrów. Łazikowi na orbicie marsjańskiej towarzyszy sonda Tianwen-1. Wykonuje ona badania naukowe oraz pełni rolę pośrednika komunikacyjnego między łazikiem i Ziemią. Zasadnicza faza misji łazika Zhurong ma trwać 90 marsjańskich dni. Na razie nie wiemy czy po tym okresie Chiny zdecydują się ją przedłużyć oraz jakie będą kolejne cele pojazdu.
Chiny prowadzą w tej chwili kilka ambitnych misji eksploracyjnych. Na powierzchni Księżyca, na jej niewidocznej z Ziemi stronie wciąż działa łazik Yutu-2 misji Chang'e 5. Na niskiej orbicie okołoziemskiej pierwszą długą ekspedycję przeprowadza w Chińskiej Stacji Kosmicznej trzech astronautów.
Więcej informacji:
Na podstawie: Xinhua/SpaceNews
Opracował: Rafał Grabiański
Na zdjęciu tytułowym: Zdjęcie spadochronu i kapsuły misji Tianwen-1. Fotografię wykonał łazik Zhurong z odległości około 30 metrów. Źródło: CNSA.
