W kwietniu 2020 roku Teleskop Hubble’a będzie obchodził 30 rocznicę swego wystrzelenia w kosmos. Z tej okazji ESA i zespół Hubble’a wydali specjalny, okazjonalny kalendarz astronomiczny „Nieznane Skarby Hubble’a” – także do pobrania za darmo z sieci.
We wrześniu 2019 roku Europejska Agencja Kosmiczna ogłosiła specjalną inicjatywę w mediach społecznościowych, mającą na celu uczczenie trzech dekad sukcesów naukowych i inżynieryjnych misji Kosmicznego Teleskopu Hubble'a. Pokazano wówczas 30 ukrytych klejnotów z archiwum obrazów ESA/Hubble, które nie są tak dobrze znane jak między innymi 100 słynnych obrazów Hubble'a – ale są równie piękne.
Od września do listopada 2019 roku 30 specjalnych zdjęć oznaczonych tagiem #Hubble30 udostępniono na kontach ESA i Hubble na Facebooku i Instagramie. 12 zdjęć, które otrzymały najwięcej ocen na obu platformach, wykorzystano teraz do stworzenia specjalnego kalendarza na 30 rocznicę obecności HST na orbicie. Można go ściągnąć w wersji elektronicznej, a także w specjalnej wersji do druku.
Styczeń: W roku 2014 astronomowie prowadzili projekt o nazwie Ultraviolet Coverage of the Hubble Ultra Deep Field. To zdjęcie jest wynikiem wykonania aż 841 okrążeń teleskopu wokół Ziemi i zawiera blisko 10 000 galaktyk.
Luty: Barwny obraz z roku 2015 ukazuje niewielką część Mgławicy Welon (NGC 6960). Leży ona w odległości około 2100 lat świetlnych od Ziemi i rozciąga się na około 110 lat świetlnych.
Marzec: To specjalne zdjęcie IRAS 14568-6304 przedstawia młodą gwiazdę spowitą mgłą złotego gazu i pyłu. Na obrazie wydaje się być ona osadzona w intrygującym szumie ciemnego nieba, który zakrzywia zdjęcie i przesłania niebo z tyłu.
Kwiecień: Jednym z największych zgromadzeń gorących, masywnych i jasnych gwiazd w Drodze Mlecznej jest gromada gwiazd Trumpler 14. Ujęcie z Teleskopu Hubble'a z 2016 roku uchwyciło tę gromadę, w której mieszczą się niektóre z najjaśniejszych gwiazd obserwowanych w naszej Galaktyce.
Maj: Fotografia pochodzi z roku 2011. Przedstawia drobne szczegóły i idealną strukturę spiralną galaktyki NGC 634, położonej w odległości 250 milionów lat świetlnych stąd, w graniach gwiazdozbioru Trójkąta.
Czerwiec: Kompozycja z 2011 roku ukazuje Sh 2-106 – zwarty obszar formowania się gwiazd w konstelacji Łabędzia, łącząc w sobie dwa zdjęcia wykonane w świetle podczerwonym i jedno ujęcie dostrojone do określonej długości fali światła widzialnego emitowanego przez wzbudzony gaz wodorowy.
Lipiec: Kolejna kompozycja – tym razem z roku 2018. Widzimy tu upierścienioną planetę Saturn i sześć z jej łącznie 82 znanych, naturalnych satelitów: Dione, Enceladusa, Tetys, Janusa, Epimetheusa i Mimas.
Sierpień: Struktura widoczna wewnątrz NGC 5189 jest pełna dramatyzmu, a obraz Hubble'a z 2012 roku odsłonił nowe szczegóły tego obiektu. Skomplikowane formy gwiezdnej erupcji wyglądają niczym gigantyczna, kolorowa wstążka w kosmosie.
Wrzesień: Ten kolorowy widok gwiazd Drogi Mlecznej został uchwycony w 2016 roku, gdy Hubble skierował swoje kamery do wnętrza gwiazdozbioru Strzelca.
Październik: W styczniu 2002 roku umiarkowanie jasna gwiazda V838 Monocerotis leżąca w gwiazdozbiorze Jednorożca nagle stała się 600 000 razy jaśniejsza niż nasze Słońce. Ta migawka z Hubble’a pokazuje ciekawe szczegóły powłok pyłu, zapalonych podczas potężnej erupcji gwiazdy.
Listopad: W 2011 roku Teleskop Hubble’a wykonał oszałamiające zbliżenie na część Mgławicy Tarantula. Jest to obszar gwiazdotwórczy bogaty w zjonizowany wodór, leżący w Wielkim Obłoku Magellana – małej galaktyce sąsiadującej z Drogą Mleczną.
Grudzień: Teleskop Hubble'a ujawnia bogactwo barw w umierającej gwieździe IC 4406. Zdjęcie wykonano w roku 2002. Podobnie jak wiele innych mgławic planetarnych, IC 4406 wykazuje wysoki stopień symetrii. Lewa i prawa połówka tej mgławicy są prawie lustrzanymi odbiciami.
Czytaj więcej:
- Cały artykuł
- Plik kalendarza w wysokiej rozdzielczości
- Więcej zdjęć z Teleskopu Hubble’a
- Hubbble’s 30th Anniversary
- Kalendarz ścienny APOD na rok 2020
Źródło: ESA/Hubble
Opracowanie: Elżbieta Kuligowska
Na ilustracji: Kalendarz „Nieznane Skarby Hubble’a”.