Międzynarodowy zespół astronomów, którym kieruje prof. Andrzej Niedzielski z Centrum Astronomii UMK, ogłosił 26 kwietnia 2016 r. odkrycie swojej dwudziestej planety pozasłonecznej. Planeta należy do kategorii gorących jowiszów i okrąża czerwonego olbrzyma.
Astronomowie z Torunia specjalizują się w poszukiwaniach planet krążących wokół czerwonych olbrzymów, czyli tak jakby badają co może czekać Układ Słoneczny za kilka miliardów lat, gdy Słońce wejdzie w fazę czerwonego olbrzyma i zwiększy swoje rozmiary sięgając być może nawet orbity Ziemi.
Najnowsze odkrycie zwiększyło liczbę planet na koncie toruńskich badaczy z zespołu prof. Niedzielskiego do dwudziestu. Planeta okrąża gwiazdę TYC 3667-1280-1 odległą od nas o 1600 lat świetlnych. Jest to czerwony olbrzym o średnicy sześć razy większej niż rozmiary Słońca i 30 razy jaśniejszy. Można go zobaczyć na niebie w gwiazdozbiorze Kasjopei.
Planeta okrążająca gwiazdę uzyskała oznaczenie TYC 3667-1280-1 b, zgodnie ze stosowanymi regułami, według których planety oznacza się kolejnymi, małymi literami alfabetu poczynając od b, dopisując taką literę do oznaczenia gwiazdy. Obiekt ma masę pięć razy większą niż Jowisz. Krąży bardzo blisko swojej gwiazdy, jeden "rok" na tej planecie trwa tylko 26,5 dnia. Gdyby planetę tę umieścić w Układzie Słonecznym, to jej orbita wypadłaby dwa razy bliżej Słońca niż orbita Merkurego.
Tak jak można przypuszczać po tak bliskiej odległości planety od gwiazdy, na obiekcie panują wysokie temperatury, oceniane na 1100 stopni Celsjusza.
Zespół prof. Niedzielskiego odkrywa planety wykonując obserwacje spektroskopowe za pomocą 9,2-metrowego teleskopu Hobby-Eberly w Teksasie (nazwa skrócona: HET) w Stanach Zjednoczonych, a w przypadku najnowszych pięciu odkryć prowadzone były także obserwacje za pomocą 3,6-metrowego teleskopu Galileusza, na którym zamontowany jest spektrograf HARPS-N - jeden z najdokładniejszych spektrografów na świecie, mogący osiągać dokładność w pomiarach prędkości radialnych lepszą niż 1 m/s.
Pełen skład zespołu badawczego stanowią: prof. Andrzej Niedzielski (Centrum Astronomii UMK), prof. Aleksander Wolszczan (Uniwersytet Stanowy Pensylwanii, USA), dr Eva Villaver (Uniwersytet Autonomiczny w Madrycie, Hiszpania), dr Grzegorz Nowak (Instytut Astronomiczny Wysp Kanaryjskich, Hiszpania), dr Monika Adamów (Uniwersytet Stanowy w Teksasie i Obserwatorium Astronomiczne McDonalda, USA, a także UMK), dr Gracjan Maciejewski (Centrum Astronomii UMK), dr Kacper Kowalik (Narodowe Centrum Zastosowań Superkomputerowych w Illinois, USA) oraz doktorantki Beata Deka-Szymankiewicz i Michalina Adamczyk z UMK.
Astronomowie z Torunia specjalizują się w poszukiwaniach planet krążących wokół czerwonych olbrzymów, czyli tak jakby badają co może czekać Układ Słoneczny za kilka miliardów lat, gdy Słońce wejdzie w fazę czerwonego olbrzyma i zwiększy swoje rozmiary sięgając być może nawet orbity Ziemi.
Najnowsze odkrycie zwiększyło liczbę planet na koncie toruńskich badaczy z zespołu prof. Niedzielskiego do dwudziestu. Planeta okrąża gwiazdę TYC 3667-1280-1 odległą od nas o 1600 lat świetlnych. Jest to czerwony olbrzym o średnicy sześć razy większej niż rozmiary Słońca i 30 razy jaśniejszy. Można go zobaczyć na niebie w gwiazdozbiorze Kasjopei.
Planeta okrążająca gwiazdę uzyskała oznaczenie TYC 3667-1280-1 b, zgodnie ze stosowanymi regułami, według których planety oznacza się kolejnymi, małymi literami alfabetu poczynając od b, dopisując taką literę do oznaczenia gwiazdy. Obiekt ma masę pięć razy większą niż Jowisz. Krąży bardzo blisko swojej gwiazdy, jeden "rok" na tej planecie trwa tylko 26,5 dnia. Gdyby planetę tę umieścić w Układzie Słonecznym, to jej orbita wypadłaby dwa razy bliżej Słońca niż orbita Merkurego.
Tak jak można przypuszczać po tak bliskiej odległości planety od gwiazdy, na obiekcie panują wysokie temperatury, oceniane na 1100 stopni Celsjusza.
Zespół prof. Niedzielskiego odkrywa planety wykonując obserwacje spektroskopowe za pomocą 9,2-metrowego teleskopu Hobby-Eberly w Teksasie (nazwa skrócona: HET) w Stanach Zjednoczonych, a w przypadku najnowszych pięciu odkryć prowadzone były także obserwacje za pomocą 3,6-metrowego teleskopu Galileusza, na którym zamontowany jest spektrograf HARPS-N - jeden z najdokładniejszych spektrografów na świecie, mogący osiągać dokładność w pomiarach prędkości radialnych lepszą niż 1 m/s.
Pełen skład zespołu badawczego stanowią: prof. Andrzej Niedzielski (Centrum Astronomii UMK), prof. Aleksander Wolszczan (Uniwersytet Stanowy Pensylwanii, USA), dr Eva Villaver (Uniwersytet Autonomiczny w Madrycie, Hiszpania), dr Grzegorz Nowak (Instytut Astronomiczny Wysp Kanaryjskich, Hiszpania), dr Monika Adamów (Uniwersytet Stanowy w Teksasie i Obserwatorium Astronomiczne McDonalda, USA, a także UMK), dr Gracjan Maciejewski (Centrum Astronomii UMK), dr Kacper Kowalik (Narodowe Centrum Zastosowań Superkomputerowych w Illinois, USA) oraz doktorantki Beata Deka-Szymankiewicz i Michalina Adamczyk z UMK.
Więcej informacji:
Źródło: UMK
Na zdjęciu powyżej:
Prof. Andrzej Niedzielski - kierownik zespołu i dr Monika Adamów - jeden z jego członków. Źródło: UMK.
Na ilustracji poniżej:
Zestawienie dwudziestu planet pozasłonecznych odkrytych przez zespół prof. Andrzeja Niedzielskiego z Centrum Astronomii UMK. Na osi poziomej pokazano odległość planet od swoich gwiazd (w jednostkach astronomicznych, bez zachowania skali). Z kolei wielkość symboli wskazuje na masy planet. Źródło: UMK.
Film autorstwa Piotra Majewskiego poświęcony odkryciu. Więcej na www.radio-teleskop.pl.