Dzisiaj mija termin głosowania na nazwę dla polskiej planety i gwiazdy w ramach konkursu IAU100 NameExoWorlds prowadzonego przez Międzynarodową Unię Astronomiczną. Zadecyduj, jakie będą oficjalne polskie nazwy dla obiektów w systemie BD+14 4559!
Każdy mieszkaniec Polski, niezależnie od wieku czy wykonywanego zawodu, może włączyć się w wybór oficjalnej nazwy dla jednej z planet pozasłonecznych i dla jej gwiazdy (przejdź do strony głosowania). Jest to możliwe dzięki globalnemu konkursowi, zorganizowanemu przez Międzynarodową Unię Astronomiczną (IAU). Z okazji stulecia tej organizacji każdy kraj na świecie otrzymał prawo nazwania jednej z planet pozasłonecznych (i jej gwiazdy) – każdy kraj po jednej planecie i gwieździe. Oczywiście w gronie krajów prowadzących narodowe konkursy jest także Polska, która ma spory wkład w odkrycia i badania egzoplanet.
Systemem przyznanym przez IAU100 Polsce do nazwania został układ BD+14 4559, odległy od nas o około 160 lat świetlnych. Krąży w nim planeta typu gazowy olbrzym, o wielkości i masie zbliżonej do Jowisza. Planetę odkryli polscy astronomowie z zespołu kierowanego przez prof. Andrzeja Niedzielskiego z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
W pierwszej fazie konkursu można było nadsyłać swoje pomysły na nazwy – nadeszło ich ponad 2800. Z tej puli komitet konkursowy zakwalifikował do drugiego etapu siedem par nazw i obecnie trwa głosowanie, która z tych par stanie się oficjalną polską propozycją nazwania planety i gwiazdy w systemie BD+14 4559.
Która z nazw powinna wygrać? Zagłosuj!
Oto lista nazw do wyboru:
Geralt oraz Ciri – postacie z cyklu wiedźmińskiego Andrzeja Sapkowskiego. Literatura ta jest obecna w polskiej kulturze już od około 30 lat, przeniknęła m.in. do gier komputerowych, a także do filmów.
Jantar i Wolin – te nazwy mają związek z polskim wybrzeżem Bałtyku. Jantar jest dawnym określeniem bursztynu, z kolei Wolin to polska wyspa na wybrzeżu Morza Bałtyckiego.
Piast i Lech – postacie z legend o początkach państwa polskiego. Piast to postać, od której, według legendy, wywodzi się pierwsza polska dynastia rządząca krajem (sam Piast nie był władcą). Lech z kolei znany jest z legendy o trzech braciach: Lechu, Czechu i Rusie, którzy założyli sąsiadujące kraje.
Polon i Rad – są to nazwy pierwiastków chemicznych, które odkryła Maria Skłodowska-Curie, polska fizyczka i chemiczka, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla.
Solaris i Pirx – tytuł powieści oraz postać z książek Stanisława Lema, polskiego pisarza science-fiction, którego twórczość znana jest na całym świecie.
Swarog i Weles – Swarog (inna wersja: Swaróg) był bóstwem słowiańskim, bogiem nieba, ognia i kowalstwa. Jednym z jego synów był Weles, podziemny bóg magii, przysiąg, sztuki, rzemiosła kupców i bogactwa.
Twardowski i Boruta – Pan Twardowski to postać polskiego szlachcica z baśni i legend. W niektórych wersjach opowieści ostatecznie znalazł się na Księżycu. Fabuła historii Twardowskiego związana jest z podpisaniem przez niego cyrografu z diabłem, stąd drugą nazwą w parze jest imię polskiego diabła z zamku w Łęczycy.
Dzisiaj ostatni dzień głosowania. Wesprzeć swoim głosem tę nazwę, która nam się najbardziej podoba, można na stronie www.iau100/planety.
Czasopismo i portal „Urania” jest patronem medialnym konkursu IAU100 NameExoWorlds.
Więcej informacji:
Autor: Krzysztof Czart