Przejdź do treści

Ekstremalne wirowanie

Artystyczna wizja czarnych dziur

Astronomowie amerykańscy odkryli czarną dziurę wirującą z prędkością 950 obrotów na sekundę. Taka wartość mieści się między 82% a 100 % wartości maksymalnej wynikającej z ogólnej teorii względności Einsteina.

Nowy obiekt o nazwie GRS 1915+105 jest najmasywniejszy spośród dwudziestu czarnych dziur, których masę udało się wyznaczyć. Wszystkie one przebywają w rentgenowskich układach podwójnych, w których czarna dziura i gwiazda normalna, np. typu słonecznego krążą dookoła wspólnego środka masy. W układach takich gaz pochodzący od gwiazdy jest przechwytywany przez dziurę w procesie akrecji. Im gaz znajduje sie bliżej dziury tym bardziej się rozgrzewa i zaczyna emitować promieniowanie w rentgenowskim zakresie widmowym. Analiza takiego widma pozwala określić prędkość rotacji obiektu.Technika ta jest oparta na podstawowych założeniach teorii względności.

Gaz opadający na czarną dziurę świeci jedynie do pewnej od niej odległości określanej mianem horyzontu zdarzeń. W odległości mniejszej od horyzontu gaz opada zbyt szybko aby mogła nastapić emisja promieniowania. Owa krytyczna odległość od centrum czarnej dziury zależy od prędkości jej rotacji : im mniejsza jest ta odległość tym potężniejszy sygnał rejestrowany w rentgenowskim zakresie widma. Kombinacja temperatury tego promieniowania z jego jasnością daje informację o położeniu horyzontu zdarzeń oraz o prędkości rotacji obiektu.

 

Źródło: Universe Today | Karolina Wojtkowska

Na ilustracji: Artystyczna wizja czarnych dziur

(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)

Reklama