Przejdź do treści

FAST odkrywa nowe odległe pulsary

Wizja artystyczna pulsara milisekundowego i jego gwiezdnego towarzysza.

Radioteleskop sferyczny Five-hundred-meter Aperture Spherical radio Telescope (FAST) odkrył nową grupę silnie namagnesowanych, pulsujących gwiazd neutronowych znajdujących się poza głównym dyskiem Drogi Mlecznej.

Skarby gromad kulistych

Pulsary są zwartymi pozostałościami po wyewoluowanych gwiazdach, które szybko wirują i świecą wiązką emisji w kierunku Ziemi niczym latarnie morskie o niewiarygodnie precyzyjnym okresie. Możemy użyć tych kosmicznych zegarów do badania galaktyki wokół nas, wykorzystując ich precyzyjne czasy, aby dowiedzieć się więcej o ewolucji gwiazd, ich środowisku, ośrodku międzygwiazdowym i nie tylko.

Ale pulsary istnieją również poza stosunkowo bliskim dyskiem Drogi Mlecznej! Szczególnie interesującym miejscem do ich poszukiwania jest wnętrze gromad kulistych, które orbitują wokół naszej Galaktyki.

Pulsary w gromadach kulistych są często dość egzotyczne. Wśród tych, które wykryli naukowcy w gromadach kulistych znajdują się jedne z najszybciej wirujących, zaćmieniowe układy podwójne, układy potrójne oraz pulsary na ekscentrycznych orbitach ze swoimi towarzyszami. Identyfikując więcej obiektów z tej gamy interesujących obiektów, możemy dowiedzieć się o szerokim zakresie efektów ewolucji gwiazd w starych gromadach.

Wyzwanie? Pulsary w gromadach kulistych są bardzo odległe i często bardzo słabe. Naukowcy potrzebują dużych i czułych przeglądów radiowych, aby polować na te tajemnicze ciała – i tu właśnie wkracza FAST.

Olbrzymi teleskop na polowaniu

FAST, olbrzymi teleskop wkomponowany w krajobraz w południowo-zachodnich Chinach, rozpoczął swoje badanie pulsarów w gromadach kulistych w 2018 roku. Od tego czasu teleskop ten poszukuje oznak słabych, pulsujących gwiazd neutronowych w obrębie gromad kulistych Drogi Mlecznej.

W nowym badaniu zespół naukowców przedstawia najnowsze wyniki tego przeglądu, które obejmują:

• odkrycie 24 nowych pulsarów w 15 gromadach kulistych, co podwaja liczbę pulsarów znanych z gromad kulistych na niebie FAST;
• pierwsze w historii detekcje pulsarów w gromadach kulistych M2, M10 i M14;
• odkrycie kilku nowych pulsarów typu „czarna wdowa” i „czerwony grzbiet” – układów podwójnych, w których gwiazda o bardzo niskiej masie krąży blisko pulsara milisekundowego, a pulsar stopniowo konsumuje swojego towarzysza;
• dodatkowe pomiary wcześniej odkrytych pulsarów.

Nowe odkrycia z tych gromad kulistych to przede wszystkim pulsary w układach podwójnych – prawdopodobnie ze względu na niski wskaźnik spotkań w tych gromadach, co pozwoliłoby układom podwójnym przetrwać dłużej.
 

Więcej informacji:

Źródło: AAS

Opracowanie: Agnieszka Nowak
 

Na ilustracji: Wizja artystyczna pulsara milisekundowego i jego gwiezdnego towarzysza. Źródło: European Space Agency & Francesco Ferraro (Bologna Astronomical Observatory)

Reklama