Przejdź do treści

Gwiazdowy kokon z cząsteczkami organicznymi na skraju Galaktyki

(po lewej) Obraz zarejestrowany w paśmie K, przedstawiający obszar wokół WB89-789 (IRAS 06145+1455). Widoczny rejon nieba ma rozmiar 3x3 minuty łuku. Region zakreślony czarną ramką ma rozmiar 1,7x1,7minuty łuku i jest pokazany dokładniej we wstawce po prawej stronie. (Po prawej) Zbliżenie na WB89-789 w sztucznie dobranych barwach. Źródło: Publikacja Zespołu.

Naukowcy z Japonii i Tajwanu wykorzystali chilijską sieć ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) do zaobserwowania nowo narodzonej gwiazdy położonej w regionie nieba WB89-789 na skraju Drogi Mlecznej. W badaniach wykryto wiele złożonych cząsteczek organicznych zawierających molekuły węgla, tlenu, azotu, siarki i krzemu, w tym związki zawierające do dziewięciu atomów. Taka protogwiazda i związany z nią kokon zbudowany z bogatego chemicznie gazu molekularnego zostały po raz pierwszy wykryte na obrzeżach naszej Galaktyki.

Dzięki antenom sieci ALMA astronomowie byli w stanie zobaczyć formującą się gwiazdę i otaczający ją kokon molekularny na obrzeżach Galaktyki. Obserwacje ujawniły, że różnego rodzaju złożone cząsteczki organiczne takie jak metanol (CH3OH), etanol (C2H5OH), mrówczan metylu (HCOOCH3), eter dimetylowy (CH3OCH3) czy formamid (NH2CHO) są obecne nawet w bardzo pierwotnym środowisku zewnętrznym Drogi Mlecznej.

Zdaniem badaczy te złożone cząsteczki mogą stanowić surowiec niezbędny do tworzenia się jeszcze większych i bardziej skomplikowanych cząsteczek w kosmosie. A podobne warunki panujące w ośrodku międzygwiazdowym, umożliwiające powstanie tej bogatej i złożonej materii, mogły istnieć także w stosunkowo wczesnym Wszechświecie.

Względnie duża obfitość złożonych cząsteczek w odkrytym obiekcie jest bardzo zbliżona do tej, jaką wykryto wcześniej w podobnych kokonach gwiazdowych znajdywanych w wewnętrznych rejonach Drogi Mlecznej. Obserwacje te sugerują zatem, że złożone cząsteczki organiczne powstają z podobną wydajnością także na obrzeżach naszej Galaktyki, gdzie środowisko jest zupełnie inne niż na przykład w sąsiedztwie Słońca.

Uważa się, że zewnętrzna część Galaktyki jest wciąż miejscem podobnym do pierwotnego środowiska, jakie istniało we wczesnej epoce formowania się galaktyk. Cechy ośrodka typowego dla skrajnie zewnętrznej Galaktyki, takie jak mała obfitość ciężkich pierwiastków, różnią się znacznie od cech obserwowanych we współczesnym sąsiedztwie Słońca. Ze względu na te unikalne właściwości zewnętrzne obszary naszej Galaktyki stanowią zatem doskonałe laboratorium do badań nad formowaniem się gwiazd i właściwościami ośrodka międzygwiazdowego w pradawnym środowisku galaktycznym.

Obserwacje ujawniły, że złożone cząsteczki organiczne mogą być efektywnie tworzone nawet w ośrodkach o niskiej metaliczności, takich jak najbardziej zewnętrzne rejony Galaktyki. To odkrycie stanowi ważny element układanki, pozwalający nam lepiej zrozumieć, jak te złożone związki powstają we Wszechświecie – dodaje astronom Kenji Furuya, współautor pracy.

Nie jest wciąż jednak jasne, czy taka złożoność chemiczna jest powszechna w zewnętrznej Drodze Mlecznej. Zespół naukowców planuje teraz obserwacje większej liczby podobnych obszarów gwiazdotwórczych. Dzięki temu ma nadzieję dowiedzieć się, czy bogate chemicznie układy takie jak nasz Uklad Słoneczny występowały powszechnie w historii Wszechświata.


Czytaj więcej:

 

Źródło: Niigata University

Na ilustracji: (po lewej) Obraz zarejestrowany w paśmie K, przedstawiający obszar wokół WB89-789 (IRAS 06145+1455). Widoczny rejon nieba ma rozmiar 3x3 minuty łuku. Region zakreślony czarną ramką ma rozmiar 1,7x1,7 minuty łuku i jest pokazany dokładniej we wstawce po prawej stronie. (Po prawej) Zbliżenie na WB89-789 w sztucznie dobranych barwach. Źródło: Publikacja Zespołu.

Reklama