Indie wysyłają 104 satelity podczas jednego startu

Indyjska Agencja Kosmiczna ISRO wysłała za pomocą rakiety PSLV rekordową liczbę 104 satelitów podczas środowego startu z kosmodromu Satish Dhawan.

Rakieta wystartowała rano, o 4:58 czasu polskiego. Celem misji było wysłanie satelity obrazującego CartoSat-2D, dwóch mikrosatelitów i 101 satelitów standardu CubeSat. Liczba wysłanych jednocześnie jednostek przyćmiewa poprzedni rekord, należący do rakiety Dniepr, która 2 lata temu wyniosła na orbitę 37 orbiterów.

Podstawowym ładunkiem misji był ważący około 700 kg satelita obrazujący CartoSat-2D. CartoSat-2D jest piątym satelitą drugiej generacji CartoSat. Satelity te dostarczają obrazy wysokiej rozdzielczości dla indyjskiego wojska oraz instytucji zajmujących się kartografią, urbanistyką, monitorowaniem środowiska, zarządzaniem zasobami oraz działaniem podczas klęsk żywiołowych.

Na satelicie został zamontowany 70-centymetrowy teleskop, którego używa para instrumentów obrazujących – panchromatyczna kamera o rozdzielczości 65 cm oraz czterokanałowa kamera dla światła widzialnego i bliskiej podczerwieni o rozdzielczości 2 m.

Ładunkowi głównemu towarzyszyła para nanosatelitów INS-1A oraz INS-1B. Satelity powstały na bazie rozwijanej w Indiach taniej platformy dla nanosatelitów. Orbiter 1A będzie badał odbicie światła od różnych powierzchni na Ziemi oraz przetestuje odporność na promieniowanie różnych komponentów elektronicznych. Satelita 1B natomiast zmierzy zawartość wodoru w egzosferze naszej planety i przetestuje kamerę z ultracienką optyką.

Zdecydowana większość, bo 88 z wysłanych CubeSatów należy do firmy Planet z San Francisco. Rakietą PSLV poleciała ich nowa seria satelitów obrazowania Ziemi Flock-3p. Do tej pory większość satelitów wysyłanych przez tą firmę, było wypuszczanych z pokładu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Nie pokrywały one więc całego globu, a z powodu dość niskiej orbity, ich działanie trwało maksymalnie rok.

Tym razem satelity zostały wysłane na wyższą orbitę o wyższej, pozwalającej pokrywać praktycznie cały glob inklinacji. Firma operuje już 221 satelitami obserwacji Ziemi o rozdzielczościach od 3 do 5 metrów. Dzięki dużej liczbie satelitów na wielu orbitach, udaje jej się obrazować całą planetę każdego dnia.

Kolejne 8 CubeSatów należy do firmy Spire Global. Satelity Lemur-2 poszerzyły flotę firmy do już 29 egzemplarzy. Lemury będą mierzyć pionowe profile temperatury i wilgotności powietrza dla modeli pogodowych oraz odbierać dane systemu identyfikacyjnego statków AIS do komercyjnych zastosowań.

Pozostałe 5 satelitów standardu CubeSat nie należą do żadnej konstelacji i każda stanowi albo demonstrację nowych technologii albo jest przeznaczona do badań mikrograwitacyjnych lub celów edukacyjnych.

Rakieta wzniosła się w powietrze o 4:58 czasu polskiego, odpalają swój potężny główny stopień na paliwo stałe oraz 4 z 6 rakiet pomocniczych. Po manewrze minięcia Sri Lanki, rakieta przystąpiła do ustalenia docelowej inklinacji polarnej 97,46 stopni.

Po 25 sekundach lotu, uruchomione zostały pozostałe dwie rakiety pomocnicze. Po 70 sekundach od startu od rakiety odłączyły się odpalone na starcie rakiety pomocnicze. 20 sekund później dwie pozostałe także zakończyły pracę i odseparowały się od stopnia głównego.

1 minutę i 45 sekund po starcie zgasł silnik dolnego stopnia. Po odłączeniu się pierwszego stopnia od rakiety, wystartował silnik Vikas 4 na paliwo ciekłe (niesymetryczna dimetylohydrazyna i tetratlenek diazotu).

Działanie drugiego stopnia trwało przez dwie i pół minuty. Po nim swoje działanie rozpoczął silnik trzeciego stopnia na paliwo stałe. Po wypaleniu paliwa przez trzeci stopień, rakieta weszła w dwuminutową fazę swobodnego dryfu do dogodnej pozycji dla ostatniej fazy przyspieszania i wejścia na orbitę.

Czwarty stopień składający się z pary silników na monometylohydrazynę     i paliwowy zestaw utleniaczy MON3 działał przez ponad 8 minut i ustawił siebie z ładunkiem na orbicie 503 na 505 km i docelowej inklinacji.

Już po chwili od zakończenia pracy silnika rakietowego 4. stopnia, nastąpiła faza separacji satelitów. Na początku od rakiety odłączył się główny pasażer CartSat 2D. Następnie po zaledwie 10 sekundach, w niemal tym samym czasie wypuszczone zostały nanosatelity INS-1A i 1B. Na koniec, po 50-sekundowej przerwie nastąpiła kolejna separacja niespotykanej dotąd ilości satelitów CubeSat. W ciągu zaledwie 10 minut rakietę opuściło 100 satelitów.

PSLV to flagowa rakieta indyjska. System użytkowany jest od lat 90. Ta misja oprócz rekordu w liczbie wyniesionych satelitów, po raz pierwszy używała regionalnego systemu nawigacyjnego do determinacji trajektorii lotu. Był to 39. start tej rakiety, z których tylko pierwszy był nieudany.

Indyjska Agencja Kosmiczna potwierdziła prawidłową separację wszystkich satelitów. Teraz zespoły na Ziemi zajmą się ich identyfikacją i inicjalizacją operacji.

Więcej informacji:

• relacja ze startu z portalu Spaceflight101.com
• depesza informacyjna Indyjskiej Agencji Kosmicznej ISRO dot. udanego startu
• film przedstawiający start rakiety oraz wypuszczanie satelitów