Przejdź do treści

Inwazja Rosji na Ukrainę: dalszy wpływ na przestrzeń kosmiczną

Obraz satelitarny walk z 11 marca 2022 wykonany przez satelitę WorldView-2. Źródło: ©2022 Maxar TechnologiesMaxar Tec

24 lutego 2022 r. Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę, której skutki sięgnęły do przestrzeni kosmicznej. Wypracowane przez lata stosunki międzynarodowe w kosmosie ulegają na naszych oczach dużym zmianom.

Inwazja na Ukrainę spotkała się z ostrą krytyką ze strony światowych przywódców. Tymczasem Stany Zjednoczone i Rosja od dziesięcioleci pracują razem w przestrzeni kosmicznej. Począwszy od pierwszego załogowego lotu Apollo-Soyuz z 1975 r., realizowanego wspólnie przez Związek Radziecki i Stany Zjednoczone jeszcze podczas zimnej wojny, aż po współczesną kontynuację partnerstwa w programie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Oba państwa mniej lub bardziej zgodnie współpracowały w kosmosie (w tym na pokładzie samej ISS) pomimo politycznych wstrząsów na Ziemi. Obecnie tocząca się wojna wywołała jednak sprzeciw wielu partnerów rosyjskiej agencji kosmicznej, co znacząco podważa tego ducha współpracy. Oto najnowsze skutki wpływu inwazji na Ukrainę na światowy sektor kosmiczny.

Europejska Agencja Kosmiczna dyskutuje nad konsekwencjami trwającego ataku na Ukrainę w kontekście projektów kosmicznych ESA. Oceniamy wpływ wojny na każdy z naszych bieżących programów prowadzonych we współpracy z rosyjską państwową agencją kosmiczną Roscosmos, jak również na współpracę z NASA na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej – napisali przedstawiciele ESA w oświadczeniu wydanym 28 lutego, tuż po rozpoczęciu inwazji.

NASA poinformowała w ostatni poniedziałek, że amerykański astronauta Mark Vande Hei powróci na Ziemię na pokładzie rosyjskiego statku kosmicznego Sojuz 30 marca 2022 r. pomimo napięć między USA a Rosją. NASA i Roscosmos podały, że ich wspólne operacje na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przebiegają bez zakłóceń w obliczu wojny. Joel Montalbano, kierownik programu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej NASA, na konferencji prasowej z 14 marca powiedział, że pracownicy NASA są w kontakcie z rosyjskimi partnerami.

Były astronauta NASA Scott Kelly poinformował stację CNN, że wycofuje się z kontynuowania swojej głośnej „dyskusji” prowadzonej na Twitterze z szefem rosyjskiej agencji kosmicznej na prośbę władz NASA. Powodem tego żądania jest, jak wskazano, szkodliwość takiej wymiany zdań dla wspólnej misji prowadzonej wciąż na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Ostrzeżenie pojawiło się w mailu, który został wysłany do wszystkich byłych amerykańskich astronautów w zeszłym tygodniu. Wojna na Ukrainie skłoniła wcześniej część astronautów NASA, w tym Kelly'ego, do wypowiedzenia się przeciwko szefowi rosyjskiej agencji kosmicznej, co stawia NASA w dość trudnym położeniu, gdy stara się utrzymać 20-letnie partnerstwo z Rosjanami na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (więcej na ten temat). Warto dodać, że na początku marca Kelly postanowił zwrócić przyznany mu przez władze Federacji Rosyjskiej w 2011 r. medal za zasługi dla eksploracji przestrzeni kosmicznej.

Astronauta Scott Kelly wewnątrz Cupoli, specjalnego modułu, który zapewnia 360-stopniowy widok na Ziemię i Międzynarodową Stację Kosmiczną. Źródło: NASA
Na zdjęciu: Astronauta Scott Kelly wewnątrz Cupoli, specjalnego modułu, który zapewnia 360-stopniowy widok na Ziemię i Międzynarodową Stację Kosmiczną. Źródło: NASA

Tocząca się wojna ma rozległe skutki dla całej międzynarodowej nauki. Dotyczą one między innymi Wielkiego Zderzacza Hadronów w CERN. Także projekt ITER, największy obecnie na świecie eksperyment termojądrowy, miał być prowadzony z udziałem rosyjskich naukowców. Te i inne duże miedzynarodowe projekty naukowe stoją teraz przed ogromnym wyzwaniem.

Nowe zdjęcia satelitarne wykonane przez satelitę WorldView-2, którego operatorem jest firma Maxar Technologies, przedstawiają ostrzał artyleryjski w pobliżu Kijowa. Pełną relację na ten temat zamieściła w Internecie współpracująca z portalem Space.com dziennikarka Elizabeth Howell. Zdjęcia zostały zrobione 11 marca 2022 r., ukazują kolejne widoki walk i zniszczeń spowodowanych wojną. Z kolei zdjęcia satelitarne wykonane w czwartek 10 marca 2022 r. ilustrują skutki wojny w innych częściach Ukrainy. Wśród celów cywilnych zniszczonych podczas inwazji znalazły się między innymi zburzone budynki mieszkalne i supermarkety. Na dwóch zdjęciach widać dobrze elektrownię atomową w Czarnobylu, która została przejęta przez rosyjskie siły zbrojne na początku konfliktu.

Zbliżenie na sarkofag przykrywający nieczynny reaktor jądrowy w elektrowni w Czernobu – zdjęcie z 10 marca 2022. Źródło: ©2022 Maxar Technologies
Na zdjęciu: Zbliżenie na sarkofag przykrywający nieczynny reaktor jądrowy w elektrowni w Czarnobylu – zdjęcie z 10 marca 2022 r. Źródło: ©2022 Maxar Technologies


Zdjęcia satelitarne Maxar Technologies z 8 i 9 marca 2022 r. ujawniają poważne uszkodzenia obiektów cywilnych w oblężonym mieście Mariupol, a także ruchy pojazdów opancerzonych w innych częściach kraju. Zdjęcia zostały wykonane przez należące do firmy satelity obserwacyjne WorldView 2 i WorldView 3. Obrazowanie Ukrainy z kosmosu było w ostatnich dniach znacznie utrudnione ze względu na duże zachmurzenie nad tym obszarem.

 

Czytaj więcej:


Źródło: Space.com/Maxar Technologies

Opracowanie: Elżbieta Kuligowska
 

 

Zdjęcie na górze: Obraz satelitarny walk z 11 marca 2022 r. wykonany przez satelitę WorldView-2. Źródło: ©2022 Maxar Technologies.

Reklama