Przejdź do treści

Kalifornijska pustynia oraz pustkowie w Utah nowymi parkami ciemnego nieba

Droga Mleczna nad parkiem Anza-Borrego

W zachodniej części Stanów Zjednoczonych utworzono dwa nowe parki ciemnego nieba. Ze względu na ich odizolowanie od świateł wielkich miast można cieszyć się w nich gwiaździstym niebem. 

Pierwszy z nowoutworzonych parków obejmuje teren parku stanowego Anza-Borrego. Zajmuje on ponad dwa tysiące kilometrów kwadratowych i jest największym parkiem stanowym Kalifornii i drugim w całych Stanach Zjednoczonych. Znajduje się kilkadziesiąt kilometrów na zachód od wielomilionowej aglomeracji Los Angeles-San Diego. Mimo relatywnej bliskości wielkich miast park szczyci się wyjątkowo ciemnym niebem (jak na kalifornijskie warunki). W dużym stopniu jest to zasługa łańcuchów górskich, biegnących niemal wokół parku, które skutecznie ograniczają łunę znad miast wybrzeża Pacyfiku. Dodatkowo park obejmuje tereny Pustyni Kolorado, więc surowe warunki uchroniły okoliczny obszar przed procesami wzmożonej urbanizacji.

Pierwsze inicjatywy związane z ochroną nocnego krajobrazu na terenie parku Anza-Borrego pojawiły się prawie dziesięć lat temu. Powstało wtedy jedno z pierwszych na świecie miasteczek ciemnego nieba w miejscowości Borrego Springs, położonej na północ od centrum parku. Osoby zaangażowane w walkę z zanieczyszczeniem sztucznym światłem na terenie tego miasta starały się równolegle o modernizację źródeł światła na terenie parku. Na przestrzeni lat wymieniono większość lamp, na zgodne z zaleceniami Międzynarodowego Związku Ciemnego Nieba (IDA), co przyczyniło się do lepszych wyników pomiarów jasności nocnego nieba.

Zorganizowane pomiary jasności nocnego nieba na terenie parku prowadzone są od 2013 roku. W większości miejsc, w których dokonano modernizacji oświetlenia zewnętrznego, niebo stało się ciemniejsze. Obecnie średnie wyniki pomiarów wynoszą 21,1–21,5 mag/arcsec2 w zależności od lokalizacji punktu pomiarowego, co jest dobrym wynikiem – biorąc pod uwagę fakt, że blisko dziesięć milionów osób w najbliższej okolicy nie widzi Drogi Mlecznej w miejscu swojego zamieszkania. Z powodu dobrych warunków obserwacyjnych park Anza-Borrego jest popularnym miejscem wśród miłośników astronomii i astrofotografii, którzy stanowią istotną cześć z ponad miliona odwiedzających rocznie.

Drugi z parków, Steinaker Park, również został utworzony na terenie parku stanowego. W porównaniu z parkiem Anza-Borrego, jest niewielki – zajmuje niecałych dziesięć kilometrów kwadratowych. Zlokalizowany jest w północno-wschodniej części stanu Utah, w jednym z najrzadziej zaludnionych regionów Stanów Zjednoczonych. Z powodu bezpośredniego sąsiedztwa sporego zbiornika wodnego teren parku zamieszkuje bogata fauna, w tym wiele gatunków nocnych stworzeń.

Dotychczasowe starania władz parku o ograniczenie zanieczyszczenia sztucznym światłem doprowadziły do likwidacji niektórych źródeł oświetlenia zewnętrznego, a pozostała część została niemal w całości zmodernizowana. Inwestycje wpłynęły na polepszenie warunków obserwacyjnych, a pomiary jasności nocnego nieba wyniosły średnio 21,3 mag/arcsec2. Jednym z przejawów zaangażowania personelu parku w poszerzanie wiedzy na temat astronomii i zanieczyszczenia sztucznym światłem są cykliczne prelekcje i pokazy nieba, w których bierze udział często setka uczestników.

Park Steinaker jest już dziewiątym parkiem ciemnego nieba w stanie Utah, co czyni ten stan przodującym pod tym względem w całych Stanach Zjednoczonych. Obydwa opisane parki są pierwszymi utworzonymi w bieżącym roku i miejmy nadzieję, że nie ostatnimi.

Więcej informacji:

Opracowanie: Grzegorz Iwanicki

Na zdjęciu: Droga Mleczna nad parkiem Anza-Borrego. Źródło: IDA/Ernie Cowan.

Reklama